Wojewódzki Inspektorat Ochrony Roślin i Nasiennictwa w Poznaniu

Węgorek sosnowiec (Bursaphelenchus xylophilus) to kwarantannowy nicień – jeden z najgroźniejszych szkodników drzewostanów sosnowych. Powoduje on masowe zamieranie różnych gatunków sosny, jak Pinus silvestris, Pinus nigra czy Pinus pinaster oraz okazjonalnie innych gatunków roślin iglastych. Z tego powodu został objęty szczególnym nadzorem Komisji Europejskiej i EPPO. W środowisku naturalnym przenosi się z drzewa na drzewo wraz z dorosłymi postaciami bytujących w drewnie chrząszczy kózkowatych z rodzaju Monochamus (Coleoptera: Cerambycidae) - żerdzianek. Porażenie drzew żywicielskich węgorkiem sosnowcem prowadzi  bardzo często do rozwinięcia się choroby więdnięcia sosny, powodującej masowe zamieranie drzew.

Jako gatunek inwazyjny pochodzący z Ameryki Północnej węgorek sosnowiec spowodował ogromne straty gospodarcze w Japonii, Chinach i innych państwach wschodnich rejonów Azji. W 1999 r. zadomowił się również w Europie – w Portugalii i Hiszpanii.

Węgorek sosnowiec dotychczas nie został wykryty na obszarze naszego kraju. Jednak ze względu na sprzyjające warunki środowiskowe Polska, podobnie, jak pozostałe kraje Europy, zaliczona została do rejonów wysokiego ryzyka i podlega określonym działaniom mającym na celu niedopuszczenie do wprowadzenia nicienia na terytorium kraju. Działaniami podejmowanymi przez PIORiN są lustracje drzewostanów sosnowych wykazujących objawy zamierania lub porażonych przez żerdzianki oraz pobieranie próbek do badań laboratoryjnych pod kątem obecności węgorka sosnowca. Próbki pobiera się głównie z drzew z widocznymi objawami, ale również, w przypadku ich braku, z pozornie zdrowych, na obszarach podwyższonego ryzyka.

WIORiN w Poznaniu od roku 2024 prowadzi monitoring wybranych  lasów sosnowych przy użyciu bezzałogowych statków powietrznych (dronów), we współpracy z  pracownikami Nadleśnictw. Z wykonanych zdjęć tworzy się mapę, a na niej, biorąc pod uwagę widoczne miejsca zamierania sosen, precyzyjnie wyznaczane są miejsca próbobrania materiału roślinnego z drzew obumarłych lub obumierających do badań laboratoryjnych. Próbobranie przeprowadzone będzie w roku kolejnym.

W sierpniu br. inspektorzy Oddziału w Jarocinie wraz z operatorem drona Michałem Tomczakiem – inspektorem z Oddziału w Ostrowie Wlkp. oraz Wacławem Biadałą – inspektorem z Oddziału w Pleszewie we współpracy i w obecności Jerzego Żakowskiego – Leśniczego Leśnictwa Tarce Nadleśnictwa Jarocin, przeprowadzili oblot dwóch oddziałów leśnych w miejscowości Tarce. Otrzymane mapy z podaną lokalizacją drzew wykazujących objawy chorobowe umożliwią planowane i celowe pobranie prób materiału roślinnego w roku 2026.

 

Autor tekstu: Bogumiła Zwierzchlewska
Autor zdjęć: Karolina Osuch-Wojdała, Michał Tomczak

Wszelkie treści zamieszczone na tej stronie internetowej (teksty, zdjęcia itp.) podlegają ochronie prawnej na podstawie przepisów ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim  i prawach pokrewnych (tekst jednolity Dz. U. z 2022 r. poz. 2509). WIORiN wyraża zgodę na wykorzystanie całości lub części powyższej informacji, pod warunkiem podania źródła i odnośnika do adresu strony internetowej http://www.gov.pl/web/wiorin-poznan