STI - choroby przenoszone drogą płciową
14.07.2025
STI to skrót od Sexually Transmitted Infections, czyli infekcje przenoszone drogą płciową, dawniej nazywane chorobami wenerycznymi. Obejmuje choroby wywołane przez bakterie, wirusy i pasożyty, które mogą być przekazywane podczas kontaktów seksualnych
Skąd się biorą STI?
STI można zarazić się poprzez:
- Stosunek płciowy – waginalny, analny lub oralny z osobą zakażoną.
- Kontakt ze śluzówkami i płynami ustrojowymi – krew, nasienie, wydzielina pochwowa, ślina (w przypadku niektórych infekcji).
- Bliski kontakt skórny – np. w przypadku opryszczki narządów płciowych czy kłykcin kończystych (HPV).
- Zakażone igły i narzędzia – np. przy wspólnym używaniu igieł do narkotyków, tatuażu czy piercingu.
- Z matki na dziecko – w czasie ciąży, porodu lub karmienia piersią (np. HIV, kiła).
Do jednych z najczęstszych chorób przenoszonych drogą płciową należą:
- kiła – terapia jest bardzo skuteczna, przy wczesnym rozpoznaniu,
- chlamydioza – terapia jest bardzo skuteczna, przy wczesnym rozpoznaniu,
- rzeżączka – terapia jest bardzo skuteczna, przy wczesnym rozpoznaniu,
- rzęsistkowica – terapia jest bardzo skuteczna, przy wczesnym rozpoznaniu,
- opryszczka narządów płciowych – terapia i monitorowanie do końca życia,
- wirusowe zapalenie wątroby typu B i C – terapia i monitorowanie do końca życia,
- AIDS – terapia i monitorowanie do końca życia,
- brodawki wirusowe narządów płciowych (kłykciny kończyste) wywołane wirusem brodawczaka ludzkiego HPV – niektóre typy wirusa HPV mają potencjał onkogenny i mogą prowadzić do rozwoju raka szyjki macicy, a także prącia czy raka odbytu u mężczyzn – terapia i monitorowanie do końca życia.
Powyższe choroby mogę się rozwijać przez długi czas, nie dając żadnych objawów.
Częste objawy infekcji przenoszonej drogą płciową u mężczyzn:
- ropny lub śluzowo ropny wyciek z cewki moczowej
- dyskomfort/ból/pieczenie przy oddawaniu moczu
- ból jąder
- wrzód w okolicach narządów płciowych
- ból w okolicach podbrzusza
- ból podczas stosunku seksualnego
- wysypka plamista i plamisto-grudkowa na skórze tułowia, kończynach lub na wewnętrznej powierzchni dłoni i stóp
Częste objawy infekcji przenoszonej drogą płciową u kobiet:
- ropny lub śluzowo ropny wyciek z pochwy
- dyskomfort/ból/pieczenie przy oddawaniu moczu
- wrzód w okolicach narządów płciowych
- zmieniona wydzielina pochwy lub/i zapach oraz świąd
- krwawienie między miesiączkami/po stosunku seksualnym
- ból w okolicach podbrzusza
- ból podczas stosunku seksualnego
- wysypka plamista i plamisto-grudkowa na skórze tułowia, kończynach lub na wewnętrznej powierzchni dłoni i stóp
Statystyki
W Polsce w ostatnich latach odnotowano znaczący wzrost liczby zakażeń infekcjami przenoszonymi drogą płciową (STI). Według raportu Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego PZH-PIB „Choroby zakaźne i zatrucia w Polsce” liczba nowych przypadków tych chorób wzrosła od 2020 roku o ponad 300%. Również według danych Krajowego Centrum ds. AIDS w ostatnich latach w Polsce odnotowano wzrost liczby zakażeń przenoszonych drogą płciową. Tylko między 2021 a 2022 r. liczba zgłoszonych przypadków rzeżączki wzrosła o 48%, kiły o 34%, a chlamydii o 18%. Wzrost liczby zakażeń STI stanowi istotne wyzwanie dla systemu opieki zdrowotnej. W kwietniu 2024 roku Krajowe Centrum ds. AIDS, we współpracy z Europejskim Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób (ECDC), zainicjowało nową strategię przeciwdziałania zakażeniom przenoszonym drogą płciową.
Materiały
STI informacjaSTI_informacja.pdf 0.16MB