Remont jazu Rygol - modernizacja kluczowej budowli hydrotechnicznej Kanału Augustowskiego
14.07.2025
Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Białymstoku podpisał umowę na kompleksowy remont jazu Rygol - jednej z najważniejszych budowli hydrotechnicznych wschodniej części Puszczy Augustowskiej. Obiekt ten, zlokalizowany w km 70+500 Kanału Augustowskiego oraz km 1+440 rzeki Szlamicy, odgrywa kluczową rolę w gospodarce wodnej regionu, a także w funkcjonowaniu małej elektrowni wodnej działającej tu od 1986 roku.
Zakres prac remontowych
Remont obejmuje szereg działań mających na celu poprawę bezpieczeństwa, szczelności oraz trwałości konstrukcji. Wśród najważniejszych robót zaplanowano:
- Doszczelnienie przesłony przeciwfiltracyjnej poprzez wymianę brusów drewnianych na nowoczesne elementy winylowe.
- Wymianę powierzchniowej warstwy drenażowej skarpy na wodzie dolnej na filtr żwirowy z geowłókniną oraz uzupełnienie rozmytej skarpy narzutem z kamienia polnego.
- Reprofilację konstrukcji żelbetowej jazu zarówno w części nadwodnej, jak i podwodnej.
- Remont nawierzchni z bruku kamiennego na ciągu komunikacyjnym.
- Zabezpieczenie antykorozyjne elementów stalowych oraz wymianę drewnianych zasuw i opierzenia belki wytracającej energię wody.
- Remont schodów terenowych na trzech odcinkach brzegów.
- Uzupełnienie umocnień brzegów oraz ubytków w dnie dolnego stanowiska narzutem kamiennym.
Rozpoczęcie prac modernizacyjnych zaplanowano na 15 lipca, zaś ich zakończenie na grudzień 2025 roku. Koszt modernizacji szacuje się na niespełna 900 tys. zł.
Znaczenie jazu Rygol
Jaz Rygol to siedmiozastawkowa konstrukcja stalowa z żelbetowymi przyczółkami, wybudowana w latach 1948–1949 w miejscu zniszczonego poprzednika. Obiekt pełni funkcję regulacyjną – odprowadza nadmiar wód Czarnej Hańczy do rzeki Szlamicy, a dalej do Marychy i Niemna. Współpracuje z jazem Tartak i zasila małą elektrownię wodną.
Równolegle trwa remont węzła wodnego Dębowo, położonego w km 0+350 Kanału Augustowskiego, w rejonie ujścia Biebrzy. To pierwszy stopień wodny Kanału Augustowskiego. W skład węzła wchodzą: śluza żeglugowa, jaz oraz mała elektrownia wodna.
Zakres prac:
- Śluza żeglugowa:
- remont palisady na dolnym stanowisku (11 m),
- remont prawego brzegu awanportu górnego (15 m).
- Jaz i elektrownia:
- remont umocnień brzegów (łącznie ponad 90 m),
- czyszczenie i zabezpieczenie antykorozyjne elementów stalowych,
- remont drewnianych zasuw,
- naprawa przyczółków metodą iniekcji ciśnieniowej,
- reprofilacja żelbetowych elementów konstrukcji (kanał wlotowy, oczep, schody).
Celem inwestycji jest przywrócenie pełnej sprawności technicznej obiektu bez zmiany jego funkcji czy formy architektonicznej. Koszt remontu węzła wodnego Dębowo to około 1,1 mln zł, a zakończenie prac planowane jest na połowę października 2025 roku.
Znaczenie inwestycji
Remonty jazu Rygol i węzła Dębowo to nie tylko działania konserwacyjne, ale także inwestycje w bezpieczeństwo hydrotechniczne, ochronę dziedzictwa inżynieryjnego oraz rozwój odnawialnych źródeł energii.
