Polska pomoc wspiera poprawę współistnienia ludzi i słoni w dolinie Kilombero w Tanzanii
09.10.2021
W ramach Polskiej pomocy Ambasada RP w Dar es Salaam wspiera działania organizacji pozarządowej STEP działającej na rzecz współistnienia ludzi i słoni w dolinie Kilombero. Celem jest wypracowywanie rozwiązań rozwojowych z obszaru współżycia dzikich zwierząt i lokalnych społeczności, uwzględniających problemy powstające wraz z rozszerzaniem się osadnictwa i rolnictwa na obszary występowania tych ssaków, na przykład wzdłuż granic obszarów chronionych.
Odbywa się to z jednej strony poprzez edukację i podnoszenie świadomości dzieci (program edukacji szkolnej) i dorosłych (np. noce filmowe) m.in na temat zachowań słoni, przestrzegania zasad bezpieczeństwa w obecności tych zwierząt, znaczenia zachowania bioróżnorodności i łączności ekologicznej, jak również poprzez pilotażowy program wizyt na obszarach chronionych dla miejscowych studentów, a z drugiej strony poprzez rozwijanie metod łagodzenia skutków konfliktów między ludźmi a słoniami.
Do tej pory podstawową metodą ochrony pól uprawnych przed słoniami było tworzenie ogrodzeń z uli, z uwagi na ich wysoką skuteczność oraz dostępność odpowiednich miejsc wzdłuż pól uprawnych, jak również wartość dodaną dla pszczelarzy (zysk ze sprzedaży miodu). W ramach projektu budowane są też specjalne „chatki” ułatwiające zasiedlanie uli przez pszczoły, zanim zostaną one przeniesione na docelowe ogrodzenie.
Ze względu jednak na takie czynniki zewnętrzne jak sezonowe zalewanie niektórych terenów w Kilombero, co uniemożliwia umieszczanie tam uli, testowane są obecnie także dwie inne, nowatorskie metody: tworzenie płotów z lamp stroboskopowych zasilanych energią słoneczną oraz z pojemników zawierających wytwarzany z naturalnych, sfermentowanych składników, w tym papryczek chili i czosnku, środek odstraszający zapachem.
W ramach projektu wspierana jest także sama produkcja repelentu zapachowego, który należy wymieniać co miesiąc. Zaangażowani są w nią miejscowi rolnicy. Skuteczność tego typu ogrodzenia – oceniana dzięki miejscowym obserwatorom oraz fotopułapkom – jest niższa niż płotu utworzonego z uli czy ogrodzenia świetlnego, jednak koszty jego budowy są wielokrotnie niższe.
W trakcie monitoringu projektu realizowanego przez STEP m.in. ze środków Polskiej pomocy przedstawicielka Ambasady RP w Dar es Salaam Katarzyna Sobiecka miała okazję nie tylko zobaczyć w tym tygodniu powstałe już ogrodzenia oraz prześledzić proces tworzenia repelentów zapachowych, ale także spotkać się z lokalnymi rolnikami i pszczelarzami, którzy potwierdzili korzyści, jakie z projektu czerpie miejscowa społeczność, w szczególności dotyczące mniejszych strat w uprawach spowodowanych wtargnięciem słoni na pola rolne.
Wzięła ona także udział w cotygodniowym spotkaniu jednego z sześciu wiejskich towarzystw oszczędnościowo-pożyczkowych (VSLA) utworzonych w ramach projektu. To działanie w zakresie edukacji finansowej, które przynosi jednocześnie miejscowym rolnikom wymierne korzyści – mogą oni m.in. dokonywać niżej oprocentowanych pożyczek finansowych, dzięki czemu są w stanie np. wstrzymać się ze sprzedażą swoich plonów do czasu, aż osiągną one wyższą wartość.
Projekt realizowany jest z myślą o celach zrównoważonego rozwoju, w tym: celu 1: koniec z ubóstwem, celu 2: zero głodu, celu 5: równość płci, celu 15: życie na lądzie. Uzupełnia on bieżącą pracę STEP ze społecznościami zamieszkującymi dolinę Kilombero w celu odnowienia korytarza dla dzikiej przyrody, który łączy góry Udzungwa i park narodowy Nyerere. Korytarz ma na celu zachowanie łączności dla populacji słoni w południowej Tanzanii.
