Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej we Wrocławiu

W siedzibie Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji, z udziałem wiceminister Magdaleny Roguskiej, odbyło się pierwsze posiedzenie Zespołu doradczego ds. odporności po powodzi, zagospodarowania przestrzennego oraz urbanistyki terenów popowodziowych, pod przewodnictwem prof. dr. hab. Pawła Rowińskiego – przewodniczącego Komitetu Nauk o Wodzie i Gospodarce Wodnej PAN. Podczas spotkania zaprezentowano rekomendowany wariant zabezpieczeń przeciwpowodziowych dla terenów województwa dolnośląskiego położonych nad rzeką Białą Lądecką i jej dopływami.

- Budujemy odporność na ewentualne przyszłe klęski żywiołowe. Niedawno przekazaliśmy łącznie 84 mln zł na zaprojektowanie dwóch zbiorników przeciwpowodziowych – w Stroniu Śląskim i Kamieńcu Ząbkowickim. Teraz w toku konsultacji eksperci przeanalizowali propozycje społeczne lokalizacji kolejnych zabezpieczeń. Rozmowy z lokalną społecznością i budowanie świadomości społecznej o konieczności zabezpieczenia tych terenów na przyszłość są dla nas niezwykle ważne – powiedziała wiceminister spraw wewnętrznych i administracji Magdalena Roguska.

Konsultacje społeczne rozpoczęły się 27 lutego we Wrocławiu i objęły 12 spotkań z mieszkańcami terenów dotkniętych ubiegłoroczną powodzią. Ich celem było przedstawienie założeń Programu oraz zebranie opinii i propozycji lokalnych społeczności. W trakcie konsultacji zgłoszono aż 425 uwag oraz 17 propozycji konkretnych rozwiązań przeciwpowodziowych dla pięciu obszarów zlewni Nysy Kłodzkiej.

W toku konsultacji zgłoszono cztery alternatywne koncepcje, z których zespół doradczy ds. odporności po powodzi w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, zagospodarowania przestrzennego oraz urbanistyki terenów popowodziowych przekazał do dalszej analizy dwie:

• propozycję KIEM Hydrogeologia Crapch, architekta Mateusza Chachaja, hydrologa dr Krzysztofa Chudego i Katarzyny Krosny,
• propozycje zawarte w uchwale Rady Miejskiej Stronie Śląskie, będące syntezą pomysłów mieszkańców.

Koncepcje profesora Sawickiego, zakładające budowę tuneli omijających Stronie Śląskie i Lądek-Zdrój, nie zostały zakwalifikowane do dalszych analiz ze względu na transfer ryzyka, a nie jego redukcję.

Zgłoszone propozycje społeczne zostały poddane szczegółowym analizom pod kątem skuteczności w redukcji ryzyka powodziowego, minimalizacji kosztów społecznych oraz opłacalności ekonomicznej.

W pierwszej kolejności eksperci Wód Polskich oszacowali ekstremalne opady z 2024 roku dla każdej lokalizacji wskazanej w koncepcjach. Działania te były konieczne ze względu na brak stacji pomiarowych IMGW-PIB na analizowanym obszarze. Na podstawie modeli opad–odpływ wyliczono masę wody powodziowej dla każdej lokalizacji propozycji.

Ze względu na ogólny charakter zgłoszonych koncepcji, konieczne było ich uszczegółowienie w systemie informacji przestrzennej GIS. W efekcie powstał numeryczny model terenu, który umożliwił weryfikację pojemności retencyjnej dla każdej z proponowanych lokalizacji i wyznaczenie pojemności zbiorników.

Dalsze prace obejmowały uzupełnienie modeli hydraulicznych, co pozwoliło na modelowanie przepływu, w tym poniżej zbiorników aż do Stronia Śląskiego i Lądka Zdroju. Stworzono od podstaw modele dla Białej Lądeckiej i Morawki, a także przeprowadzono symulacje spływu wód powodziowych aż do ujścia Nysy Kłodzkiej.

