Odra to choroba zakaźna. Nie odkładajmy szczepienia na później!
04.12.2025
Odra to ostra, wysoce zakaźna choroba wirusowa przebiegająca z gorączką powyżej 38 ºC , uogólnioną plamisto-grudkową wysypką trwającą dłużej niż 3 dni oraz z jednym lub więcej następujących objawów: kaszel, nieżyt nosa (katar „cieknący nos”), zapalenie spojówek, plamki Koplika.
Jest chorobą, która może mieć, u osób które uległy zakażeniu poważne konsekwencje zdrowotne w postaci groźnych powikłań. Do najczęstszych powikłań w przebiegu odry należą zapalenie ucha środkowego, zapalenie płuc, zapalenie opon mózgowych/zapalenie mózgu oraz podostre stwardniające zapalenie mózgu. Zakaźność u osób podatnych - czyli niezaszczepionych lub nigdy wcześniej niechorujących - sięga niemal 100%.
Wirus odry przenosi się drogą kropelkową podczas kaszlu lub kichania oraz przez bliski lub bezpośredni kontakt z wydzielinami dróg oddechowych osoby zakażonej. Wirus pozostaje aktywny i zakaźny w powietrzu oraz na skażonych powierzchniach przez kilka godzin. Osoba zakażona może zarażać innych już na kilka dni przed wystąpieniem u niej pierwszych objawów i do około 3 dni od pojawienia się wysypki.
Przed wprowadzeniem szczepień odra występowała na całym świecie. Szczepienia przeciw odrze są najskuteczniejszą metodą zapobiegania zachorowaniu i powikłaniom, w szczególności neurologicznym. Skuteczność szczepionki wynosi około 95% (90–98%), a po podaniu dwóch dawek co najmniej 95% dzieci osiąga odporność.
Szczepienia przeciw odrze, śwince i różyczce (MMR) są w Polsce obowiązkowe i finansowane z budżetu Ministra Zdrowia. Podawane są w 13.–14. miesiącu życia (pierwsza dawka) oraz w 6. roku życia (druga dawka). Pełną ochronę mają osoby, które przebyły odrę lub zostały zaszczepione dwiema dawkami.
Szczepienia przeciw odrze zaleca się szczególnie pracownikom żłobków, przedszkoli i szkół oraz wszystkim osobom pracującym z dziećmi. Dzieci, ze względu na większą podatność na infekcje i nie zawsze pełne zaszczepienie, mogą stanowić grupę podwyższonego ryzyka. Z tego względu zaszczepienie kadry pedagogicznej i pomocniczej ma istotne znaczenie dla zdrowia całej społeczności placówki. Szczepienia te są rekomendowane, lecz nieobowiązkowe.
Zgodnie z przepisami Kodeksu Pracy, pracodawca ma obowiązek zapewnić bezpieczne i higieniczne warunki pracy, w tym środki profilaktyczne dla pracowników narażonych na działanie czynników biologicznych. Oznacza to, że dyrektorzy żłobków, przedszkoli i szkół (lub organy prowadzące) powinni rozważyć zapewnienie możliwości zaszczepienia pracowników przeciw odrze w ramach profilaktyki zdrowotnej.
Więcej informacji na temat szczepień udzielają lekarze rodzinni, lekarze pierwszego kontaktu oraz pielęgniarki.
Podróże w tereny, gdzie występuje odra mogą zwiększać ryzyko rozprzestrzeniania się tej choroby.
Osoby planujące podróż powinny:
- sprawdzić czy w przeszłości chorowały na odrę, były zaszczepione p/odrze, jeśli nie uzupełnić szczepienia,
- sprawdzić sytuację w zakresie odry w kraju, do którego planują podróż.
Pamiętajmy, najlepszym i najbardziej polecanym sposobem zapobiegającym zachorowaniu na odrę oraz rozprzestrzenianiu się tej choroby są szczepienia.
Materiały
Czy wiesz żeOdra_infografika.pdf 3.71MB 6 powodów aby zaszczepic sie przeciw odrze
odra_6_powodow.pdf 0.89MB Jak rozpoznać odrę
Ulotka1.pdf 0.32MB