Podwójna ochrona - szczepionka przeciw krztuścowi dla kobiet w ciąży
14.02.2025
Krztusiec (dawniej: koklusz) jest ostrą chorobą dróg oddechowych, wywoływaną przez bakterie Bordetella pertussis. Charakterystycznym objawem choroby u dzieci jest długotrwale utrzymujący się napadowy kaszel z wydzieleniem lepkiej plwociny. W przypadku dorosłych zwykle dominuje przewlekły, niecharakterystyczny kaszel, który może utrzymywać się nawet przez 3-miesiące (stąd potoczne określenie „100-dniowy kaszel”). Niecharakterystyczny przebieg zachorowań u dorosłych utrudnia rozpoznanie i opóźnia wdrożenie leczenia. Wrażliwość na zakażenia osób nieuodpornionych za pomocą szczepień ochronnych jest powszechna. Ani szczepienie, ani przebycie krztuśca nie daje trwałej odporności. Jednakże ponowne zachorowania mają z reguły lżejszy przebieg.
Jedynym źródłem zakażenia jest chory człowiek. Zakażenie następuje drogą kropelkową.
Podanie odpowiednich antybiotyków zmniejsza ryzyko wystąpienia ciężkiego przebiegu zachorowania, zwłaszcza jeśli leczenie rozpocznie się jak najwcześniej od wystąpienia objawów. Zwalczanie choroby polega na jej wczesnym rozpoznaniu i wdrożeniu stosownego leczenia
Ta choroba bezpośrednio zagraża szczególnie dzieciom, które jeszcze nie zostały zaszczepione. Pierwszą dawkę obowiązkowego szczepienia ochronnego dziecko otrzymuje dopiero w 2. miesiącu życia. Tymczasem szczepienie kobiet w ciąży chroni dzieci od chwili narodzin.
Od 15 października 2024 r. również kobiety w ciąży mogą bezpłatnie zaszczepić się przeciw krztuścowi w przychodniach podstawowej opieki zdrowotnej (POZ). To szczepienie chroni kobietę zarówno w ciąży, jak i po porodzie oraz noworodka przed zachorowaniem i hospitalizacją w pierwszych miesiącach życia.
Szczepienie obejmuje kobiety między 27. a 36. tygodniem ciąży, a najlepiej w okolicach 28 tygodnia. Jest to najbardziej optymalny czas, ponieważ układ odpornościowy matki jest w stanie wytworzyć przeciwciała, które zdążą przeniknąć przez łożysko i zostaną przekazane dziecku. Szczepionka na krztusiec w ciąży jest bezpieczna zarówno dla matki jak i dziecka, nie wiąże się z większym ryzykiem powikłań ciążowych ani problemów u noworodka. Kobiety mogą się zaszczepić w schemacie jednodawkowym – bez dodatkowych skierowań i zaświadczeń. O kwalifikacji do szczepienia zdecyduje lekarz POZ. Jeśli ciąża będzie zagrożona przedwczesnym porodem, kobieta będzie mogła się zaszczepić już po 20. tygodniu ciąży – o tym zdecyduje lekarz, który prowadzi ciążę.
Jeśli jesteś w ciąży i chcesz się zaszczepić przeciwko krztuścowi:
- zgłoś się do swojego lekarza POZ i umów termin wizyty
- przyjdź do POZ na szczepienie w wyznaczonym terminie
W Polsce szczepienie kobiet w ciąży przeciw krztuścowi nie jest obowiązkowe, ale jest zalecane w ramach profilaktyki zdrowotnej, zgodnie z wytycznymi ekspertów, w tym Światowej Organizacji Zdrowia (WHO).
Źródła:
https://www.gov.pl/web/zdrowie/szczepionka-przeciw-krztuscowi-dla-kobiet-w-ciazy
https://diag.pl/pacjent/artykuly/szczepienia-na-krztusiec-co-warto-wiedziec/
https://pacjent.gov.pl/aktualnosc/krztusiec-dlaczego-jest-grozny
https://www.gov.pl/web/gis/krztusiec
Dla POZ
Materiały
Podstawa prawna
