Szczepienia w podróży - zadbaj o zdrowie przed wyjazdem
18.06.2025
Planujesz wakacje za granicą? Egzotyczna podróż to nie tylko przygoda, ale i wyzwanie dla zdrowia. W wielu krajach występują choroby zakaźne, z którymi nie mamy kontaktu na co dzień. Dlatego jednym z najważniejszych elementów przygotowań do wyjazdu powinny być szczepienia ochronne.
Dlaczego warto się zaszczepić?
Szczepienia to jeden z najlepszych sposobów zapobiegania chorobom zakaźnym w podróży. Jest to bezpieczna forma profilaktyki, która wykorzystuje naturalne zdolności obronne organizmu i zapewnia odporność na długi czas.
Dzięki szczepieniom:
- zmniejszasz ryzyko zachorowania w podróży,
- unikasz kosztownego leczenia za granicą,
- chronisz siebie i swoich bliskich,
- zyskujesz odporność na wiele lat, a czasem nawet na całe życie.
Brak szczepień może oznaczać konieczność przerwania podróży, dodatkowe koszty, długą terapię, a nawet trwałe powikłania po chorobie.
Kiedy rozpocząć przygotowania?
Najlepiej 6-8 tygodni przed wyjazdem. W tym czasie warto:
- odbyć wizytę u lekarza medycyny podróży lub lekarza medycyny tropikalnej,
- przygotować informacje o trasie i terminie podróży, stanie zdrowia, przyjmowanych lekach, przebytych szczepieniach i ewentualnej ciąży.
Jakie szczepienia są potrzebne?
Obowiązkowe
Obecnie jedynym szczepieniem obowiązkowym przy wjeździe do wyznaczonych krajów, głównie na terenie Afryki i Ameryki Południowej, jest szczepienie przeciw żółtej gorączce (żółtej febrze). Dowodem zaszczepienia jest wpis do Międzynarodowej Książeczki Szczepień wydawanej przy realizacji szczepień, którą należy zabrać ze sobą w podróż. Aktualna lista państw, w których występuje ryzyko zachorowania na żółtą gorączkę dostępna jest na stronie WHO.
Poza zasadami wynikającymi z Międzynarodowych Przepisów Zdrowotnych, niektóre kraje mogą żądać szczepień na podstawie własnego prawa wizowego. Obecnie dotyczy to Arabii Saudyjskiej, która wymaga od przybywających potwierdzenia szczepienia przeciw meningokokom.
Zalecane
W zależności od kierunku i charakteru podróży, oraz ogólnego stanu zdrowia, należy rozważyć szczepienie przeciw:
- błonicy
- tężcowi
- poliomyeltis
- durowi brzusznemu
- żółtej febrze
- wirusowemu zapaleniu wątroby typu A
- wirusowemu zapaleniu wątroby typu B
- cholerze
- meningokokom
- wściekliźnie
- kleszczowemu zapaleniu mózgu
Higiena i bezpieczeństwo w podróży
Najczęstszą przyczyną zachorowania wśród podróżnych są zimne napoje, woda oraz pożywienie, które mogą być przyczyną wielu problemów zdrowotnych. Żeby zminimalizować ryzyko warto pamiętać o podstawowych zasadach bezpieczeństwa i higieny:
- często myj ręce wodą z mydłem i dokładnie wycieraj
- nie pij wody wodociągowej, która zwykle jest niezdatna do picia w krajach rozwijających się
- wybieraj napoje w fabrycznie zamkniętych opakowaniach np. wodę mineralną
- unikaj lodu niewiadomego pochodzenia dodawanego do napojów
- unikaj pożywienia niepoddanego dostatecznej obróbce termicznej
- myj w czystej wodzie, wycieraj i obieraj owoce oraz warzywa przed ich spożyciem
Kontakty z innymi ludźmi
Do zakażeń może dochodzić również drogą kropelkową, jak w przypadku odry, świnki, różyczki, błonicy, gruźlicy czy też grypy lub zakażeń meningokokowych.
Ponadto turyści powinni zwracać uwagę na niższy poziom sterylności ,profesjonalizmu personelu czy standardu opieki medycznej w niektórych krajach, co może sprzyjać transmisji zakażeń WZW typu B,HIV przykładowo podczas przyjmowania kroplówki lub leków podawanych dożylnie, podczas różnego rodzaju zabiegów (np. wykonywania tatuażu) albo akupunktury, Należy pamiętać, że przypadkowe kontakty seksualne też podwyższają ryzyko zakażenia.
Po powrocie – obserwuj swój organizm
Zdecydowania większość podróżujących wraca z wycieczki w pełni zdrowa, a przestrzeganie zasad bezpiecznego podróżowania minimalizuje ryzyko poważnych problemów zdrowotnych. Jeśli jednak po powrocie pojawią się objawy takie jak gorączka, biegunka czy złe samopoczucie – skontaktuj się z lekarzem i poinformuj go o miejscu, z którego wróciłeś. To szczególnie ważne po pobycie w krajach tropikalnych.
Pamiętaj również, żeby dokończyć rozpoczęte przed wyjazdem schematy szczepień, aby utrzymać odporność przeciw wybranym chorobom na dłuższy czas.
Pamiętaj!
Szczepienia to inwestycja w zdrowie – Twoje i Twoich bliskich. Zadbaj o nie z wyprzedzeniem, by móc cieszyć się wakacjami bez niepotrzebnych zmartwień.
Więcej informacji znajdziesz w punktach szczepień oraz na stronie https://szczepienia.pzh.gov.pl/
Informacje o aktualnych zagrożeniach zdrowotnych znajdziesz na Mapie zagrożeń zdrowotnych na świecie.