Powiatowa Stacja Sanitarno-
Epidemiologiczna w Wieliczce

Miesiąc listopad na całym świecie został uznany miesiącem solidarności z mężczyznami zmagającymi się z nowotworami gruczołu krokowego oraz rakiem jąder.

Dlatego warto przypomnieć o badaniach profilaktycznych, które ratują zdrowie i życie. Pamiętaj, że w początkowym stadium rozwoju, choroba często nie powoduje żadnych objawów lub są one nieznacznie nasilone.

Nowotwór jąder (rak jądra) to choroba, w której w tkance jądra rozwija się złośliwy guz. Choć jest to nowotwór rzadki, stanowi najczęstszy nowotwór złośliwy u młodych mężczyzn w wieku od 15 do 40 lat. Wczesne wykrycie daje bardzo duże szanse na wyleczenie — nawet powyżej 95–98% przypadków.

Najczęstsze objawy to:

• niebolesne powiększenie lub stwardnienie jądra,
• uczucie „ciężaru” w mosznie,
• guzek lub zgrubienie w obrębie jąder
• ból lub dyskomfort w mosznie lub podbrzuszu,
• w zaawansowanych przypadkach: bóle pleców, powiększenie węzłów chłonnych, kaszel, duszność (objawy przerzutów).

Diagnostyka

• Samobadanie jąder – raz w miesiącu, najlepiej po kąpieli.

SAMOBADANIE JĄDER – JAK WYKONAĆ?

1. Złap jądro przy pomocy obu dłoni. Samobadanie wykonaj po gorącej kąpieli lub ciepłym prysznicu, gdy mięśnie moszny są najbardziej rozluźnione.

2. Sprawdź każde jądro osobno obracając je delikatnie pomiędzy kciukami, a pozostałymi palcami. Jądro powinno być gładkie. Podczas samobadania jąder nie powinieneś odczuwać żadnego bólu czy dyskomfortu.

3. Zapoznaj się uważnie z budową swoich jąder. W szczególności z powrózkiem nasiennym i najądrzem. Jeśli badanie jąder będziesz powtarzać regularnie, szybko poznasz swoje ciało i wyłapiesz wszelkie niepokojące zmiany.

4. Szukaj niepojących zgrubień, podejrzanych wypukłości, zmian w wyglądzie lub w kolorze skóry. Pamiętaj, że jedno jądro jest nieco mniejsze od drugiego – to normalne. Jeśli masz wątpliwości – skonsultuj się z urologiem lub lekarzem rodzinnym.

• Badanie lekarskie i USG moszny – podstawowe badanie obrazowe.

Rak prostaty (rak gruczołu krokowego) to najczęstszy nowotwór złośliwy u mężczyzn i jedna z głównych przyczyn zgonów onkologicznych w tej grupie. W większości przypadków rozwija się powoli, a jego wczesne wykrycie daje bardzo dobre rokowania

Objawy raka prostaty

We wczesnym stadium rak prostaty często nie daje żadnych objawów. W miarę rozwoju mogą się pojawić:

Objawy ze strony układu moczowego:

• osłabienie lub przerywany strumień moczu,
• trudności z rozpoczęciem lub zakończeniem oddawania moczu,
• częste oddawanie moczu, szczególnie w nocy,
• uczucie niepełnego opróżnienia pęcherza,
• pieczenie lub ból przy oddawaniu moczu,
• obecność krwi w moczu lub nasieniu.

Objawy zaawansowane:

• bóle w dolnej części pleców, biodrach lub miednicy (przerzuty do kości),
• utrata masy ciała, osłabienie, anemia.

Czynniki wpływające na ryzyko zachorowania to m.in.: wiek, genetyka, otyłość i dieta wysokotłuszczowa. Wpływ na zmniejszenie ryzyka wystąpienia raka prostaty ma m.in.: dieta bogata w produkty roślinne, niepalenie, a także aktywność fizyczna.