Wojewódzki Inspektorat Ochrony Roślin i Nasiennictwa w Poznaniu

Dobiegają końca kontrole płodów rolnych pod kątem pozostałości środków ochrony roślin w sezonie 2025. Kontrole te polegają na pobieraniu prób płodów rolnych i poddaniu ich badaniom laboratoryjnym, w celu sprawdzenia czy obecne są w nich substancje czynne pochodzące ze stosowanych środków ochrony roślin praz oznaczenia ich poziomów. Próbki z produkcji pierwotnej (tj. pola, sady, szklarnie, tunele foliowe, przechowalnie) pobierane są w ramach urzędowych kontroli przez Państwową Inspekcję Ochrony Roślin i Nasiennictwa. Planowany harmonogram pobierania urzędowych prób na pozostałości środków ochrony roślin w WIORiN w Poznaniu obejmował 320 próbek z obszarów uprawianych oraz 12 próbek z obszarów znajdujących się w strefie ochronnej zbiorników i cieków wodnych. Głównym celem tych badań jest sprawdzenie m.in. czy użytkownicy środków ochrony roślin stosują je zgodnie z przeznaczeniem. Wyniki badań analizowane są pod kątem zastosowania środków ochrony roślin dopuszczonych do obrotu oraz stosowania ich zgodnie z treścią etykiety. Działania kontrolne przekładają się na dostarczanie bezpiecznej żywności do konsumenta. Bezpiecznej to znaczy to znaczy takiej, w której nie stwierdzono przekroczenia NDP (najwyższych dopuszczalnych poziomów) pozostałości środków ochrony roślin w płodach rolnych. Próbki badane są w następujących laboratoriach:

• Instytut Ochrony Roślin - Państwowy Instytut Badawczy w Poznaniu – Zakład Badania Pozostałości Środków Ochrony Roślin w Poznaniu oraz Laboratorium Badania Bezpieczeństwa Żywności i Pasz w Terenowej Stacji Doświadczalnej w Białymstoku,
• Centralne Laboratorium GIORiN w Toruniu – Laboratorium Badania Pozostałości Środków Ochrony Roślin,
• Instytut Ogrodnictwa - Państwowy Instytut Badawczy w Skierniewicach – Zakład Badania Bezpieczeństwa Żywności.

Wraz ze zbliżającą się jesienią inspektorzy oddziału w Kościanie WIORiN w Poznaniu przystąpili do pobierania prób roślin okopowych. W pracy towarzyszył inspektorom PESTY – symbol kampanii unijnej #PlantHealth4Life, promującej ochronę roślin.               

Próbki na obecność pozostałości środków ochrony roślin pobierane są zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 3 września 2020 roku w sprawie pobierania próbek roślin, produktów roślinnych lub przedmiotów do badań na obecność pozostałości środków ochrony roślin. Natomiast ocenę uzyskanych wyników laboratoria prowadzą w oparciu o rozporządzenie (WE) nr 396/2005 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 lutego 2005 r. w sprawie najwyższych dopuszczalnych poziomów pozostałości pestycydów w żywności i paszy pochodzenia roślinnego i zwierzęcego oraz na ich powierzchni, zmieniające dyrektywę Rady 91/414/EWG (Dz. Urz. UE L 70 z 16.03.2005, str. 1 ze zm.).

W przypadku stwierdzenia naruszenia obowiązujących przepisów PIORiN stosuje sankcje karne wynikające z art. 76 ustawy z dnia 8 marca 2013 r. o środkach ochrony roślin. Jednocześnie w przypadku stwierdzenia rażącego naruszenia przepisów, Wojewódzki Inspektor Ochrony Roślin i Nasiennictwa może wydać decyzję zakazującą stosowania środków ochrony roślin do czasu ukończenia szkolenia podstawowego.

Ponadto Inspekcja zobowiązana jest do przekazywania Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa informacji i danych rolników, u których podczas kontroli urzędowych stwierdzono niezgodności w zakresie pokrywającym się z zagadnieniami kontrolowanymi przez ARiMR. Jeżeli nieprawidłowości mogą mieć wpływ na przekroczenia norm pozostałości środków ochrony roślin w żywności PIORiN informuje również Państwową Inspekcję Sanitarną.

W sytuacji, gdy zostaną przekroczone NDP pozostałości środków ochrony roślin w żywności uruchomiany jest System Wczesnego Ostrzegania o Niebezpiecznej Żywności i Paszach (Rapid Alert System for Food and Feed – RASFF). RASFF służy do wymiany informacji pomiędzy organami urzędowej kontroli w Europie będącymi członkami tego systemu. Do systemu wprowadzane są informacje o żywności, paszach i materiałach do kontaktu z żywnością, potencjalnie niebezpiecznych dla zdrowia ludzi, zwierząt lub środowiska i działaniach następczych w wyniku zidentyfikowania takich produktów.

Na dzień sporządzenia niniejszej informacji w próbkach pobranych przez WIORiN w Poznaniu 2025 r. nie stwierdzono przekroczenia NDP pozostałości w żywności. Częściej podczas badań stwierdza się użycie środka niedopuszczonego w danej uprawie lub preparatu wycofanego z obrotu aniżeli przekroczenia NDP pozostałości środków ochrony roślin.

 

Autor tekstu: Dominika Kaczmarek
Autor zdjęć: Dominika Kaczmarek, Michał Majorczyk

Wszelkie treści zamieszczone na tej stronie internetowej (teksty, zdjęcia itp.) podlegają ochronie prawnej na podstawie przepisów ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim  i prawach pokrewnych (tekst jednolity Dz. U. z 2022 r. poz. 2509). WIORiN wyraża zgodę na wykorzystanie całości lub części powyższej informacji, pod warunkiem podania źródła i odnośnika do adresu strony internetowej  http://www.gov.pl/web/wiorin-poznan