Powiatowa Stacja Sanitarno-
Epidemiologiczna w Mońkach

Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Mońkach w związku ze zbliżającym się okresem intensywnego użytkowania placów zabaw przypomina właścicielom, zarządcom, administratorom i opiekunom obiektów małej infrastruktury sportowo rekreacyjnej takich jak:  place  zabaw,  siłownie plenerowe, piaskownice, miejskie i wiejskie tereny rekreacyjne o konieczności zapewnienia bezpieczeństwa osobom korzystającym  z udostępnionych urządzeń i terenów.  

Stosownie do art. 3 pkt 4 lit. c ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (Dz.U. z 2023 r. poz. 682 ze zm.) piaskownice, huśtawki, drabinki, śmietniki należą do grupy obiektów małej architektury służących rekreacji codziennej i utrzymaniu porządku.

Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (Dz.U. 2023 poz. 1284 ze zm.), właściciel, posiadacz lub zarządzający nieruchomością są obowiązani utrzymywać ją w należytym stanie higieniczno-sanitarnym w celu zapobiegania zakażeniom i chorobom zakaźnym, w szczególności:

• prowadzić prawidłową gospodarkę odpadami i ściekami,
• zwalczać gryzonie, insekty i szkodniki,
• usuwać padłe zwierzęta z nieruchomości,
• usuwać odchody zwierząt z nieruchomości.

Bezpieczeństwo na placach zabaw

Plac zabaw to miejsce radości i odpoczynku dla dzieci i ich opiekunów, jak również przestrzeń do eksperymentowania i rozwijania kreatywności. Powinien on być przyjazny, ale przede wszystkim bezpieczny dla użytkowników.

Największe zagrożenie dla bawiących się dzieci stanowią  upadki na twardą nawierzchnię. Zwłaszcza w pobliżu urządzeń, najbezpieczniejsze będą materiały syntetyczne (np. guma) czy naturalne (jak piasek, żwir, wióry drzewne), zapewnią one właściwą amortyzację przy upadku.  Podłoże powinno być również czyste, a więc bez rozbitego szkła, śmieci czy kamieni.

Urządzenia znajdujące się na placu zabaw powinny być dobrze przymocowane do podłoża i stabilne np. podczas stania, huśtania się czy skakania dziecka.

Upewnij się, czy w pobliżu urządzenia nie znajdują się przeszkody np. kamienie, płot, drzewa, kosz na śmieci, które mogą stwarzać niebezpieczeństwo w momencie upadku dziecka.

Sprawdź szczeliny i otwory – czy nie ma ryzyka, że zakleszczą się w nich głowa, kończyny lub palce dziecka.

Najważniejsze wskazówki, jak założyć bezpieczny plac zabaw znajdziesz w normach oraz przepisach budowlanych:

• Normy PN-EN 1176 oraz PN-EN 1177.
• Dyrektywa w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów (2001/95/WE), która do polskiego prawa została wprowadzona:
  • Ustawą z 12 grudnia 2003 r. o ogólnym bezpieczeństwie produktów,
  • Ustawą z 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane.
• Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie.

Odpowiednie zarządzanie i regularne kontrole to klucz do zapewnienia bezpieczeństwa na placach zabaw.

Ponieważ odpowiadasz za miejsce zabawy, które zorganizowałeś, powinieneś stale o nie dbać i sprawdzać systematycznie stan jego bezpieczeństwa. Pamiętaj o przeglądach, konserwacjach i naprawach oraz dokumentowaniu prowadzonych czynności (tzw. dziennik placu zabaw).

Według obecnego stanu prawnego, urządzenia na placach zabaw, takie jak: huśtawki, drabinki, piaskownice kwalifikowane są jako obiekty małej architektury w związku z tym podlegają obowiązkowej kontroli okresowej, co najmniej raz w roku, polegającej na sprawdzeniu stanu technicznego oraz okresowej kontroli, co najmniej raz na 5 lat, polegającej na sprawdzeniu stanu technicznego i przydatności do użytkowania

W celu zapewnienia bezpieczeństwa użytkowania obiektów małej architektury na placach zabaw właściciele i zarządcy, odpowiedzialni za utrzymanie tych obiektów we właściwym stanie technicznym, powinni dążyć do wdrażania systematycznego nadzoru nad tymi obiektami, posługując się pomocniczo polskimi normami serii PN-EN 1176 „Wyposażenie placów zabaw…”, oraz normą PN-EN 1177 „Nawierzchnie placów zabaw amortyzujące upadki”, a także zabezpieczać place przed dewastacją poprzez ich ogrodzenie i utrzymywanie tego ogrodzenia w należytym stanie technicznym.

Norma PN-EN 1176-1 narzuca trzy rodzaje przeglądów, których częstotliwość uzależniona jest głównie  od obciążenia obiektu.

• regularna kontrola przez oględziny (co 1 do 7 dni)
• kontrola funkcjonalna (co 1 do 3 miesięcy)
• coroczna kontrola podstawowa

Stałe zabezpieczanie piaskownic poprzez np. ogradzanie terenów zabaw lub piaskownic, zasłanianie piaskownicy na noc i w innych okresach jej nieużytkowania, ma przede wszystkim służyć niedopuszczeniu do zanieczyszczenia piasku w piaskownicy przez psy, koty, ptaki oraz inne zwierzęta, a także chronić przed innymi zagrożeniami mogącymi pogorszyć stan sanitarny piasku.

Na publicznych placach zabaw powinien w widocznym miejscu znajdować się regulamin placu zabaw określający zasady korzystania ze znajdujących się na nim urządzeń oraz zawierający dane identyfikujące zarządcę i numery telefonów alarmowych.

Państwowa Inspekcja Sanitarna w ramach sprawowanego nadzoru sanitarnego kontroluje piaskownice zarówno ogólnodostępne w przestrzeni publicznej (w parkach, ogródkach jordanowskich, na osiedlowych placach zabaw), jak również na terenach przedszkoli, żłobków i innych form opieki nad dziećmi. Przedmiotem kontroli sanitarnej jest stan sanitarno-techniczny piaskownic, a także czystości piasku sprawdzany pod kątem obecności widocznych zanieczyszczeń stanowiących zagrożenie dla zdrowia dzieci, jak również pod uwagę brane są terminy wymiany piasku potwierdzane stosownymi dokumentami, w tym fakturami za zakup piasku.