Na podstawie tych danych wyznaczono strefy zalewu oraz obliczono liczbę zagrożonych nieruchomości – mieszkalnych, przemysłowych i gospodarczych – oraz liczbę mieszkańców pozostających w strefie ryzyka. Obliczenia wykonano zgodnie z obowiązującą metodyką zawartą w Planach Zarządzania Ryzykiem Powodziowym.

Zebrane dane umożliwiły porównanie koncepcji społecznych z wariantem W0 (brak podjęcia działań po powodzi roku 2024) oraz wariantem W2 – rekomendowanym przez zespół ekspertów w projekcie Programu redukcji ryzyka powodziowego w zlewni Nysy Kłodzkiej.

- Zakończenie pierwszego etapu prac w ramach Programu redukcji ryzyka powodziowego w zlewni Nysy Kłodzkiej to ważny krok w kierunku zwiększenia bezpieczeństwa mieszkańców regionu – powiedział Mateusz Balcerowicz, prezes Wód Polskich.

Analiza wykazała istotną redukcję ryzyka w wariancie W2, który uwzględnia także propozycję społeczną polegającą na włączeniu do programu suchego zbiornika Stójków współpracującego z polderem Rudawka, zlokalizowanych między Stroniem Śląskim a Lądkiem-Zdrój. Tym samym propozycja społeczna zastąpiła wcześniej rekomendowany zbiornik w Radochowie.

-Dzięki aktywnemu udziałowi lokalnych społeczności w konsultacjach udało się wypracować rozwiązania, które nie tylko odpowiadają na realne potrzeby, ale także są zgodne z zasadami skutecznej ochrony przeciwpowodziowej. Wariant W2, uwzględniający propozycje mieszkańców, pokazuje, że dialog i współpraca przynoszą konkretne efekty – zarówno w zakresie planowania, jak i przyszłych inwestycji – dodał prof. Janusz Zaleski.

Rekomendowany wariant W2 dla Białej Lądeckiej obejmuje:

• odbudowę zbiornika Stronie Śląskie,
• budowę suchego zbiornika Goszów na Białej Lądeckiej powyżej Stronia Śląskiego,
• budowę suchego zbiornika Bolesławów na Morawce powyżej Stronia Śląskiego,
• budowę suchego zbiornika Stójków współpracującego z polderem Rudawka – uwzględnienie koncepcji społecznej.

Analizy propozycji zgłoszonych w toku konsultacji społecznych dotyczących zlewni rzeki Białej Lądeckiej i jej dopływów zostały przedstawione 6 listopada 2025 r. zespołowi doradczemu ds. odporności po powodzi w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji, którego uzyskały akceptację. To pierwszy zakończony etap prac w ramach przygotowania Programu redukcji ryzyka powodziowego w zlewni Nysy Kłodzkiej.

Zespół do spraw odporności po powodzi, zagospodarowania przestrzennego oraz urbanistyki terenów popowodziowych w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji to ciało doradcze, które analizuje przedstawione przez ekspertów z Wód Polskich propozycje i rekomenduje dalsze kierunki działań. Zespół odpowiada za wypracowanie systemowych rozwiązań w zakresie zapobiegania i przeciwdziałania skutkom powodzi.

Analizy dla pozostałych części zlewni zakończą się do końca listopada. Następnie wyniki zostaną przedstawione zespołowi doradczemu ds. odporności po powodzi w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji oraz w wyniku decyzji zespołu uwzględnione w programie.

Program redukcji ryzyka powodziowego w zlewni Nysy Kłodzkiej stanowi kluczowy krok w kierunku zwiększenia bezpieczeństwa mieszkańców regionu i ograniczenia skutków powodzi. Dzięki aktywnemu udziałowi społeczności lokalnych w procesie konsultacji możliwe jest wypracowanie rozwiązań, które są zarówno skuteczne, jak i akceptowane przez mieszkańców. Ostateczny kształt Programu, jego koszt oraz zakres inwestycyjny zostaną określone po zakończeniu prac zespołu eksperckiego.