Przebudowa Polderu Żelazna - Etap II
Program i finansowanie:
Projekt realizowany w ramach programu Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko 2021–2027 (FEnIKS), działanie FENX.02.04 – Adaptacja do zmian klimatu, zapobieganie klęskom i katastrofom, stanowi drugi etap inwestycji jaką jest przebudowa istniejącego polderu „Żelazna” w Opolu.
Projekt współfinansowany jest ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach programu Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko 2021–2027.
Priorytet: FENX.02 – Wsparcie sektorów energetyka i środowisko z EFRR
Działanie: FENX.02.04 – Adaptacja do zmian klimatu, zapobieganie klęskom i katastrofom
Typ projektu: Budowa, przebudowa lub remont urządzeń wodnych i infrastruktury towarzyszącej, służących zmniejszeniu skutków powodzi i suszy
Lokalizacja Projektu:
Inwestycja zlokalizowana jest na lewym brzegu rzeki Odry, w km 153,750 ÷ 158,300 (606,400 ÷ 601,800 wg nowego kilometrażu z 2005 r.), na terenie miasta Opola oraz gminy Dąbrowa, w województwie opolskim.
Cel Projektu:
Celem przedsięwzięcia jest zwiększenie pojemności polderu „Żelazna” z obecnych 3,70 mln m³ do 9,70 mln m³, co umożliwi znaczącą poprawę ochrony przeciwpowodziowej terenów zurbanizowanych i rolnych w dolinie Odry.
Projekt wpisuje się w realizację celów programu FEnIKS, w tym:
- Cel główny programu FEnIKS – poprawa warunków rozwoju kraju poprzez rozbudowę i modernizację infrastruktury technicznej i społecznej zgodnie z zasadami zrównoważonego rozwoju.
- Cel Priorytetu II FEnIKS – wspieranie przejścia w kierunku gospodarki niskoemisyjnej i odpornej na zmiany klimatu.
- Cel szczegółowy Działania 2.4 FEnIKS – przystosowanie do zmian klimatu i zapobieganie ryzyku związanemu z klęskami żywiołowymi i katastrofami.
Realizacja projektu przyczyni się do zwiększenia bezpieczeństwa przeciwpowodziowego, ograniczenia ryzyka strat materialnych oraz poprawy odporności regionu na skutki zmian klimatu.
Rezultatem będzie wzrost retencji polderu do 9,70 mln m³ oraz wzmocnienie ochrony terenów zurbanizowanych, infrastruktury i obszarów rolnych przed skutkami powodzi.
Parametry finansowe projektu:
Całkowita wartość projektu: 63 834 917,70 zł
Wkład Unii Europejskiej: 50 882 812,89 zł
Wkład budżetu państwa: 12 952 104,81 zł
Okres realizacji inwestycji:
Rozpoczęcie realizacji I części: III kwartał 2024 r. (aktualizacja kosztorysów inwestorskich)
Zakończenie realizacji: I kwartał 2028 r. (zakończenie robót budowlano-montażowych)
Ważne daty realizacyjne:
- 28.03.2025 r. – złożenie wniosku o dofinansowanie projektu
- 28.05.2025 r. – publikacja postępowania przetargowego na roboty budowlane
- 30.10.2025 r. – podpisanie umowy o dofinansowanie realizacji inwestycji
- I kwartał 2026 r. – planowane rozpoczęcie robót budowlanych
Zakres inwestycji:
Projekt „Przebudowa Polderu Żelazna – Etap II” stanowi drugi, końcowy etap modernizacji polderu „Żelazna”. Zakres realizacji obejmuje dokończenie przebudowy istniejących wałów rzeki Odry na odcinku 4,13 km wraz z urządzeniami towarzyszącymi. Przebudowa wałów polega na podwyższeniu korony oraz uszczelnieniu korpusu wału. W ramach projektu wykonane zostaną m.in.:
- przebudowa obwałowania o długości 4,13 km (klasa III, szerokość korony 4,00 m, przesłona bentonitowa),
- budowa jazu wpustowo–upustowego „Półwieś” (klasa III, światło 4,00 m × 8 przęseł = 32,00 m),
- przebudowa przewału wpustowego „Półwieś” (długość 200,00 m, szerokość korony 4,00 m),
- budowa dróg serwisowych i rolniczych z przejazdami wałowymi o łącznej długości ok. 6,97 km.
Inwestycja ma charakter ponadregionalny – przyczyni się do spłaszczenia fali powodziowej i zmniejszenia przepływów w dolinie Odry poniżej polderu, ograniczając zagrożenie powodziowe również w miejscowościach województwa dolnośląskiego, w tym w Oławie i Wrocławiu.
Etap I inwestycji został zrealizowany w ramach programu Regionalny Program Operacyjny Województwa Opolskiego 2014-2020 W ramach pierwszego etapu inwestycji wykonano m.in.:
- budowę i przebudowę 11,7 km obwałowań wraz z przesłoną bentonitowo-cementową,
- modernizację pompowni „Żelazna” wraz ze sterowaniem i urządzeniami towarzyszącymi,
- 4 stacje pomp mobilnych z 10 pompami zasilanymi agregatami,
- 3 zbiorniki wyrównawcze,
- 14 przepustów wałowych,
- śluzę wpustowo-upustową „Sławice” (4 × 2,50 × 2,40 m),
- przewał wałowy dolny „Sławice” (długość 250 m),
- drogi serwisowe (34 690,97 m²), dojazdowe (43 593,93 m²), ścieżki asfaltowe (14 915,44 m²) oraz przejazdy (9 984,97 m²),
- przebudowę i budowę odcinków cieków i rowów.
Koszt I etapu inwestycji: 129 284 786,99