Powiatowa Stacja Sanitarno-
Epidemiologiczna w Żyrardowie

#BezpieczneWakacje

Wakacje i czas wolny od nauki sprzyjają eksperymentowaniu z substancjami psychoaktywnymi. Młode osoby, które po nie sięgają zazwyczaj nie są świadome zagrożenia dla swojego zdrowia i psychiki. Część z nich chce przeżyć coś ekscytującego, dla innych to sposób odreagowania szkoły, stresów i konfliktów w domu. Narkotyki pozwalają im o tym zapomnieć, dają poczucie swobody... Ale nie na długo, bo wbrew pozorom droga do uzależnienia jest bardzo krótka. Środki psychoaktywne są poważnym zagrożeniem, bo działają na ośrodkowy układ nerwowy i negatywnie wpływają na pracę mózgu. Nigdy nie wiadomo też, jak po ich zażyciu zareaguje konkretny organizm.

 

Używki wśród młodzieży są coraz popularniejsze. Po papierosy, a obecnie e-papierosy, i alkohol sięgają nawet dzieci. Trudno jest to całkowicie wyeliminować, jednak świadomość rodziców i nastolatków co do przyczyn sięgania po używki, jak również ich skutków, może stanowić czynnik ochronny. Pamiętajmy o tym szczególnie w wakacje, kiedy młodzież ma więcej czasu wolnego, więcej swobody i mniej kontroli ze strony osób dorosłych.

 

Alkohol - jest powszechną używką obecną w wódkach, piwie czy winie. Jego używanie osłabia pracę mózgu: pod wpływem alkoholu człowiek łatwo traci równowagę, ma kłopoty z koncentracją, a czasami traci kontrolę nad sobą i zachowuje się bardzo agresywnie. Alkohol może być przyczyną chorób wątroby i nerek. Powszechną chorobą wywołaną przez tę używkę jest alkoholizm. Chory nie może powstrzymać się przed piciem alkoholu.

Nikotyna – cichy zabójca naszych płuc. Głównym ich składnikiem są liście tytoniu – rośliny występującej naturalnie w obu Amerykach oraz Australii. Tytoń może być palony w postaci papierosów, ale również w fajkach i cygarach, może też być żuty oraz wdychany (jako tabaka). Najgroźniejszą zawartą w nim substancją jest nikotyna, która działa pobudzająco, ale jest silnie trująca. Niestety jest przyczyną nowotworów – groźnych, czasem śmiertelnych chorób, do których należy rak płuc. Papierosy uzależniają podobnie jak alkohol.

E-papierosy-  są związane z licznymi negatywnymi skutkami zdrowotnymi, w tym zwiększonym ryzykiem chorób sercowo-naczyniowych, chorób układu oddechowego, uszkodzeniem płuc, oraz wpływem na układ nerwowy. Używanie e-papierosów może powodować podrażnienie górnych i dolnych dróg oddechowych, stan zapalny w płucach i oskrzelach, a także zwiększa ryzyko wystąpienia infekcji dróg oddechowych.

Narkotyki - to silnie uzależniające substancje, z których jedne działają pobudzająco, inne wywołują halucynacje. Wpływ narkotyków na organizm jest znacznie silniejszy niż alkoholu i nikotyny. Niektóre narkotyki mogą spowodować śmierć już przy pierwszym zażyciu. W ten sposób zarażają się groźnymi dla zdrowia i życia chorobami. Do tego używane przez nich substancje silnie zatruwają ich organizmy.

,,Dopalacze” to tzw.,,nowe narkotyki”, czyli substancje chemiczne (psychoaktywne), które działają na organizm ludzki powodując euforię, zwiększenie koncentracji oraz uczucie przyjemności. Środki te działają  w podobny sposób, co narkotyki, ale dodatkowo wypalają organizm od środka. Dopalacze dzielą się na dopalacze pochodzenia naturalnego i syntetycznego.

