Powiatowa Stacja Sanitarno-
Epidemiologiczna w Strzelcach Opolskich

Rak piersi to jeden z czołowych zabójców kobiet w Polsce. W początkowym okresie nie daje on żadnych objawów, ale wcześnie wykryty jest uleczalny. Dlatego tak ważne jest, aby kobiety poddawały się regularnym badaniom mammograficznym, które pozwalają wykryć nawet najmniejsze zmiany. Regularne badanie pozwala wykrywać zmiany nowotworowe na wczesnym etapie choroby, gdy możliwe jest jej skuteczne leczenie.

Rak piersi to najczęściej występujący nowotwór złośliwy u kobiet. Odpowiada za prawie 24% wszystkich zachorowań wśród nowotworów i jest przyczyną niemal 15% wszystkich zgonów kobieta z powodu nowotworów złośliwych.

Ryzyko zachorowania znacznie wzrasta po 50 r. ż.

Spośród wielu czynników rakotwórczych coraz częściej wskazuje się na uwarunkowania genetyczne. W Polsce około 10% przypadków raka piersi występuje u kobiet z mutacją w obrębie genów, najczęściej w BRCA 1.

Najważniejszym czynnikiem wpływającym na skuteczność leczenia jest wykrycie nowotworu w jak najwcześniejszym stadium rozwoju. Badania kliniczne wykazały, że w grupie kobiet w wieku 50–69 lat, które wykonywały badania mammograficzne co rok lub co 2 lata, zmniejszyła się umieralności o 25 – 30%! A więc warto badać się systematycznie i nie dopuścić do rozwoju choroby.

W ramach profilaktyki raka piersi NFZ zaprasza wszystkie kobiety pomiędzy 45–74 rokiem życia na bezpłatne badania mammograficzne.

Czy program jest dla Ciebie?

Tak, jeżeli:

• jesteś kobietą w wieku od 45 do 74 lat i spełniasz jedno z poniższych kryteriów:
  • w ciągu ostatnich 2 lat nie miałaś mammografii  w ramach profilaktyki zdrowotnej (przy określaniu wieku należy wziąć pod uwagę rok urodzenia)
  • zakończyłaś okres 5 lat od leczenia chirurgicznego raka piersi i pozostajesz w trakcie uzupełniającej hormonoterapii (HT) – zalecenie badania co 12 miesięcy
  • zakończyłaś leczenie raka piersi i 5-letni proces monitorowania po zakończonym leczeniu – zalecenie badania co 12 miesięcy.

Uwaga: możesz otrzymać wskazanie do zrobienia ponownej mammografii po roku, jeśli występują u ciebie czynniki ryzyka, takie jak rak piersi wśród najbliższych członków rodziny.

Cel programu:

• obniżenie wskaźnika umieralności w Polsce z powodu raka piersi do poziomu krajów Unii Europejskiej,
• podniesienie poziomu wiedzy na temat profilaktyki raka sutka i wczesna diagnostyka,
• wprowadzenie na terenie całego kraju ujednoliconych zasad postępowania diagnostycznego.

Kto i gdzie realizuje program?

Badanie mammograficzne możesz wykonać w poradniach stacjonarnych lub w mammobusie, który dojeżdża do najodleglejszych zakątków Polski.

Sprawdź, gdzie stacjonarnie wykonać mammografię (wejdź w „Programy profilaktyczne” i wybierz z listy „Profilaktyka raka piersi).

Sprawdź, kiedy mammobus przyjedzie do Twojej miejscowości.

Jak się zgłosić?

Do udziału w programie nie potrzebujesz skierowania. Wystarczy, że zgłosisz się do poradni, która wykonuje takie badania.

W placówkach, które uczestniczą w pilotażowym programie centralna e-rejestracja możesz również zarejestrować się sama poprzez e-rejestrację (przez Internetowe Konto Pacjenta - IKP lub w aplikacji mojeIKP). 

Co Cię czeka w ramach programu?

Podstawowym badaniem wykonywanym w ramach programu jest mammografia.

• Jeżeli Twój wynik będzie prawidłowy, możesz ponownie wziąć udział w badaniu za 2 lata.
• Jeżeli Twój wynik będzie nieprawidłowy, lekarz skieruje Cię na dalszą diagnostykę. W przypadku rozpoznania raka piersi lub innego schorzenia wymagającego leczenia specjalistycznego, zostaniesz skierowana (już poza programem) do dalszej diagnostyki lub leczenia do poradni specjalistycznych lub lecznictwa stacjonarnego w ramach NFZ.

Kiedy się zapisać?

Na badanie możesz się zgłosić bez skierowania. Tylko wczesna diagnostyka pozwala na wykrycie zmian na początkowym etapie i podjęcie skutecznego leczenia.  

Co przygotować?

Na wizytę weź ze sobą dokument tożsamości i zdjęcia z poprzednich mammografii, o ile miałaś robione. Lekarz będzie mógł je porównać z aktualnym wynikiem badania.

Jak długo będziesz czekać?

Termin wizyty ustali placówka, do której się zgłosisz.

Co zyskasz?

Wykonasz badanie, które pozwoli wykryć nieprawidłowości na wczesnym etapie i w razie potrzeby podjąć odpowiednie działania.   

Na czym polega mammografia

Mammografia jest badaniem, które za pomocą promieni rentgenowskich pozwala wykryć raka piersi w jego wczesnym stadium rozwoju. W czasie badania wykonuje się dwa zdjęcia każdej piersi.

Niektóre kobiety odczuwają krótko trwające uczucie dyskomfortu związane z koniecznością ucisku piersi podczas badania. Ucisk jest konieczny, żeby uzyskać odpowiednią wiarygodność badania.

 Jeżeli zauważysz niepokojące objawy - koniecznie skonsultuj się ze specjalistą.

Powinny cię zaniepokoić wszelkie zmiany w piersiach, których wcześniej nie wykryłaś np.:

• zmianę wielkości i kształtu piersi, która nie ustąpiła po miesiączce,
• guzki lub zgrubienia wyczuwalne w piersi lub pod pachą,
• zmianę koloru skóry piersi,
• wciąganie skóry piersi,
• pomarszczenie lub łuszczenie skóry piersi,
• zmiany w obrębie brodawki piersi.

 

W profilaktyce raka piersi bardzo ważne jest samobadanie piersi

Samobadanie piersi jest podstawowym elementem w procesie wczesnego wykrywania raka piersi. Składa się z dwóch etapów: oglądania stanu piersi oraz badania dotykowego, tzw. palpacji. Samodzielne badanie piersi należy wykonywać systematycznie, najlepiej w tej samej fazie cyklu miesiączkowego, tj. 2-3 dni po miesiączce, by wykluczyć nadwrażliwość brodawek i bolesność piersi, a w przypadku kobiet niemiesiączkujących raz w miesiącu.