Podsumowanie działań na rzece Wkrze
02.09.2025
W związku z poprawą sytuacji na rzece Wkrze oraz na jej dopływach, zakończyliśmy działania kryzysowe pozostające w kompetencjach Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Warszawie.
Wyniki badań uzyskanych od Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska potwierdzają poprawę warunków tlenowych w rzece, co skutkuje wzrostem przejrzystości wody na całym odcinku rzeki oraz eliminuje występowanie zjawiska śniętych ryb.
Niezależnie od powyższego w dalszym ciągu rzeka Wkra będzie na bieżąco monitorowana przez Pracowników Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie.
Przypominamy, że wszelkie niepokojące zjawiska można zgłaszać pod całodobowym numerem telefonu: 𝟮𝟮 𝟰𝟳𝟬 𝟭𝟬 𝟬𝟭 lub na adres e-mail: 𝘇𝗸.𝘀𝗱@𝘄𝗼𝗱𝘆.𝗴𝗼𝘃.𝗽𝗹.
Działania Wód Polskich w kryzysie
Niezwłocznie po otrzymaniu pierwszego zgłoszenia nasi pracownicy przeprowadzili wizję terenową rzeki Wkry, która potwierdziła wcześniejsze doniesienia o mętnym kolorze wody oraz dzióbkujących rybach. W kolejnych dniach wspólnie z przedstawicielami Okręgu Polskiego Związku Wędkarskiego w Ciechanowie prowadziliśmy bieżący monitoring Wkry.
W trakcie prowadzonych czynności podjęliśmy działania mające na celu aerację rzeki poprzez wykorzystanie pomp Państwowej Straży Pożarnej oraz Ochotniczej Straży Pożarnej, które tłocząc wodę i rozpraszając jej strumień, zwiększają wymianę gazową i podnoszą stężenie tlenu rozpuszczonego. W działaniach natleniających wykorzystywaliśmy także aeratory przekazane przez Mariusza Frankowskiego – Wojewodę Mazowieckiego.
Ponadto prowadziliśmy kontrolowane zrzuty wody z Małych Elektrowni Wodnych, co pozwala na regulację przepływu. Regulowaliśmy przepływ wody na budowlach piętrzących (jazy) w celu zwiększenia natleniania rzeki. Działania te polegały na kontrolowanym zamknięciu jednej oraz otwarciu drugiej zasuwy jazu, co umożliwiało powstawaniu aeracji wody w wyniku zjawiska napowietrzania turbulentnego. Dzięki temu na stanowisku dolnym woda uzyskiwała wyższy stopień natleniania, sprzyjający przetrwaniu ichtiofauny.
Szczegółowa analiza warunków hydrologicznych w regionie pozwoliła nam na kontrolowany zrzut wody ze Zbiornika Wodnego Ruda. Takie działanie było możliwe po spadku wód w rzekach Wkra oraz Mławka jak i prognozach wskazujących na dalsze spadki stanu wody w ich korytach. Odpływ wody na zbiorniku utrzymywany był na poziomie 0,5m3/s – 1 m3/s, w celu poprawy warunków tlenowych w rzece. Poziom wody na łacie wodowskazowej obniżył się o 8 cm, co przełożyło się na 30 000 m³ zrzuconej wody.
Wszystkie działania prowadziliśmy z zachowaniem zasad bezpieczeństwa i bieżącym monitoringiem sytuacji hydrologicznej. Współpracowaliśmy z lokalnymi samorządami, poprzez bieżącą wymianę informacji, z Ochotniczą Strażą Pożarną w zakresie natleniania wody oraz z Okręgiem Polskiego Związku Wędkarskiego w Ciechanowie w zakresie usuwania śniętych ryb, o czym na bieżąco informowaliśmy w naszych komunikatach.
O wszystkich działaniach informowaliśmy na naszej stronie internetowej: Komunikat dot. sytuacji na rzece Wkrze - aktualizacja - Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Warszawie - Portal Gov.pl
Przyczyna zanieczyszczenia
Na początku sierpnia na obszarze województwa warmińsko-mazurskiego wystąpiły nawalne opady deszczu, które spowodowały miejscowe wystąpienie wody z koryta rzeki zalewając tereny zielone i pola uprawne, na których często stosowane są nawozy naturalne i sztuczne.
W niektórych miejscach występują również obszary torfowe, w których podczas suszy panują warunki beztlenowe. Gdy poziom wody w rzece zaczął opadać, woda zalegająca wcześniej na polach spłynęła z powrotem do koryta, niosąc wszystko, co na nich zalegało, m.in. cząstki torfu. Torfy, które dostały się do rzeki zmieniły zabarwienie wody oraz spowodowały obniżenie w niej zawartości tlenu.
Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Olsztynie wstępnie wykluczył zanieczyszczenie wód ściekami. Analiza wykonana na miejscu wskazuje, że najbardziej prawdopodobną przyczyną zmiany stanu rzeki jest właśnie torf, który napłynął do rzeki.
Raport z 19 sierpnia otrzymany od Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska w Olsztynie potwierdził wstępne analizy. Głównym czynnikiem wpływającym na obecny stan wody w rzece jest spływ materii organicznej oraz wód zastoiskowych o bardzo niskiej zawartości tlenu pochodzących z podmokłych terenów znajdujących się w zlewni rzeki Wkry.