 

Najczęstszymi powodami sięgania przez młodzież po środki psychoaktywne są:

• chęć zaspokojenia ciekawości,
• chęć bycia akceptowanym przez grupę rówieśniczą,
• udowodnienie przed rówieśnikami swojej „dojrzałości”,
• chęć odreagowania stresu, niepowodzenia,
• chęć pokonania wstydu i nieśmiałości w relacjach z rówieśnikami,
• obawa przed wykluczeniem,
• gwarancja „dobrej” zabawy
• odreagowanie stresów, problemów. 

 

Rozpoczęcie eksperymentowania z narkotykami przypada często na okres dojrzewania. Dlatego warto być uważnym na wszystkie te zmiany w zachowaniu i emocjonalnym reagowaniu osoby, które są inne od prezentowanych przez nią dotychczas. Rodzic bądź opiekun obserwując dziecko najlepiej jest w stanie wychwycić sytuację, która może wskazywać, że jest ono pod wpływem środków psychoaktywnych.

Wskazówki, które mogą świadczyć, że dziecko zaczęło mieć kontakt z używkami:

 

-  tajemnicze, krótkie rozmowy telefoniczne, nagłe wyjścia

- nieadekwatne chichotanie lub śmiech

- nagły apetyt (przegryzania czegoś)

-  zmiany w wyglądzie zewnętrznym

-  nowy styl ubierania się
-  spadek ciężaru ciała, częste przeziębienia, przewlekły katar, krwawienie z nosa, bóle różnych części ciała 
-  przekrwione oczy, zwężone lub rozszerzone źrenice
-  bełkotliwa mowa
-  słodkawa woń oddechu, włosów, ubrania, zapach alkoholu, nikotyny, chemikaliów
-  ślady po ukłuciach, ślady krwi na bieliźnie
-  brak zainteresowania swoim wyglądem i nieprzestrzeganie zasad higieny
-  częste wietrzenie pokoju, używanie kadzidełek i odświeżaczy powietrza
-  wypowiedzi zawierające pozytywny stosunek do narkotyków
-  bunt, łamanie ustalonych zasad, napady złości, agresja
-  nagła zmiana grona przyjaciół na innych, zwłaszcza na starszych od siebie,
-  niewytłumaczone spóźnienia, późne powroty lub też noce poza domem
-  kłamstwa, wynoszenie wartościowych przedmiotów z domu,
-  trudne do wytłumaczenia przypływy gotówki
-  długi

 

Rodzicu pamiętaj!

Przyczyny zażywania używek podawane przez młodych ludzi to: chęć upodobnienia się do grupy, zaspokojenie ciekawości, dla rozrywki czy z powodu nudy. Dlatego dobre relacje w rodzinie, jasno wytyczony system wartości, życzliwość i akceptacja, codzienny kontakt, rozmowy i zainteresowanie sprawami Twojego dziecka pomogą uchronić je przed kontaktem z środkami psychoaktywnymi.

 

 

Jeśli znajdziesz się w sytuacji zagrożenia, dojdzie do wypadku lub doznasz poważnego urazu, niezwłocznie zgłoś się po pomoc do odpowiednich służb. W takich przypadkach liczy się czas, dlatego nie warto zwlekać! Podstawowym numerem, który powinno się zachować w pamięci, jest ogólnoeuropejski numer alarmowy 112, który łączy nas z Centrum Powiadamiania Ratunkowego.

Pozostałe numery alarmowe funkcjonujące w Polsce:

• 999 – Pogotowie Ratunkowe
• 998 – Państwowa Straż Pożarna
• 997 – Policja (numer przekierowywany jest na 112)
• 987 – Centrum zarządzania kryzysowego
• 991 – Pogotowie energetyczne
• 992 – Pogotowie gazowe
• 993 – Pogotowie ciepłownicze
• 994 – Pogotowie wodno-kanalizacyjne
• 995 – Komenda Główna Policji – system Child Alert
• 996 – Centrum Antyterrorystyczne