Powiatowa Stacja Sanitarno-
Epidemiologiczna w Miechowie

Szkarlatyna to choroba zakaźna, powodowana przez bakterie. Infekcję powodują szczepy paciorkowców Streptococcus pyogenes.

W jaki sposób można zarazić się szkarlatyną?

Zakażenie paciorkowcami, wywołującymi szkarlatynę najczęściej dotyczy dzieci w wieku przedszkolnym i szkolnym. Infekcja szerzy się drogą kropelkową, a także przez bezpośredni kontakt z wydzielinami z dróg oddechowych chorego lub jego śliną.

Szkarlatyna u dzieci jest znacznie bardziej rozpowszechniona niż u osób dorosłych. Jest to wynikiem zarówno spędzania sporej ilości czasu w dużych, zamkniętych skupiskach, jak i niewystarczająco jeszcze wykształconych nawyków higienicznych.

Charakterystyczne objawy

Szkarlatyna to choroba zakaźna, która ma nagły i gwałtowny początek. Dziecko jest wyraźnie osłabione i gorączkuje. Temperatura ciała może sięgać 39-40°C.  W drugiej dobie choroby (sporadycznie w pierwszej) pojawia się charakterystyczna wysypka. Na początku choroby można zauważyć ją w zgięciach stawów i na tułowiu. Wysypka ma postać drobnych plamek lub grudek o lekko czerwonym zabarwieniu. Blednie ona pod wpływem ucisku. Ma to istotne znaczenie diagnostyczne, które ułatwia rozróżnienie szkarlatyny od innych schorzeń, w przebiegu których pojawia się wysypka. Wysypka zaczyna ustępować po 6-7 dniach. Można zaobserwować wtedy złuszczanie się skóry.

W przebiegu szkarlatyny typowy jest również biały nalot na języku, który w drugiej dobie znika, a jego miejsce zastępuje tzw. "malinowy język".

Leczenie szkarlatyny najczęściej polega na zastosowaniu antybiotyku z grupy penicylin. Dodatkowo, można zastosować leki przeciwgorączkowe i przeciwbólowe, które poprawią komfort chorego. Aby złagodzić dokuczliwe objawy szkarlatyny w obrębie gardła: ból, obrzęk i trudności z przełykaniem, można sięgnąć po leki miejscowe z substancjami znieczulającymi, przeciwbólowymi i odkażającymi.

Zapobieganie

Nie ma skutecznej szczepionki przeciwko szkarlatynie.

Przebycie płonicy uodparnia tylko na konkretny typ egzotoksyny, która spowodowała pojawienie się objawów szkarlatyny.

Jedynym sposobem zapobiegania infekcji paciorkowcowej jest

• unikanie kontaktu z chorym
• częste mycie rąk
• przestrzeganie podstawowych zasad higieny.

Powikłania

Powikłania szkarlatyny nie zdarzają się często, o ile w porę rozpoczyna się antybiotykoterapię. Rokowania w takim przypadku są dobre, a pacjent po kilku dniach zaczyna czuć się coraz lepiej.

Powikłania szkarlatyny, które mogą wystąpić to:

• zapalenie ucha środkowego, ropne zapalenie węzłów chłonnych szyjnych, zatok przynosowych, ropowica dna jamy ustnej,
• zapalenie płuc, zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych - są to groźne powikłania, które zdarzają się sporadycznie,
• zapalenie stawów, żółtaczka, zapalenie mięśni,
• ostre kłębuszkowe zapalenie nerek,

Inne choroby z którymi można pomylić szkarlatynę

Choroby zakaźne wieku dziecięcego, takie jak trzydniówka, różyczka, mononukleoza mogą mieć podobny przebieg do szkarlatyny. Szczegółowy wywiad lekarski, a także badanie pozwalające wykryć paciorkowce, umożliwiają postawienie prawidłowej diagnozy.

Inspekcja Sanitarna monitoruje liczbę zakażeń osób chorych na szkarlatynę. Lekarz ma obowiązek zgłosić zachorowanie do właściwej miejscowo Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej.