Rola przepompowni w ochronie przeciwpowodziowej na obszarze RZGW we Wrocławiu

05.03.2024

W Państwowym Gospodarstwie Wodnym Wody Polskie na jednym z trzech fundamentalnych szczebli struktury jest pion ochrony przed powodzią i suszą, który zajmuje się wszystkimi zagadnieniami związanymi z tymi zjawiskami, w tym planowaniem, przygotowaniem projektów i realizacją inwestycji oraz eksploatacją obiektów hydrotechnicznych. Najistotniejszy z punktu widzenia ochrony przeciwpowodziowej jest obowiązek utrzymywania i konserwacji urządzeń melioracyjnych, w tym m.in. wałów, urządzeń piętrzących oraz właśnie stacji pomp.

Prowadzona przez Wody Polskie na przestrzeni ostatnich 6 lat kompleksowa strategia ochrony przed skutkami wielkiej wody pozwoliła zminimalizować straty, które potencjalnie stwarzały wyjątkowo niesprzyjające warunki hydrologiczno-meteorologiczne, panujące na przełomie roku. Ważną rolę w regulowaniu rzek odegrały stacje pomp rozlokowane w 6 zarządach zlewni, czyli jednostkach podległych Regionalnemu Zarządowi Gospodarki Wodnej we Wrocławiu.

Przepompownie pomagają regulować przepływ wód i skutecznie redukować ryzyko powodzi poprzez odprowadzanie nadmiernych ilości wody, zwłaszcza w okresach ponadnormatywnych opadów czy topnienia warstwy śnieżnej. Dzięki temu minimalizowane są negatywne skutki powodzi dla życia i zdrowia ludzi, środowiska, dziedzictwa kulturowego oraz działalności gospodarczej. RZGW we Wrocławiu zarządza 68 przepompowniami (w tym 60 czynnych), w skład których wchodzi łącznie 157 pomp.

Część przepompowni to nowoczesne obiekty, oddane do użytku w ostatnich latach. Dobrym przykładem wartym wyróżnienia jest przepompownia Pleszówek, wybudowana w dolnym biegu Czarnej Strugi w województwie lubuskim. Jest to obiekt wybudowany w 2023. Wyposażony jest w 4 agregaty pompowe o łącznej wydajności 10 m³/s. Jego głównym zadaniem jest odprowadzanie wody ze zlewni Czarnej Strugi w okresie wystąpienia wysokich stanów wód w Odrze, zapobiegając tzw. cofce. W przypadku awarii agregat prądotwórczy może zasilać 3 pompy jednocześnie.

W administracji wrocławskich Wód Polskich znajdują się również istne zabytki hydrotechniki, które jednak wciąż wzorcowo spełniają swoje funkcje. Jednym z takich obiektów jest przepompownia Sadowa, zlokalizowana w nadodrzańskiej gminie Trzebiechów w województwie lubuskim. Została oddana do użytku jeszcze w pierwszej połowie XX wieku – w 1943 roku. W budynku pompowni zamontowanych jest 5 agregatów pompowych o sumarycznej wydajności 25,6 m³/s. Jej rola była nieoceniona podczas wzmożonych opadów na początku 2024 roku. Przepompownia ta stanowi zabezpieczenie przeciwpowodziowe doliny przed jej podtopieniem wodami spływającymi z okolicznych kanałów melioracyjnych. Chroni również ujęcie wody pitnej dla Zielonej Góry.

Znaczącym uzupełnieniem są również mobilne wersje agregatów pompowych, które wykorzystywane są w szczególnych przypadkach, gdy kiedy zagrożenie powodziowe jest rozproszone.

	Wykaz przepompowni w administracji RZGW we Wrocławiu
	Nazwa	Ilość pomp	Łączna wydajność [m³/s]	Zarząd Zlewni
1	Stary Paczków	2	5	Nysa
2	Pomianów Dolny	6	1,584	Nysa
3	Siestrzechowice	3	1,056	Nysa
4	Zwierzyniec	4	8	Nysa
5	Chwałów	5	1,634	Legnica
6	Domanice-Leśniczówka	2	0,08	Legnica
7	Domanice-Wieś	2	0,36	Legnica
8	Imbramowice	3	0,15	Legnica
9	Miszkowice	3	1,041	Lwówek Śląski
10	Sosnówka	5	4,668	Lwówek Śląski
11	Wleń – Ośrodek Rehabilitacyjny i Opiekuńczy Zgromadzenia Sióstr Świętej Elżbiety	1	0,06	Lwówek Śląski
12	Wleń – ul. Kasprowicza	1	0,06	Lwówek Śląski
13	Wleń – ul. Wojska Polskiego (nr 1)	1	0,06	Lwówek Śląski
14	Wleń – ul. Wojska Polskiego (nr 2)	1	0,12	Lwówek Śląski
15	Wleń – ul. Wojska Polskiego (nr 3)	1	0,12	Lwówek Śląski
16	Ostraszów	3	2,04	Lwówek Śląski
17	Błota	2	1,3	Wrocław
18	Opatowice	2	0,17	Wrocław
19	Rędzin Leśny	4	2,37	Wrocław
20	Uraz	4	0,98	Wrocław
21	Stary Dwór	4	0,79	Wrocław
22	Krzelów	2	0,86	Wrocław
23	obr. Bieliszów	2	0,852	Wrocław
24	obr. Wojszyn	2	2,71	Wrocław
25	Głogów	3	1,7	Wrocław
26	Kędzie	1	0,3	Leszno
27	Barkówek	1	0,15	Leszno
28	Sanie IV	2	0,06	Leszno
29	Sanie VI	2	0,18	Leszno
30	Lubiel	2	0,472	Leszno
31	Kamień Górowski	1	0,2	Leszno
32	Chodlewo	2	0,852	Leszno
33	Garbce	2	0,2	Leszno
34	Wąsosz	2	0,45	Leszno
35	Tarnowa Łąka	4	2	Leszno
36	Janiszewo	3	1,2	Leszno
37	Chróścina	2	0,51	Leszno
38	Radosław	2	1	Leszno
39	Warszewo	5	2,5	Leszno
40	Iźbice	2	1	Leszno
41	Zakrzewo	2	1	Leszno
42	Osiek	3	1,5	Leszno
43	Kosarzyn	4	12	Zielona Góra
44	Nowa Sól (Solanka)	3	5,7	Zielona Góra
45	Przyborów	2	0,4	Zielona Góra
46	Bobrowniki	3	2,916	Zielona Góra
47	Siedlisko	2	5	Zielona Góra
48	Świecko	2	1,380	Zielona Góra
49	Urad II	1	2,2	Zielona Góra
50	Urad III	4	11	Zielona Góra
51	Drzewce	2	0,1	Zielona Góra
52	Sadowa-Głuchów	5	25,6	Zielona Góra
53	Głuchów	3	3,333	Zielona Góra
54	Brody	2	1	Zielona Góra
55	Bródki	1	0,187	Zielona Góra
56	Będów	2	1	Zielona Góra
57	Kuligowo	2	1	Zielona Góra
58	Milsko	2	0,3	Zielona Góra
59	Tarnawa	2	0,3	Zielona Góra
60	Pleszówek	4	10	Zielona Góra