Kampania - Zwykły kaszel czy objaw gruźlicy? Sprawdź!
01.10.2025
„Zwykły kaszel czy objaw gruźlicy? Sprawdź!” to kampania społeczna organizowana przez Biuro Krajowe Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) w Polsce we współpracy z Polskim Towarzystwem Chorób Płuc. Kampania rozpoczęła się 26 września 2025 r., dzień po Światowym Dniu Płuc i potrwa do 30 listopada 2025 r. Jej celem jest zwiększenie świadomości społecznej na temat gruźlicy - choroby, która mimo postępu medycyny wciąż stanowi istotne zagrożenie zdrowia publicznego. Działania kampanijne mają również na celu obalanie mitów i stereotypów związanych z gruźlicą oraz promowanie profilaktyki i wczesnej diagnostyki.
Gruźlica jest powodowana przez bakterie (Mycobacterium tuberculosis) i najczęściej wpływa na płuca. Gryźlica rozprzestrzenia się w powietrzu, gdy ludzie z kaszlem, kichaj lub plują. Osoba musi wdychać tylko kilka zarazków, aby się zarazić.
Każdego roku 10 milionów ludzi choruje na gruźlicę (TB). Pomimo tego, że jest to choroba, której można zapobiec i uleczyć, 1,5 miliona ludzi umiera każdego roku z powodu gruźlicy, co czyni ją największym na świecie zabójcą zakaźnym.
Gruźlica jest główną przyczyną śmierci osób z HIV, a także głównym czynnikiem przyczyniającym się do oporności na środki przeciwdrobnoustrojowe.
Większość ludzi, którzy zachorowali na gruźlicę, mieszka w krajach o niskich i średnich dochodach, ale gruźlica jest obecna na całym świecie. Około połowa wszystkich osób z gruźlicą znajduje się w 8 krajach: Bangladeszu, Chinach, Indiach, Indonezji, Nigerii, Pakistanie, Filipinach i Republika Południowej Afryki.
Typowe objawy choroby obejmują:
- Długotrwały kaszel
- Ból w klatce piersiowej
- Słabość lub zmęczenie
- Utrata masy ciała
- Gorączka
- Nocne poty
Często objawy te będą łagodne przez wiele miesięcy, co prowadzi do opóźnień w poszukiwaniu opieki i zwiększania ryzyka rozprzestrzeniania się infekcji na innych.
Jeśli lekarz podejrzewa pacjenta o chorobie gruźlicy, wyśle pacjenta do testów. W przypadku podejrzenia choroby gruźlicy w płucach pacjenci zostaną poproszeni o podanie próbki plwociny do badań nad bakteriami grudk. W przypadku choroby bez pętli TB, próbki Dotknięte ciemy i tkanki mogą być badane. WHO zaleca szybkie molekularne testy diagnostyczne jako wstępne testy dla osób wykazujących oznaki i objawy gruźlicy. Inne narzędzia diagnostyczne mogą obejmować mikroskopię rozmazu spusta i zdjęcia rentgenowskie klatki piersiowej.
W przypadku infekcji gruźlicą osoba zostaje zarażona bakteriami gruźlicy, które leżą nieaktywne w organizmie. Zakażenie to może rozwinąć się w chorobę gruźlicy, jeśli ich układ odpornościowy osłabi się. Osoby z zakażeniem gruźlicą nie wykazują żadnych oznak lub objawów gruźlicy. Aby zidentyfikować zakażenie gruźlicą, Lekarze będą sprawdzać pacjentów z ryzykiem, aby wykluczyć aktywną gruźlicę i mogą użyć badania skóry lub krwi w celu sprawdzenia zakażenia gruźlicą.
Szacuje się, że około jedna czwarta światowej populacji została zarażona bakteriami gruźlicy, ale większość ludzi nie rozwinie choroby gruźlicy, a niektórzy oczyszczą infekcję. Ci, którzy są zarażeni, ale (jeszcze) chorują na chorobę, nie mogą jej przenieść.
Osoby zakażone bakteriami gruźlicy mają 5–10% ryzyko zachorowania na gruźlicę. Osoby z upośledzonym układem odpornościowym, takimi jak osoby żyjące z HIV, niedożywienie lub cukrzyca lub osoby używające tytoniu, mają większe ryzyko zachorowania.
Plakat Informacyjny
Leczenie
Gruźlica jest uleczalna. Jest to choroba leczona standardowym 6-miesięcznym cyklem 4 antybiotyków. Powszechne leki obejmują ryfampicynę i izoniazyd. W niektórych przypadkach bakterie gruźlicy nie reagują na standardowe leki. W tym przypadku pacjent ma lekooporną gruźlicę. Leczenie dla lekoopornej gruźlicy jest dłuższe i bardziej złożone.
Leczenie gruźlicy jest zawsze dobierane indywidualne dla każdego pacjenta przebiega pod nazdorwm i kontrolą lekarza. Bez takiego wsparcia przestrzeganie leczenia może być trudne. Jeśli leczenie nie zostanie prawidłowo zakończone, choroba może stać się lekooporny i może się rozprzestrzeniać.
W przypadku zakażenia gruźlicą (gdzie pacjent jest zakażony bakteriami grudk, ale nie chorymi), leczenie profilaktyczne można zastosować w celu zatrzymania wystąpienia choroby. Leczenie to stosuje te same leki przez krótszy czas. Niedawne opcje leczenia skróciły Czas trwania leczenia wynosił tylko 1 lub 3 miesiące, w porównaniu do 6 miesięcy w przeszłości.
Materiały
Plakaty_Informacyjne_1Plakat_WHO_Nr1.png 1.02MB Plakaty_Informacyjne_2
Plakat_WHO_Nr2.png 0.54MB Plakaty_Informacyjne_3
Plakat_WHO_Nr3.png 1.25MB Plakaty_Informacyjne_4
Plakat_WHO_Nr4.png 1.25MB