Kształtowanie zasobów wodnych
15.05.2025
Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej wydał ostrzeżenia, dotyczące suszy hydrologicznej dla wielu zlewni na terenie całej Polski, w tym na terenie zlewni: Narwi, Biebrzy, Pisy, Górnego Ełku i Węgorapy. Aktualne warunki hydrologiczno-meteorologiczne powodują, że odpowiednie gospodarowanie wodami staje się priorytetem. Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Białymstoku na administrowanych ciekach podejmuje szereg działań mających na celu retencjnowanie wód i spowalnianie jej odpływu.
Opracowane przez Wody Polskie założenia do Programu Kształtowania Zasobów Wodnych (zPKZW) mają na celu zapobieganie i redukcję skutków suszy, zwłaszcza na terenach rolniczych oraz kształtowanie zasobów wodnych. Działania wdrażane są systematycznie od 2020 r. Retencja korytowa (zPKZW), to działanie realizowane w ramach programu STOP SUSZY!, zmierzające do poprawy zdolności retencyjnej cieków naturalnych i sztucznych oraz obiektów melioracyjnych. Umożliwiają one zatrzymanie wód opadowych i odpowiednie rozprowadzenie ich za pomocą systemów melioracyjnych, w celu nawodnienia terenów rolnych.
Retencjonowanie wody odbywa się przy użyciu jazów, przepustów z piętrzeniem i zastawek, poprzez regulację poziomów piętrzenia na tych urządzeniach wodnych w dostosowaniu do warunków w terenie oraz w oparciu o stosowne decyzje administracyjne. Działania te w sposób znaczący prowadzą do lokalnej poprawy bilansu wodnego.
Rezultatem wdrożenia zPKZW jest poprawa stanu technicznego urządzeń wodnych, a co za tym idzie, umożliwienie zatrzymania wód opadowych i odpowiednie ich rozprowadzanie w celu nawodnienia terenów rolnych. Program kształtowania zasobów wodnych na terenach rolniczych jest realizowany zgodnie z zasadą, że wodę należy w maksymalnym stopniu gromadzić w miejscach, w których wystąpił opad atmosferyczny. Dzięki temu w okresach niżówek i niedoborów opadów w określonych miejscach na rzekach i kanałach prowadzone jest czasowe piętrzenie wód, które umożliwia przekierowanie tych wód do rowów melioracyjnych.
W 2024 r. w ramach Programu Kształtowania Zasobów Wodnych na terenach rolniczych, zmodernizowano 15 budowli piętrzących rozmieszczonych na 13 ciekach. Wyremontowane budowle oddziałują na obszar niemal 600 ha, z czego blisko 350 ha to grunty przeznaczone do wykorzystania rolniczego. Koszt inwestycji wyniósł blisko 810 tys. zł.
W ramach założeń do Programu Kształtowania Zasobów Wodnych w latach 2020 – 2024, zmodernizowane zostały 122 budowle piętrzące, zlokalizowane na ponad 60 ciekach wodnych.
Natomiast w 2025 roku, na terenie działania RZGW w Białymstoku planowany jest remont 22 sztuk budowli piętrzących wodę, zlokalizowanych na 9 ciekach naturalnych i sztucznych. Przewidziane do realizacji zadania zlokalizowane są na terenie trzech województw : mazowieckiego, podlaskiego oraz warmińsko – mazurskiego.
Na realizację tych zadań zabezpieczono 1 000 000,00 zł, w ramach środków przyznanych przez Ministra Infrastruktury, tzn. dotacji celowej z Budżetu Państwa.
