22 maja Europejski Dzień Walki z Otyłością
22.05.2025
22 maja obchodzimy Europejski Dzień Walki z Otyłością. To ważna okazja, aby przypomnieć, że nadwaga i otyłość nie są jedynie problemem estetycznym, ale poważnym wyzwaniem zdrowotnym, społecznym i systemowym. Otyłość zwiększa ryzyko wielu chorób przewlekłych, obniża jakość życia i skraca jego długość.
Otyłość i nadwaga to jedno z największych wyzwań zdrowia publicznego XXI wieku. Zgodnie z danymi Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), w 2022 roku 43% dorosłych miało nadwagę, a 16% żyło z otyłością. Liczby te stale rosną – także wśród dzieci i młodzieży.
Otyłość nie jest wyłącznie kwestią estetyczną – to przewlekła choroba prowadząca do wielu powikłań zdrowotnych, takich jak choroby serca, cukrzyca typu 2, niektóre nowotwory czy problemy psychiczne.
Co powoduje nadwagę i otyłość?
Główną przyczyną jest zaburzenie równowagi energetycznej – czyli spożywanie większej liczby kalorii, niż organizm zużywa. Do tego przyczyniają się:
- nadmierne spożycie produktów bogatych w cukry i tłuszcze,
- brak codziennej aktywności fizycznej,
- siedzący tryb życia i ograniczona mobilność,
- czynniki środowiskowe i społeczne (urbanizacja, transport, reklama, dostępność zdrowej żywności).
Konsekwencje zdrowotne
Nadmierna masa ciała zwiększa ryzyko wystąpienia ponad 80 jednostek chorobowych. Do najpoważniejszych należą:
- choroby układu krążenia (zawał, udar),
- cukrzyca typu 2,
- schorzenia stawów i kręgosłupa,
- niektóre nowotwory (np. piersi, jelita, prostaty, wątroby),
- zaburzenia metaboliczne i hormonalne,
- problemy psychiczne i społeczne (niskie poczucie własnej wartości, depresja).
Otyłość wśród dzieci i młodzieży
W Polsce rośnie liczba dzieci z nadwagą. Nadmiar kilogramów w młodym wieku to nie tylko większe ryzyko otyłości w dorosłości, ale również:
- trudności z oddychaniem i snem,
- zaburzenia metaboliczne i hormonalne,
- nadciśnienie i insulinooporność,
- wykluczenie społeczne i problemy emocjonalne.
W 2022 roku ponad 390 milionów dzieci i młodzieży na świecie miało nadwagę, z czego aż 160 milionów zmagało się z otyłością.
Jak zapobiegać? Co można zrobić?
Zapobieganie nadwadze i otyłości to proces, który zaczyna się w codziennych wyborach.
Na poziomie indywidualnym warto:
- ograniczyć spożycie cukrów prostych i tłuszczów nasyconych,
- jeść więcej warzyw, owoców, roślin strączkowych i pełnoziarnistych produktów,
- unikać słodzonych napojów i przetworzonej żywności,
- regularnie się ruszać – min. 150 minut tygodniowo dla dorosłych i 60 minut dziennie dla dzieci,
- dbać o jakość snu i redukcję stresu.
Profilaktyka zaczyna się od podstaw. Wybieraj mądrze, jedz świadomie, ruszaj się regularnie. Dla siebie, dla rodziny, dla przyszłości.
Więcej informacji o zdrowym stylu życia i zasadach prawidłowego odżywiania znajdziesz na stronie Narodowego Centrum Edukacji Żywieniowej: www.ncez.pzh.gov.pl oraz stronie WHO: https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/obesity-and-overweight