FONTANNY- piękne, ale niebezpieczne!
20.06.2025
Fontanny i podobne urządzenia instalowane poza budynkami m.in. w parkach mogą stwarzać zagrożenie dla zdrowia osób przebywających w ich sąsiedztwie lub korzystających z nich. Ma to miejsce w przypadku ich niewłaściwego zaprojektowania i utrzymania, a także niezgodnego z przeznaczeniem korzystania z nich.
Zagrożenia dla zdrowia mogą się wiązać przede wszystkim z piciem wody z fontanny, jak też kąpielą lub zabawą w wodzie. Ryzyko to jest mniejsze, gdy woda w fontannie jest dezynfekowana, gdy nie podlega recyrkulacji oraz gdy odpływ wody ze zbiornika następuje w krótkim czasie, maksymalnie kilku godzin.
Wykorzystywanie fontann z otwartymi zbiornikami jako basenów czy brodzików nie powinno mieć miejsca, ponieważ woda w tego typu urządzeniach nie jest uzdatniania i dezynfekowana. W przypadku takiego użytkowania do wody mogą przenikać bakterie i grzyby będące mikroflorą powłok ciała, w tym S. aureus (gronkowiec złocisty) i dermatofity.
Fontanny są źródłem aerozolu wodnego, który może nieść ze sobą zanieczyszczenia mikrobiologiczne powstające w wyniku obecności bakterii występującej w wyniku nagrzania wody do temperatury 25-45 stopni Celsjusza. Istotnym zagrożeniem może być występowanie w aerozolu bakterii z rodzaju Legionella, które w przypadku inhalacji mogą prowadzić do zachorowań na legionelozę lub gorączkę Pontiac. Zakażenie następuje drogą wziewną, zagrożenie stwarza więc samo przebywanie w pobliżu źródła aerozolu. Wysoka temperatura powietrza sprzyja chęci ochłodzenia się w wodzie, jednak im wyższa temperatura otoczenia tym namnażanie się pałeczek bakterii Legionella jest większe, a tym samym ryzyko zachorowania wzrasta.
Innym zagrożeniem mogą być skutki urazów m.in. skaleczenia spowodowane poślizgnięciem i upadkiem, naruszenie powłok skórnych, co sprzyja powstawaniu zakażeń. Otwarta rana jest łatwym miejscem wtargnięcia bakterii czy wirusów.
Woda w fontannach zwykle charakteryzuje się niską barwą i mętnością, w związku z czym mylnie i bezzasadnie uważana jest potocznie za wodę czystą, o jakości bezpiecznej dla zdrowia, zdatną do picia i kąpieli. Tymczasem wizualna czystość wody nie zawsze świadczy o jej czystości mikrobiologicznej.
Istotną rolę w zanieczyszczeniu wody w fontannach odgrywają również źródła zewnętrzne takie jak: zanieczyszczenia mikrobiologiczne pochodzące od zwierząt (ptaki, psy, koty, itp.) oraz ludzi, skażenie fekalne mikroorganizmami obecnymi w odchodach zwierzęcych m. in. E. coli, enterokoki- paciorkowce kałowe. W wodzie mogą być również obecne wirusy (enterowirusy, norowirusy) oraz pierwotniaki pasożytnicze (Giardia lamblia, Cryptosporidium).