Pełnomocnik Rządu do Spraw
Równego Traktowania

Art. 32. Konstytucji RP, głosi:

1. „Wszyscy są wobec prawa równi. Wszyscy mają prawo do równego traktowania przez władze publiczne.

2. Nikt nie może być dyskryminowany w życiu politycznym, społecznym lub gospodarczym z jakiejkolwiek przyczyny”.

Zgodnie z art. 22 ustawy z dnia 3 grudnia 2010 r. o wdrożeniu niektórych przepisów Unii europejskiej w zakresie równego traktowania (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 2156, „ustawa równościowa”) do zadań Pełnomocnika Rządu do Spraw Równego Traktowania, należy opracowanie i przedłożenie Radzie Ministrów Krajowego Programu Działań na rzecz Równego Traktowania (dalej również "KPDRT” lub „Program”).

Krajowy Program Działań na rzecz Równego Traktowania na lata 2022-2030 to przyjęty w drodze uchwały Rady Ministrów w dniu 24 maja 2022 r. i ogłoszony w Monitorze Polskim z dnia 5 lipca 2022 r. (pod pozycją 640) dokument programowy, opracowany w perspektywie wieloletniej. Określa on cele i priorytety działań na rzecz równego traktowania w Polsce, w szczególności w zakresie:

1) podnoszenia świadomości społecznej w zakresie równego traktowania, w tym na temat przyczyn i skutków naruszenia zasady równego traktowania,

2) przeciwdziałania naruszeniom zasady równego traktowania,

3) współpracy z partnerami społecznymi, organizacjami pozarządowymi i innymi podmiotami w zakresie równego traktowania.

Określone zostały następujące priorytety wraz z wyszczególnieniem poszczególnych działań:

1. Polityka antydyskryminacyjna

• Analiza i monitoring przepisów ustawy z dnia 3 grudnia 2010 r. o wdrożeniu niektórych przepisów Unii Europejskiej w zakresie równego traktowania oraz ich stosowania
• Analiza i monitoring przepisów będących w zakresie właściwości poszczególnych ministrów
• Stworzenie systemu gromadzenia danych równościowych: analiza stanu obecnego i  opracowanie założeń systemu.
• Usprawnienie mechanizmu współpracy na rzecz polityki równego traktowania w ramach administracji rządowej na szczeblu centralnym i wojewódzkim.              
• Uwidocznienie działań na rzecz równego traktowania przez administrację rządową w terenie.

2. Praca i zabezpieczenia społeczne

• Wspieranie wyrównywania szans kobiet i mężczyzn na rynku pracy.
• Promowanie kobiet na stanowiskach kierowniczych.
• Wspieranie grup narażonych na dyskryminację na rynku pracy ze względu na wiek, niepełnosprawność, rasę, narodowość, pochodzenie etniczne, religię, wyznanie i orientację seksualną oraz status rodzinny.           
• Promowanie zarządzania różnorodnością w miejscu pracy.
• Promowanie klauzul społecznych w zamówieniach publicznych.              

3. Edukacja

• Wsparcie włączającego systemu edukacji m.in. w kontekście treści programowych, procedur i  dostępności placówek edukacyjnych.
• Rozwijanie pozytywnych relacji w środowisku szkolnym, kształtowanie postaw prospołecznych, altruistycznych, poszanowania godności wszystkich osób i ich różnorodności.
• Wsparcie szkół i przygotowanie nauczycieli do pracy z dziećmi o szczególnych potrzebach edukacyjnych oraz ich rodziców.           

4. Priorytet: Zdrowie

• Poprawa dostępu do usług zdrowotnych osób zagrożonych wykluczeniem.
• Podniesienie kompetencji pracowników służby zdrowia w zakresie dotyczącym komunikacji z  pacjentami z niepełnosprawnością.  
• Upowszechnianie profilaktyki zdrowotnej i promowanie aktywnego stylu życia.          

5. Priorytet: Dostęp do dóbr i usług

• Poprawa dostępności usług publicznych.
• Wspieranie osób ze szczególnymi potrzebami przez umożliwienie  im wykorzystania nowych technologii przeciwdziałających e-wykluczeniu.      
• Promowanie aspektów społecznych w zamówieniach publicznych.          

6. Priorytet: Budowanie świadomości

• Zwiększenie wiedzy na temat stereotypów, uprzedzeń i dyskryminacji oraz możliwości przeciwdziałania tym zjawiskom (inne niż kampanie społeczne).         
• Realizacja kampanii społecznych mających na celu przeciwdziałanie dyskryminacji i  kształtowanie tolerancji.
• Przeciwdziałanie i poprawa efektywnego ścigania przestępstw z nienawiści.
• Realizacja działań zmierzających do kształtowania pozytywnego postrzegania starości i osób starszych w społeczeństwie.
• Wspieranie osób starszych w pełnieniu roli liderów społecznych.
• Działania na rzecz wzmocnienia potencjału i pozycji społecznej kobiet i dziewcząt.
• Prowadzenie działań uświadamiających, skierowanych do ogółu społeczeństwa, pokazujących godność osoby i uwrażliwiających na zjawisko przemocy fizycznej, psychicznej, ekonomicznej, w szczególności wobec kobiet, dzieci, osób starszych i osób z niepełnosprawnością.
• Promowanie równego traktowania w sporcie i przez wydarzenia sportowe.
• Promowanie języka opartego na szacunku i rzetelnych źródłach informacji  w celu ograniczenia szerzenia się „mowy nienawiści”.
• Przeciwdziałanie promowaniu wizerunku naruszającego godność kobiet  i dzieci.

7. Priorytet: Gromadzenie danych i badania

• Raporty oraz badania analityczno-sondażowe na temat realizacji zasady równego traktowania oraz niedyskryminacji w Polsce.        
• Prowadzenie monitoringu przestępstw motywowanych uprzedzeniami oraz zjawiska tzw. „mowy nienawiści”. 

8. Priorytet: Koordynacja        

• Uwzględnienie polityki równościowej w toku współpracy administracji rządowej z  organizacjami pozarządowymi, partnerami społecznymi i innymi interesariuszami w zakresie kształtowania i monitoringu polityki równościowej.
• Koordynacja polityki równościowej na poziomie administracji centralnej  i rządowej w terenie.

Oficjalną, obowiązującą wersję Programu stanowi ta ogłoszona w Monitorze Polskim, dostępna na stronie Rządowego Centrum Legislacji, https://www.monitorpolski.gov.pl/MP/2022/640