Wojewódzka Stacja Sanitarno-
Epidemiologiczna we Wrocławiu

Celem Tygodnia dla Serca jest zapobieganie chorobom serca, rozpowszechnianie wiedzy o chorobach serca i ich profilaktyce oraz poznanie czynników ryzyka tych chorób.

Łatwo doprowadzić do chorób serca i wpaść w błędne koło chorób sercowo-naczyniowych. Brak wysiłku fizycznego i niewłaściwa dieta prowadzą do zaburzeń lipidowych, a te następnie do nadciśnienia tętniczego i miażdżycy. Nadciśnienie tętnicze nasila z kolei miażdżycę i uszkadza naczynia tętnicze, w szczególności wieńcowe. Miażdżyca tętnic wieńcowych prowadzi do zawału serca, a nadciśnienie tętnicze do udarów mózgu. Serce po zawale jest słabe i bez dalszej interwencji powoli staje się niewydolne.

Postęp cywilizacyjny sprawił, że nasz styl życia uległ zmianie, co wpłynęło negatywnie na zdrowie. Brak aktywności fizycznej, dieta bogata w cholesterol i cukier, stres to częste przyczyny chorób serca i układu krążenia.

Warto pamiętać, że czynnikami szkodliwymi dla serca są również :

•  palenie tytoniu (przyczynia się m.in. do rozwoju choroby wieńcowej),
• nadwaga, otyłość,
• nadciśnienie tętnicze krwi, 
• zaburzenia gospodarki lipidowej,
• uwarunkowania genetyczne,
• wiek,
• płeć.

Nieleczone choroby sercowo-naczyniowe nadal są główną przyczyną zgonów na świecie. Rozwijają się bezobjawowo przez długie lata, prowadząc do zawałów serca, udarów mózgu czy problemów z ciśnieniem tętniczym, dlatego tak ważne jest wykonywanie regularnych badań profilaktycznych (np. badań biochemicznych krwi, pomiaru ciśnienia tętniczego krwi, pomiaru masy ciała).

Dla osób w wieku 35 do 65 lat obciążonych czynnikami ryzyka, dedykowano bezpłatne badania w ramach programu profilaktyki chorób układu krążenia. Badania można wykonać bez skierowania, wystarczy zgłosić się do lekarza pierwszego kontaktu. Świadczenie przysługuje osobom, u których nie została jeszcze rozpoznana choroba układu krążenia. 

W trosce o swoje serce warto zastanowić się również nad zmianą sposobu odżywiania.  Europejskie Towarzystwo Kardiologiczne (ESC)  rekomenduje dietę jako podstawę profilaktyki chorób układu krążenia. 

Zaleca, aby:

•  nasycone kwasy tłuszczowe pokrywały mniej niż 10% zapotrzebowania energetycznego,
• maksymalnie ograniczyć spożywanie trans-nienasyconych kwasów tłuszczowych,
• dobowe spożycie soli kuchennej było mniejsze niż 5 g,
• dobowe spożycie warzyw wynosiło 200 g,
• dobowe spożycie owoców wynosiło 200 g,
• 2 razy w tygodniu spożywano ryby, w tym raz w tygodniu ryby tłuste,
• spożycie alkoholu ograniczyć do 20 g/dobę u mężczyzn oraz do 10g/dobę u kobiet.

Istnieją czynniki ryzyka chorób sercowo-naczyniowych, na które nie mamy wpływu. Są to płeć (męska), zaawansowany wiek, obciążenie rodzinne chorobami serca. Istnieją jednak i takie, na które mamy wpływ i które możemy zwalczać. Będą to: otyłość (szczególnie brzuszna), nadciśnienie tętnicze, wysoki poziom cholesterolu i inne zaburzenia lipidowe, cukrzyca typu 2, palenie tytoniu, brak regularnego wysiłku fizycznego, nadużywanie alkoholu.

Już dzisiaj powinniśmy rozpocząć prewencję chorób sercowo-naczyniowych. Jest wiele czynników, które możemy zmienić i na które mamy wpływ. Razem z wiosną rozpocznijmy zmiany diety i wprowadźmy więcej aktywności fizycznej.