Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Krakowie

Działania renaturyzacyjne mają objąć m.in. rzekę Nidę, Mierzawę i Brzeźnicę wraz ze starorzeczami. Realizacja projektu nie tylko poprawi stanu wód i ekosystemów wodnych, ale również wpłynie na zwiększenie ochrony przeciwpowodziowej i przeciwsuszowej mieszkańców województwa świętokrzyskiego.

Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej przyznał Wodom Polskim dofinansowanie w wysokości 76,5 mln zł na realizację przedmiotowego projektu. Środki mają zostać przeznaczone na odbudowę korytarzy ekologicznych i zwiększenie retencji gruntowej na terenie województwa świętokrzyskiego. Wartość całego projektu wynosi 94,5 mln zł, a jego realizacja została zaplanowana na lata 2024 – 2028.

Głównym celem projektu pn. „Odbudowa różnorodności biologicznej doliny Nidy, poprzez odbudowę korytarzy ekologicznych i zwiększenie retencji gruntowej” jest udrożnienie i przywrócenie ciągłości korytarza ekologicznego o znaczeniu ponadregionalnym, obejmującego dolinę rzeki Nidy.  Realizacja celu projektu nastąpi poprzez wykonanie działań inwestycyjnych polegających na likwidacji istniejących barier migracyjnych i sztucznych ograniczeń dla organizmów wodnych. W projekcie przewidziano również inne działania zapewnianiające możliwości migracji organizmów żywych, polegające na odtworzeniu i zwiększeniu retencji dolinowej odcinka Nidy objętego projektem, m.in. wskutek likwidacji istniejących obwałowań, aktywacji starorzeczy i wykorzystania naturalnych obszarów zalewowych znajdujących się w dolinie Nidy.

Osiągnięcie celów projektu zostanie zrealizowane poprzez następujące prace: 
1.    Zwiększenie retencji powierzchniowej i wgłębnej w miejscowości Umianowice. 
2.    Przywrócenie drożności korytarza ekologicznego rzeki Nidy i jej dopływów - udrożnienie barier migracyjnych dla organizmów wodnych na rzece Nida i Brzeźnica. 
3.    Przywrócenie drożności korytarza ekologicznego rzeki Mierzawa - udrożnienie barier migracyjnych dla organizmów wodnych na rzece Mierzawa. 
4.    Rewitalizację starorzecza rzeki Nidy w miejscowości Brzeźno. 
5.    Rewitalizację zalewu pińczowskiego oraz starorzeczy rzeki Nidy w rejonie oczyszczalni miasta Pińczów. 
6.    Renaturyzację delty śródlądowej rzeki Nidy. 

Dolina Nidy w nowej, bardziej naturalnej odsłonie, będzie bardziej przyjazna ludziom i środowisku. Rezultatem realizacji proekologicznego projektu będzie: 
•    124 km udrożnionego ekologicznie korytarza rzecznego 
•    12 zmodernizowanych lub usuniętych barier migracyjnych 
•    914,56 ha powierzchni obszarów Natura 2000 objętych środkami ochrony i odtworzenia 
•    4 wsparte formy ochrony przyrody 
•    2 zachowane lub udrożnione korytarze ekologiczne 
•    2 gatunki zagrożone, dla których wykonano działania ochronne  

Projekt odbudowy różnorodności biologicznej Doliny Nidy ma szansę stać się kolejnym takim projektem realizowanym przez Wody Polskie Regionalny Zarząd Gospodarki w Krakowie dla poprawy stanu wód. Wśród zrealizowanych wcześniej prośrodowiskowych projektów w regionie można wymienić m.in. działania renaturyzacyjne na Białej Tarnowskiej, Wisłoce, Ropie, Jasiołce, górnej Wiśle, Sole, Skawie, a także Kamienicy Nawojowskiej. 

Zrównoważone gospodarowanie wodami, uwzględniające ekohydrologię i dążące do poprawy stanu ilościowego i jakościowego wód jest jednym z kluczowych narzędzi w adaptacji gospodarki wodnej do zmian klimatu, zwiększenia bezpieczeństwa wodnego ludzi i ochrony środowiska naturalnego.