Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Warszawie

W grudniu 2024 roku w ramach programu FEnIKS podpisaliśmy pre-umowy dla trzech kluczowych projektów w regionie RZGW w Warszawie: „Przywrócenie drożności morfologicznej rzeki Białki Lelowskiej”, „Rewitalizacja zbiornika wodnego Sulejów - etap I” oraz „Budowa przepławki na zb. Sulejowskim oraz na jazie Brzustówka”. 

Zbiornik Wodny Sulejów jest zlokalizowany w pobliżu Tomaszowa Mazowieckiego i już od 51 lat pełni funkcję retencyjną w województwie łódzkim. Akwen został wybudowany w latach 70. XX wieku jako rezerwuar wody pitnej, a dziś jest również ważnym miejscem na turystycznej mapie Polski.

Rewitalizacja zbiornika wodnego Sulejów - etap I

Zadanie dotyczy modernizacji Zbiornika Wodnego Sulejów, który po ponad 50 latach eksploatacji wymaga poprawy stanu technicznego. Modernizacja wszystkich urządzeń wodnych ma na celu minimalizację skutków zmian klimatu, takich jak susze oraz retencjonowanie około 84,33 mln m³ wody, co korzystnie wpłynie na klimat, środowisko i Sulejowski Park Krajobrazowy. Retencjonowanie wody w okresach jej nadmiaru pozwoli na utrzymanie nienaruszalnego przepływu w rzece Pilicy, a rezerwa powodziowa 7,030 mln m³ pomoże niwelować fale powodziowe. Zrównoważony przepływ wód zmniejszy ryzyko powodzi i skutki suszy na odcinku rzeki od Zbiornika Sulejów do ujścia Pilicy w woj. mazowieckim.

Budowa przepławki na zb. Sulejowskim oraz na jazie Brzustówka

Inwestycja obejmuje budowę przepławek umożliwiających migrację organizmów wodnych w dwóch lokalizacjach: zbiorniku Sulejowskim oraz jazie Brzustówka. Brak przepławki w zaporze zbiornika doprowadził do znaczących zmian w ichtiofaunie Pilicy i jej dopływów, co przyczyniło się do zaniku populacji ryb, takich jak węgorz czy brzana. Przez 50 lat ryby utraciły pierwotne obszary tarłowe, co spowodowało redukcję stad tarłowych i ograniczenie bioróżnorodności. Nasza inwestycja pozwoli na odtworzenie międzyregionalnego korytarza ekologicznego i zapewnienie migracji organizmów wodnych z Pilicy do Wisły.

W ramach zadań projektu LIFE Pilica, dotyczącego wdrażania Planu gospodarowania wodami w dorzeczu Wisły na przykładzie zlewni Pilicy, przygotowano wstępną analizę techniczną elementów zbiornika Sulejowskiego oraz jazu Brzustówka. Dzięki rewitalizacji zbiornika Sulejów oraz budowie przepławek chcemy nie tylko odtworzyć równowagę biologiczną w rzece Pilicy, ale też realnie zwiększyć bezpieczeństwo mieszkańców i wesprzeć rozwój lokalnej gospodarki, szczególnie w oparciu o turystykę i rekreację wodną. Inwestycje są kolejnym przykładem działań wpisujących się w priorytety unijnej polityki klimatycznej – adaptację do zmian klimatu, ochronę zasobów wodnych i poprawę jakości życia mieszkańców.

 

Wszczęte postępowanie przetargowe obejmuje przygotowanie dokumentacji przedprojektowej, a w szczególności:

• Studium Wykonalności Projektu, mające stanowić załącznik do wniosku o dofinansowanie w tym m.in. analiza wykonalności przedsięwzięcia wraz z analizą opcji, analiza oddziaływania na środowiska czy analiza kosztów i korzyści.

• Badań środowiskowych wszystkich elementów środowiska na obszarze oddziaływania planowanej inwestycji.
• Badania, analizy, dokumentacja umożliwiające właściwe zaplanowanie, zaprojektowanie i wykonanie robót budowlanych w ramach Projektu (element budowy stanowić będzie oddzielne postepowanie).
• Przygotowanie wniosków o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach i decyzji lokalizacji inwestycji celu publicznego.
• Opracowanie Programu Funkcjonalno-Użytkowego wraz z warunkami wykonania i odbioru robót budowlanych, stanowiący część specyfikacji warunków zamówienia koniecznej do przeprowadzenia postępowania o udzielenie zamówienia publicznego dla zaprojektowania lub zaprojektowania i wykonania robót budowlanych w ramach Projektu.

 

Prośrodowiskowe projekty Wód Polskich w ramach programu Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko 2021-2027 zakładają m.in. udrożenienie lub likwidację niemal 150 barier migracyjnych w celu przywrócenia biologicznej ciągłości rzek. To także działania z zakresu renaturyzacji koryt rzecznych. Oprócz poprawy stanu wód i bioróżnorodności, projekty będą miały wpływ na zwiększenie retencji wód i ochrony przeciwpowodziowej mieszkańców.

Projekty w kategorii ograniczania powodzi lub suszy dotyczą przede wszystkim budowy i przebudowy wałów przeciwpowodziowych, modernizacji zbiorników retencyjnych czy budowy i przebudowy polderów i suchych zbiorników przeciwpowodziowych. Realizacja projektów w obydwu kategoriach pozwoli zwiększyć ochronę przeciwpowodziową i bezpieczeństwo ponad 250 tys. ludzi.

Celem polityki CP2 jest przyjazna dla środowiska, niskoemisyjna Europa dzięki promowaniu czystej i sprawiedliwej transformacji energetycznej, zielonych i niebieskich inwestycji, gospodarki o obiegu zamkniętym, łagodzenia zmian klimatu i przystosowania się do nich, zapobiegania ryzyku i zarządzania ryzykiem, oraz zrównoważonej mobilności miejskiej.

Realizacja projektów związanych z budową, przebudową i remontem urządzeń wodnych będzie uwarunkowana przepisami prawa unijnego, tj. ramowej dyrektywy wodnej, dyrektywy siedliskowej i dyrektywy ws. ochrony dzikiego ptactwa. Współfinansowane będą projekty wpisujące się w założenia krajowych dokumentów m.in. planów zarządzania ryzykiem powodziowym, Planu przeciwdziałania skutkom suszy, Programu przeciwdziałania niedoborowi wody, Krajowego Programu Renaturyzacji Wód Powierzchniowych.