Powiatowa Stacja Sanitarno-
Epidemiologiczna w Choszcznie

Barszcz Sosnowskiego (Heracleum sosnowskyi Manden) to niebezpieczna dla zdrowia, parząca roślina, która została zawleczona do Polski z Kaukazu pod koniec lat 50 XX w.

Barszcz Sosnowskiego często mylony jest z wyrośniętym koprem, chociaż jest od niego o wiele wyższy (maksymalnie może osiągać nawet cztery metry wysokości). Zbudowany jest z zielonej łodygi, która na dole pokryta jest fioletowymi plamkami. Liście barszczu są bardzo duże i rozłożyste z ostrymi końcówkami. Z kolei kwiaty są białe i gęsto ułożone.

Gdzie możesz spotkać barszcz Sosnowskiego

To roślina inwazyjna, która występuje na terenie całego kraju – najczęściej na łąkach, pastwiskach, wzdłuż strumieni wodnych, na obrzeżach lasów i pól czy skarpach rowów.

Pamiętaj!

Zawsze możesz sprawdzić miejsce występowanie barszczu Sosnowskiego w Polsce w bazie online http://mapa.barszcz.edu.pl/

 

Za toksyczność barszczu Sosnowskiego odpowiedzialny jest olejek eteryczny znajdujący się w roślinie. Wywołuje on oparzenie w momencie, gdy skóra, która miała kontakt z olejkiem, zostanie wystawiona na działanie promieniowania słonecznego. Pierwsze objawy oparzenia barszczem Sosnowskiego pojawiają się w ciągu 30 minut do dwóch godzin od kontaktu z chwastem.

Na początku na skórze pojawia się zaczerwienienie, a następnie tworzą się pęcherze wypełnione surowiczym płynem. Poparzeniu może towarzyszyć intensywny ból i uciążliwy  świąd skóry. Kontakt z barszczem Sosnowskiego skutkować może poparzeniami drugiego i trzeciego stopnia. Stan zapalny może utrzymywać się około trzech dni. Następnie po około 7 dniach poparzone miejsca ciemnieją (tzw. hiperpigmentacja) i mogą utrzymywać się w takim stanie nawet kilka miesięcy. Natomiast podrażnione miejsca mogą nawet przez kilka lat być wrażliwe na działanie ultrafioletowe. Po tym czasie mogą pozostać nieestetyczne blizny. Jeżeli obszar kontaktu był duży, a pomoc nie została szybko udzielona, uszkodzona skóra może ulec martwicy.

 

Oprócz poparzeń skórnych, związki chemiczne zawarte w soku barszczu Sosnowskiego mogą również wywoływać:

• podrażnienia dróg oddechowych,
• nudności,
• wymioty,
• bóle głowy,
• zapalenie spojówek.

 

Jak ograniczyć ryzyko poparzenia

• Nie dotykaj i nie zrywaj roślin – zwłaszcza gołymi rękoma.
• Lotne olejki eteryczne, które wydziela ta roślina, mogą osadzać się na skórze – dlatego unikaj przebywania w pobliżu barszczu Sosnowskiego.   
• Jeśli przebywasz w pobliżu rośliny, chroń skórę i drogi oddechowe przed promieniowaniem UV: używaj kremu z filtrem, noś okulary i odzież z nienasiąkliwych tworzyw sztucznych, która zakrywa skórę, zakładaj maski ochronne.

Pamiętaj, że skóra dzieci jest bardziej wrażliwa na toksyczne działanie barszczu.

Zasady postępowania w przypadku wystąpienia poparzenia

• w przypadku bezpośredniego narażenia/ kontaktu na działanie barszczu Sosnowskiego w jak najkrótszym czasie przemyj skórę letnią wodą z mydłem tak, by usunąć z jej powierzchni sok rośliny. Ponadto zaleca się umyć wszystkie przedmioty i uprać odzież, która miała kontakt z barszczem,
• jeżeli pojawiły się pęcherze surowicze, ale nie doszło do ich rozerwania, można zastosować miejscowo maści (kremy) kortykosteroidowe,
• nie dotykaj zmienionych miejsc na skórze, stosuj na nie chłodne okłady z lodu, a dobór środków farmakologicznych skonsultuj z lekarzem,
• w przypadku kontaktu oczu z rośliną należy je przemyć dokładnie wodą, chronić przed światłem i skonsultować się z okulistą,
• w przypadku silnego poparzenia i występujących problemów oddechowych wezwij pogotowie ratunkowe,
• niezależnie od stopnia nasilenia objawów – należy unikać ekspozycji na światło słoneczne (nawet w przypadku braku objawów przynajmniej przez 48 godzin).

 

Źródło: Główny Inspektorat Sanitarny