Powiatowa Stacja Sanitarno-
Epidemiologiczna w Gnieźnie

Chemia basenowa – bezpieczne stosowanie produktów biobójczych do dezynfekcji wody

Wśród szerokiego wachlarza oferowanych na rynku produktów biobójczych wyróżnić można m. in. środki do dezynfekcji wody. W sezonie letnim ta grupa tzw. biocydów jest jedną z najczęściej wybieranych – każdemu posiadaczowi basenu ogrodowego zależy bowiem na utrzymaniu w nim krystalicznie czystej wody.

Zwiększająca się liczba produktów czyszczących do wody basenowej udostępnianych na rynku wiąże się z koniecznością wzmożonego nadzoru nad wprowadzaniem ich do obrotu m. in. przez organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej. W związku z tym na terenie województwa wielkopolskiego trwa obecnie sezonowa akcja kontroli produktów stosowanych jako środki biobójcze w basenach kąpielowych, akwariach i innych wodach.

Użytkownik produktu biobójczego przeznaczonego do wody basenowej, analizując oferty wyrobów znajdujących się na rynku, powinien zwrócić uwagę na elementy przedstawione na etykiecie produktu biobójczego oraz w ofercie sklepu internetowego w celu upewnienia się, że dany produkt będzie bezpieczny, skuteczny i legalnie wprowadzany do obrotu.

POZWOLENIE NA OBRÓT

Produkt biobójczy przeznaczony do dezynfekcji wody musi posiadać przede wszystkim pozwolenie na obrót, a więc musi być zarejestrowany w Urzędzie Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych bądź zatwierdzony przez Europejską Agencję Chemikaliów (ECHA). Wyroby, na które uzyskano pozwolenie na obrót zostały poddane badaniom i dogłębnej weryfikacji, w związku z czym użytkownik ma pewność, że są skuteczne, a przede wszystkim bezpieczne do stosowania.

Wykaz produktów biobójczych posiadających pozwolenie na obrót uzyskane w procedurze narodowej (produkty posiadające w składzie substancje czynne znajdujące się w programie przeglądu) jest dostępny na oficjalnej stronie internetowej URPL pod adresem: https://urpl.gov.pl/pl/produkty-biob%C3%B3jcze/wykaz-produkt%C3%B3w-biob%C3%B3jczych.

Natomiast produkty biobójcze z pozwoleniem na obrót uzyskanym w procedurze europejskiej (produkty posiadające w składzie zatwierdzone substancje czynne bądź znajdujące się w załączniku I do rozporządzenia (UE) nr 528/2012, tj. substancje czynne o niskim ryzyku dla zdrowia człowieka i środowiska) widnieją w wykazie na oficjalnej stronie Europejskiej Agencji Chemikaliów pod adresem: https://echa.europa.eu/pl/information-on-chemicals/biocidal-products.

ETYKIETA

Etykieta jest jednym z kluczowych elementów wartych zweryfikowania przez użytkownika produktu biobójczego. W jej treści przedstawia się istotne informacje dotyczące m. in. zakresu stosowania, sposobu użytkowania, tj. częstotliwości stosowania i dawkowania oraz wskazówki dotyczące udzielania pierwszej pomocy. Zapoznanie z ww. informacjami daje gwarancję, że zastosowanie produktu nie doprowadzi do niepożądanych skutków, a jego działanie będzie skuteczne i bezpieczne dla zdrowia człowieka oraz środowiska.

Etykieta produktu biobójczego musi zawierać:

• nazwę produktu biobójczego; 
• rodzaj postaci użytkowej;
• skład produktu (nazwy substancji czynnych i ich stężenia w metrycznych jednostkach miar);
• zakres stosowania;
• wskazówki dotyczące użytkowania, częstotliwości stosowania, dawkowania;
• wskazówki dotyczące udzielania pierwszej pomocy;
• instrukcje na temat bezpiecznego usuwania produktu biobójczego i jego opakowania, tj. bezpieczne postępowanie z odpadami;
• informacje identyfikujące podmiot odpowiedzialny;
• numer lub oznaczenie partii produkcyjnej oraz datę ważności produktu;
• numer pozwolenia na obrót.

Pamiętaj! Większość środków do dezynfekcji wody basenowej jest sklasyfikowanych jako mieszaniny stwarzające zagrożenie (zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 1272/2008 CLP). Etykieta takiej mieszaniny musi posiadać dodatkowo:

• zwroty wskazujące rodzaj zagrożenia;
• zwroty wskazujące środki ostrożności;
• piktogramy wskazujące rodzaj zagrożenia;
• hasło ostrzegawcze.

Przed zastosowaniem produktu biobójczego zapoznaj się z treścią etykiety, w szczególności ze wskazanymi w jej treści ostrzeżeniami, zagrożeniami i instrukcją użycia.

Najczęściej wskazywanymi w treści etykiet produktów czyszczących do wody basenowej zagrożeniami związanymi z ich stosowaniem jest m. in. działanie toksyczne na organizmy wodne, działanie szkodliwe po połknięciu, drażniące na oczy, powodujące podrażnienie dróg oddechowych oraz poważne oparzenia skóry i uszkodzenia oczu.

Na etykiecie widnieją również informacje dotyczące środków ostrożności, stanowiące dane doradcze w celu zapobiegania bądź minimalizowania niekorzystnych skutków dla zdrowia ludzi lub środowiska wynikających ze wspomnianych zagrożeń. Najczęściej pojawiające się w treści etykiet zwroty wskazujące środki ostrożności bezpośrednio związane z przytoczonymi zagrożeniami brzmią:

• Unikać uwolnienia do środowiska.
• W PRZYPADKU DOSTANIA SIĘ DO OCZU: Ostrożnie płukać wodą przez kilka minut. Wyjąć soczewki kontaktowe, jeżeli są i można je łatwo usunąć. Nadal płukać.
• W PRZYPADKU POŁKNIĘCIA: W przypadku złego samopoczucia skontaktować się z OŚRODKIEM ZATRUĆ/lekarzem.
• W PRZYPADKU DOSTANIA SIĘ DO DRÓG ODDECHOWYCH: wyprowadzić lub wynieść poszkodowanego na świeże powietrze i zapewnić mu warunki do swobodnego oddychania.
• W PRZYPADKU KONTAKTU ZE SKÓRĄ (lub z włosami): Natychmiast zdjąć całą zanieczyszczoną odzież. Spłukać skórę pod strumieniem wody [lub prysznicem].
• Przechowywać pod zamknięciem.

Źródło WSSE Poznań, link: https://www.gov.pl/web/wsse-poznan/chemia-basenowa--bezpieczne-stosowanie-produktow-biobojczych-do-dezynfekcji-wody