Nowy Park Narodowy- z Odrą w pełni żeglowną
07.10.2025
Ponad 3 800 hektarów unikalnych terenów Międzyodrza znajdzie się w granicach nowego Parku Narodowego Doliny Dolnej Odry, zgodnie z przyjętymi przez Sejm zapisami ustawy, która także gwarantuje zachowanie żeglowności na wodach Odry Zachodniej i Odry Wschodniej. Żegluga na biegnących w pobliżu parku odcinkach tworzących Odrzańską Drogę Wodną będzie kontynuowana na dotychczasowych zasadach. Z tego powodu zarówno na Regalicy, jak i Odrze Zachodniej nie zaplanowano otuliny ochronnej parku. Formalnie nowy park ma zostać utworzony 11 listopada 2025 r., w dzień Narodowego Święta Niepodległości.
W pracach nad założeniami ustawy o Parku Narodowym Doliny Dolnej Odry, w części dotyczącej zachowania żeglowności Odrzańskiej Drogi Wodnej biegnącej w sąsiedztwie nowego parku, aktywnie uczestniczyły Wody Polskie. Szczególnie istotna okazała się weryfikacja map geodezyjnych Międzyodrza i Doliny Dolnej Odry, dzięki której- korzystając z konsultacji merytorycznej zespołów Ministerstwa Infrastruktury i Wód Polskich- wytyczono zarys granic przyszłego parku. Dzięki temu objęty ochroną zostanie obszar bezcenny pod względem przyrodniczym, przy jednoczesnym zachowaniu wszystkich parametrów umożliwiających żeglugę na Odrze Zachodniej, Wschodniej i Granicznej.
Dzięki konsultacjom i uzgodnieniom międzyresortowym, także z udziałem Wód Polskich, przyjęty przez Sejm projekt ustawy nie tylko tworzy Park Narodowy Doliny Dolnej Odry, ale także ustanawia dla niego specjalny status zgodny z funkcjonowaniem żeglugi. Przyjęto m.in., że zakazy obowiązujące w parku narodowym co do zasady nie będą obowiązywać wobec wykonywania przez Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie, lub na jego zlecenie, zadań utrzymywania oraz inwestycji w zakresie śródlądowych dróg wodnych i bezpieczeństwa powodziowego. Utworzenie nowego parku nie wpłynie również na budowę urządzeń wodnych w górnym biegu Odry, ponieważ obszary te będą poza zakresem funkcjonowania parku.
Jak podkreśla Ministerstwo Klimatu i Środowiska, Park Narodowy Doliny Dolnej Odry przyniesie wiele korzyści społecznościom lokalnym przyciągając m.in. turystów, dzięki specjalnie zaprojektowanej infrastrukturze bezpośrednio umożliwiającej podziwianie unikalnego piękna przyrody: krainy torfowisk, podmokłych łąk i poprzecinanych kanałami rozlewisk.
Wody Polskie, obok zadań związanych z utrzymaniem Odrzańskiej Drogi Wodnej i realizacją projektów w zakresie ochrony przed powodzią, są również partnerem unijnego programu LIFE dla Międzyodrza. Pilotażowy projekt , którego liderem jest Samorząd Pomorza Zachodniego, ma w perspektywie kilku najbliższych lat przywrócić możliwości przepływu wody na wybranych kanałach Międzyodrza. Planowane działania wpisują się zatem w ideę powołania parku narodowego i ochrony bezcennego dziedzictwa przyrodniczego Doliny Dolnej Odry.