Europejski Tydzień Testowania „Testuj. Lecz. Zapobiegaj.”
17.11.2025
Tydzień testowania został zainicjowany w 2013 r. jako element wspólnych europejskich wysiłków na rzecz zwiększenia wykrywalności zakażeń HIV. Od tego czasu kampania cieszy się rosnącym zainteresowaniem i angażuje corocznie setki organizacji z całej Europy. Obecnie inicjatywa odbywa się cyklicznie dwa razy w roku – w maju oraz w listopadzie. W Polsce zachęcamy nie tylko testowania w kierunku HIV, ale również wirusowego zapalenia wątroby oraz innych chorób przenoszonych drogą płciową (STI).
Sytuacja epidemiologiczna HIV w Polsce
W okresie od 1 stycznia do 31 grudnia 2024 roku zgłoszono 2 tys. 257 nowo wykrytych zakażeń HIV, 185 zachorowań na AIDS oraz 20 zgonów osób chorych na AIDS. Spośród 2 tys. 257 zarejestrowanych w 2024 roku przypadków HIV, 2 tys. 013 rozpoznano w 2024 roku, w 2023 - 223 przypadki, a pozostałe przypadki w latach wcześniejszych. Od wdrożenia badań w 1985 r. do 31 grudnia 2024 r. (przy uwzględnieniu korekt i uaktualnień danych, w tym eliminacji podwójnie zarejestrowanych przypadków) stwierdzono zakażenie HIV u 35 tys.175 obywateli Polski i u osób innego obywatelstwa przebywających na terenie Polski. Ogółem odnotowano 4 tys.377 zachorowań na AIDS; 1 tys. 518 chorych zmarło . Codziennie w Polsce średnio ponad 5 osób dowiaduje się o swoim zakażeniu. Do zdecydowanej większości zakażeń dochodzi drogą kontaktów seksualnych.
Dostęp do testów i możliwości diagnostyczne
Zakażenie HIV może dotyczyć każdego – niezależnie od wieku, płci, orientacji seksualnej czy stylu życia. Wiele osób nie decyduje się na wykonanie testu, często z powodu obaw, niewiedzy lub przekonania, że ich ryzyko jest niskie. Tymczasem test powinien wykonać każdy, kto choć raz miał zachowanie mogące wiązać się z ryzykiem zakażenia.
W Polsce test można wykonać:
1. W Punktach Konsultacyjno-Diagnostycznych (PKD): bezpłatnie, anonimowo, bez skierowania.
W PKD dostępni są profesjonalni doradcy, którzy udzielają wsparcia, wyjaśnień oraz informacji o profilaktyce . Punkty działają we wszystkich województwach. Możesz również skorzystać z Telefonu zaufania HIV/AIDS 800 888 448* (czynny we wszystkie dni robocze w godzinach 9.00 – 21.00 *połączenie bezpłatne)
2. U lekarza podstawowej opieki zdrowotnej (POZ)
Od maja 2024 r. lekarze POZ mogą zlecać przesiewowe testy w kierunku HIV każdemu dorosłemu pacjentowi, bez dodatkowych formalności i bez ponoszenia kosztów przez pacjenta. Wczesne rozpoznanie zakażenia HIV i szybkie włączenie terapii antyretrowirusowej (ARV) pozwala:
• zapobiegać rozwojowi AIDS u osoby zakażonej,
• chronić jej partnerów dzięki zasadzie N = N (niewykrywalny = niezakażający),
• umożliwić prowadzenie pełnego, zdrowego i aktywnego życia .
Działania edukacyjne GIS
Główny Inspektorat Sanitarny rozpoczął realizację programu „#MłodziŚwiadomi”. #MłodziŚwiadomi to program edukacyjny Państwowej Inspekcji Sanitarnej stworzony w odpowiedzi na zdrowotne potrzeby polskiego społeczeństwa, związane ze wzrostem zachorowań na choroby przenoszone drogą płciową (STI). Program skierowany jest do uczniów klas 3-5 szkół ponadpodstawowych, studentów wszystkich uczelni, grup zawodowych narażonych na zakażenia podczas wykonywania obowiązków służbowych oraz innych ludzi, którzy chcą podnieść swoje kompetencje w obszarze chorób przenoszonych drogą płciową. Celem działań jest zwiększenie świadomości na temat chorób przenoszonych drogą płciową, ich objawów, skutków zdrowotnych oraz metod zapobiegania i leczenia. Inicjatywa promuje odpowiedzialne podejście do zdrowia, regularne badania profilaktyczne i rzetelną wiedzę jako klucz w walce z dezinformacją.
Strona internetowa programu: https://www.gov.pl/web/gis/mlodzi-swiadomi
Zachęcamy wszystkich do korzystania z dostępnych możliwości diagnostycznych, zarówno w PKD, jak i w POZ, oraz do aktywnego udziału w działaniach edukacyjnych i profilaktycznych. Testowanie ratuje zdrowie. Wczesna diagnoza daje szansę na skuteczne leczenie i ochronę osób najbliższych.
Źródła: