Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Gdańsku

W regionie Wodnym Dolnej Wisły pracownicy Nadzorów Wodnych skupili się głównie na rozpoznaniu statusu prawnego pomostów na jeziorach, bo tam zjawisko nielegalnych budowli występuje najczęściej.  Od początku bieżącego roku zlustrowano 184 jeziora.

Efektem tych działań jest skierowanie do właścicieli 1773 wezwań do legalizacji pomostów, bo tyle ich znaleziono  bez uregulowanego statusu prawnego. Jest to liczba ponad dwukrotnie przewyższająca liczbę wszystkich legalnych pomostów .

• Na terenie Zarządu Zlewni w Chojnicach stwierdzono 406 pomostów poza ewidencją,
• Na terenie Zarządu Zlewni w Elblągu – 120 pomostów nie zgłoszonych do ewidencji,
• Na terenie Zarządu Zlewni w Gdańsku  przekazano 857 wezwań do legalizacji,
• Na terenie Zarządu Zlewni w Tczewie stwierdzono 180 pomostów niezalegalizowanych,
• Na terenie Zarządu Zlewni w Toruniu – 210 pomostów jw.

Jak do tej pory 495 użytkowników z  ww. terenów zgłosiło się do Wód Polskich w celu legalizacji swojej budowli.

Wynikające z tego  73 postępowania prowadzące do legalizacji pomostów skończyły się sukcesem.

Jednocześnie 20 pomostów zostało rozebranych przez właścicieli po otrzymaniu od Wód Polskich wezwania do legalizacji.

Prace polegające na wykonaniu urządzenia wodnego (służącego kształtowaniu zasobów wodnych oraz korzystaniu z nich) bądź kształtowaniu koryta wody (jego przekroju podłużnego i poprzecznego oraz układu poziomego koryta cieku naturalnego) wymagają uzyskania zgody wodnoprawnej w formie decyzji o pozwoleniu albo zgłoszenia (zależnie od rodzaju robót).

Wykonanie pomostu o szerokości do 3 m i długości całkowitej do 25 m (chodzi tu o sumę długości poszczególnych elementów pomostu) wymaga zgłoszenia wodnoprawnego.

Gdy pomost ma być większy albo planujemy budowę dwóch pomostów, których łączne rozmiary przekroczą powyższe parametry, konieczne będzie pozwolenie wodnoprawne.

Wydawaniem pozwoleń i przyjmowaniem zgłoszeń wodnoprawnych zajmuje się dyrektor regionalnego zarządu gospodarki wodnej Wód Polskich. Odpowiednie dokumenty należy złożyć w siedzibie nadzoru wodnego właściwego miejscowo albo najbliższego dla zamierzonego korzystania z usług wodnych lub wykonywania urządzeń wodnych.

Opłata od wniosku o pozwolenie wynosi 217 zł, a od zgłoszenia – 87 zł (wnosi się je na rachunek bankowy Wód Polskich).

Osobnych zgód bądź zezwoleń wymagają przepisy budowlane, zgoda wodnoprawna nie zwalnia z pozwolenia na budowę. Kiedy pomost już stanie należy pamiętać o umowie za dzierżawę gruntu pokrytego wodą. Taką umowę zawiera się z Wodami Polskimi (również w regionalnym zarządzie gospodarki wodnej), ponieważ prawa właścicielskie w stosunku do śródlądowych wód płynących (w tym jezior) oraz wód podziemnych stanowiących własność Skarbu Państwa wykonują Wody Polskie.

Jeżeli urządzenie zostało wykonane bez wymaganego zgłoszenia albo pozwolenia wodnoprawnego, to można złożyć wniosek o jego legalizację. Trzeba za nią zapłacić 6372,17 zł (pod warunkiem że będzie możliwa, w przeciwnym razie zostanie wydany nakaz likwidacji urządzenia).

Pomost jest urządzeniem wodnym wymienionym w art. 16 pkt 65 Prawa wodnego. Zgodnie z art. 190 ust. 1 ustawy Prawo wodne, jeżeli urządzenie wodne zostało wykonane bez wymaganego pozwolenia wodnoprawnego lub zgłoszenia, właściciel tego urządzenia może wystąpić z wnioskiem o jego legalizację.

Organ Wód Polskich ocenia wniosek pod względem formalnym i merytorycznym. Zgodnie z art. 190 ust. 2 ustawy Prawo wodne, ma obowiązek sprawdzić, czy lokalizacja urządzenia nie narusza ustaleń obowiązujących przepisów prawnych zawartych między innymi takich dokumentach jak: plan gospodarowania wodami na obszarze dorzecza, plan zarządzania ryzykiem powodziowym, plan przeciwdziałania skutkom suszy, program ochrony wód morskich, krajowy program oczyszczania ścieków komunalnych.

Po przeprowadzeniu postępowania i pozytywnej ocenie ww. warunków, organ wyda decyzję o legalizacji urządzenia wodnego. W decyzji wpisana będzie informacja o obowiązku zapłaty opłaty legalizacyjnej. Zgodnie z Obwieszczeniem Ministra Infrastruktury z dnia 24 października 2024 r. w sprawie wysokości stawki opłaty legalizacyjnej obowiązującej od dnia 1 stycznia 2025 r. opłata legalizacyjna wynosi jednostkowo 6372,17 zł. Opłatę należy wnieść w terminie 14 dni.

Za wykonanie urządzenia wodnego (w tym pomostu) bez zgody wodnoprawnej przepisy prawa przewidują karę. Mówi o tym art. 476 ust. 1 Prawa wodnego.

Kto bez wymaganej zgody wodnoprawnej albo z przekroczeniem warunków określonych w pozwoleniu wodnoprawnym korzysta z wód lub wykonuje urządzenia wodne podlega karze administracyjnej o minimalnej wysokości 1 tys. zł, a nawet ograniczeniu wolności.

Jeżeli właściciel nie złoży wniosku o legalizację pomostu, bądź też nie uda mu się uzyskać pozytywnej decyzji, Wody Polskie nałożą na niego obowiązek likwidacji urządzenia  na warunkach określonych w decyzji administracyjnej.