W celu świadczenia usług na najwyższym poziomie stosujemy pliki cookies. Korzystanie z naszej witryny oznacza, że będą one zamieszczane w Państwa urządzeniu. W każdym momencie można dokonać zmiany ustawień Państwa przeglądarki. Zobacz politykę cookies.
Powrót

50. rocznica odbudowy Zamku Królewskiego w Warszawie

26.01.2021

W roku 2021 przypada jubileusz 50-lecia rozpoczęcia prac nad odbudową Zamku Królewskiego w Warszawie zniszczonego całkowicie przez wojska niemieckie w czasie II wojny światowej. Po latach historia zniszczenia Zamku oraz jego odbudowy zatarła się w pamięci wielu ludzi — zarówno Polaków, jak i gości z zagranicy.

Życie Warszawy informuje o decyzji o odbudowie Zamku I 1971

Jubileusz odbudowy Zamku

W trakcie obchodów jubileuszu chcielibyśmy przypomnieć, jak bardzo prace przy odbudowie królewskiej rezydencji zjednoczyły nasz naród, przywołać emocje sprzed lat, skalę społecznego za­angażowania oraz ofiarność, która przekroczyła wszelkie oczeki­wania. Pragniemy wspomnieć i uhonorować osoby, dzięki którym Zamek powrócił do życia. Jubileusz to okazja do podsumowania tego wyjątkowego w skali światowej przedsięwzięcia, docenione­go wpisem na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Zamek uda­ło się odbudować z sukcesem w bardzo krótkim — jak na zakres prowadzonych prac — okresie (1971–1984). Zależy nam również, by w ramach jubileuszu zrealizować zamierzenia związane z dzi­siejszym funkcjonowaniem Zamku — wzbogacić kolekcję dzieł sztuki i ukończyć program inwestycyjny wokół Zamku.

Jubileusz Zamku chcemy podkreślić wyjątkowymi inicjatywami, ta­kimi jak odtworzenie w całości dekoracji hafciarskiej Sali Tronowej. Obchodom będzie towarzyszyło wiele wystaw, wydarzeń kultural­no-naukowych i edukacyjnych, pokazów filmowych, adresowa­nych do wszystkich naszych gości. Każdy kolejny rok jubileuszowy poświęcimy zagadnieniom ściśle związanym z odbudową Zamku i odtwarzaniem jego wnętrz oraz kolekcji:

2021 — Powstanie i działalność Obywatelskiego Komitetu Odbu­dowy Zamku Królewskiego

2022 — Restytucja Zamku Królewskiego w Warszawie. Odbudowa bryły, odtwarzanie wnętrz

2023 — Kolekcja Zamku Królewskiego w Warszawie

2024 — Nowa instytucja. Symbol — ludzie — działalność

Zaplanowane konferencje naukowe i publikacje w znacznym stop­niu uzupełnią stan badań dotyczący powojennej historii Zamku Królewskiego w Warszawie.

Sztafeta pokoleń

Nawiązując do działań podjętych przez OKOZK w trakcie odbu­dowy Zamku Królewskiego, pragniemy ogłosić społeczną zbiórkę pieniędzy, do której zapraszamy wszystkich Polaków w kraju i poza jego granicami oraz instytucje wspierające przed 50 laty dzieło odbudowy. Nasz cel to zebranie funduszy na odtworzenie w ca­łości dekoracji hafciarskiej Sali Tronowej. Pragniemy, aby w akcji wzięły udział nie tylko osoby sentymentalnie związane z Zamkiem, ale by także młode pokolenie dołączyło do sztafety pokoleń roz­poczętej przez ich dziadków i rodziców wspierających przed laty odbudowę Zamku Królewskiego z ogromną szczodrością. Zbiórka będzie prowadzona przez internet oraz do historycznej skarbonki z czasów odbudowy, którą ustawimy na dziedzińcu Zamku. Jeste­śmy przekonani, że i tym razem dzięki wsparciu społecznemu pla­nowane prace uda się zrealizować, a Sala Tronowa odzyska wspa­niały królewski blask.

Historia odbudowy Zamku Królewskiego

Po zakończeniu wojny w trakcie prac na terenie Zamku Królewskie­go z ruin wydobyto i zabezpieczono kilka tysięcy detali architek­tonicznych. Zachowane elementy oraz dokumentacja źródłowa pozwalały planować odbudowę Zamku. Mimo uchwały sejmu z 1949 r. o odbudowie gmachu decyzję o rozpoczęciu prac odsu­wano w czasie. Powstawały projekty zakładające odbudowę bryły m.in. w stylu historycznym lub socrealistycznym, z przeznaczeniem np. na siedzibę najwyższych władz państwowych. W 1954 r. ogło­szono konkurs na projekt odbudowy Zamku. W jego wyniku do realizacji skierowano koncepcję zespołu prof. Jana Bogusławskie­go zakładającą odtworzenie historycznej bryły i podniesienie jej o kilka metrów, by górowała nad Starym Miastem. W maju 1956 r. powstała Pracownia Projektowa „Zamek”, która rozpoczęła wstęp­ne opracowanie planów. Niestety w 1961 r. decyzją najwyższych władz partyjnych wstrzymano wszelkie prace, uporządkowano te­ren. Śladem historycznej budowli były jedynie zarys murów i pozo­stawione fragmenty ruin. Na wiele lat nad Zamkiem zaległa cisza.

Decyzję o odbudowie Zamku podjęto w styczniu 1971 r. Do kiero­wania pracami powołano Obywatelski Komitet Odbudowy Zamku Królewskiego (OKOZK), który skierował apel do Polaków:

Rodacy! Polki i Polacy z kraju i na obczyźnie. Zamek Królewski w Warszawie będzie odbudowany. Podniesiemy go z ruin wspól­nym narodowym wysiłkiem. W tym wielkim dziele nie może zabrak­nąć nikogo, kto czuje i myśli po polsku.

Wiosną z ogromnym entuzjazmem rozpoczęto prace społeczne związane z przygotowaniem terenu budowy, a w symbolicznym dniu 17 września 1971 r. — tego dnia w 1939 r. Niemcy przepro­wadzili ostrzał artyleryjski Zamku — położono pierwszą cegłę. W lu­tym 1973 r. nad Zamkiem pojawiła się pierwsza wiecha, a w lipcu 1974 r. montażem zegara i hełmu na Wieży Zegarowej zakończo­no pierwszy etap odbudowy — oddanie bryły w stanie surowym. W kolejnych latach prowadzono żmudne prace nad odtworzeniem historycznych wnętrz, które udostępniono publiczności w sierpniu 1984 r.

Zdjęcia (5)

{"register":{"columns":[]}}