Zagospodarowanie przestrzenne - cyfryzacja

[Ustawa PiZP] - Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz.U. 2023 poz. 977 z późn. zm.);

[Ustawa zmieniająca ustawę PiZP] – Ustawa z dnia 7 lipca 2023 r. o zmianie ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. 2023 poz. 1688);

[Rozporządzenie POG] - Rozporządzenie Ministra Rozwoju i Technologii z dnia 8 grudnia 2023 r. w sprawie projektu planu ogólnego gminy, dokumentowania prac planistycznych w zakresie tego planu oraz wydawania z niego wypisów i wyrysów (Dz. U. 2023 r. poz. 2758);

[Rozporządzenie zmieniające rozporządzenie POG] – Rozporządzenie Ministra Rozwoju i Technologii z dnia 22 listopada 2024 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie projektu planu ogólnego gminy, dokumentowania prac planistycznych w zakresie tego planu oraz wydawania z niego wypisów i wyrysów (Dz.U. 2024 poz. 1775);

[Rozporządzenie APP] – Rozporządzenie Ministra Rozwoju, Pracy i Technologii z dnia 26 października 2020 r. w sprawie zbiorów danych przestrzennych oraz metadanych w zakresie zagospodarowania przestrzennego (Dz. U. 2020 r. poz. 1916);

[Rozporządzenie zmieniające rozporządzenie APP] – Rozporządzenie Ministra Rozwoju i Technologii z dnia 24 października 2023 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie zbiorów danych przestrzennych oraz metadanych w zakresie zagospodarowania przestrzennego (Dz. U. 2023 r. poz. 2409);

[Rozporządzenie OUZ] – Rozporządzenie Ministra Rozwoju i Technologii z dnia 2 maja 2024 r. w sprawie sposobu wyznaczania obszaru uzupełnienia zabudowy w planie ogólnym gminy (Dz. U. 2024 r. poz. 729);

[Ustawa IIP] – Ustawa z dnia 4 marca 2010 r. o infrastrukturze informacji przestrzennej (Dz.U. 2010 nr 76 poz. 489) ;

[Klasyfikacja Środków Trwałych (KŚT)] Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 3 października 2016 r. w sprawie Klasyfikacji Środków Trwałych (KŚT) (Dz.U. 2016 poz. 1864);

[Ustawa PGiK] Ustawa z dnia 17 maja 1989 r. Prawo geodezyjne i kartograficzne (Dz.U. 1989 nr 30 poz. 163 z późn. zm.);

[Rozporządzenie EGiB] Rozporządzenia Ministra Rozwoju, Pracy i Technologii z dnia 27 lipca 2021 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków (Dz.U. 2021 poz. 1390 z późn. zm.);

[Rozporządzenie MZ] Rozporządzenie Ministra Rozwoju, Pracy i Technologii z dnia 23 lipca 2021 r. w sprawie bazy danych obiektów topograficznych oraz mapy zasadniczej (Dz.U. 2021 poz. 1385);

[Rozporządzenie BDOT] Rozporządzenie Ministra Rozwoju, Pracy i Technologii z dnia 27 lipca 2021 r. w sprawie bazy danych obiektów topograficznych oraz bazy danych obiektów ogólnogeograficznych, a także standardowych opracowań kartograficznych (Dz.U. 2021 poz. 1412)

Obowiązujące od 24 września 2023 r. przepisy wprowadzone przez Ustawę zmieniającą ustawę PiZP zobowiązują organy właściwe do sporządzania projektów planu ogólnego gminy (tj. wójtów/burmistrzów/prezydentów miast) do tworzenia i prowadzenia (w tym aktualizacji i udostępniania) nowego zbioru danych przestrzennych – zbioru danych dla planu ogólnego gminy (zbiór danych POG).  

Utworzenie i prowadzenie zbioru danych stanowi proces rozłożony w czasie, składający się z działań wynikających z prowadzonych procedur planistycznych w danej gminie.

Więcej informacji w zakresie zbioru danych POG znajduje się w Kroku 1 w Pytaniu nr 1.1 i w Kroku 2 w Pytaniu 2.12.

Grafika poniżej prezentuje zależności, jakie występują pomiędzy organami właściwymi do sporządzania APP, danymi przestrzennymi dla APP a zbiorami danych APP, z uwzględnieniem planu ogólnego gminy.

W zakresie zbioru danych dla studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego, obowiązek tworzenia i prowadzenia zbioru wygasa 31 grudnia 2025 r. (§2 ust. 2 Rozporządzenia zmieniającego rozporządzenie APP).

Klasyfikacja zbiorów danych APP - opis infografiki

Plan ogólny gminy (POG) stanowi akt planowania przestrzennego, zawierający ustalenia wyłącznie w formie ustandaryzowanych danych przestrzennych, bez tradycyjnego tekstu i rysunku. POG uchwala się dla obszaru gminy z wyłączeniem terenów zamkniętych (innych niż ustalane przez ministra właściwego do spraw transportu) oraz obszarów morskich wód wewnętrznych.

POG jest aktem prawa miejscowego. Ustalenia POG są wiążące dla planów miejscowych oraz decyzji o warunkach zabudowy.

Podstawa prawna: art. 2 pkt 22, art. 3 ust. 1, art. 13a ust. 1, 5 i 7 Ustawy PiZP

Dane przestrzenne definiuje się jako dane odnoszące się bezpośrednio lub pośrednio do określonego położenia lub obszaru geograficznego.

Podstawa prawna: art. 3 pkt 1 Ustawy o IIP

Dane przestrzenne w kontekście aktów planowania przestrzennego traktuje się jako dane, które prezentują ustalenia tych aktów ze wskazaniem ich konkretnej lokalizacji.

Podstawa prawna: art. 67a ust. 3, 3a i 3b Ustawy o PiZP

Standaryzacja danych przestrzennych dla aktów planowania przestrzennego polega na określeniu reguł i zasad tworzenia, aktualizacji i udostępniania tych danych, a kolejno wdrażaniu tych zasad w skali całego kraju, w celu utworzenia spójnej bazy danych dla dokumentów planistycznych w Polsce. Końcowym efektem standaryzacji będzie zapewnienie dostępu do jednolitej, wiarygodnej i kompletnej informacji planistycznej, docelowo udostępnianej za pomocą Rejestru Urbanistycznego. Rejestr ten będzie systemem o zasięgu krajowym, stanowiącym aktualne źródło informacji i danych z zakresu planowania i zagospodarowania przestrzennego, w tym zbiorów danych przestrzennych.

Podstawa prawna: rozdział 5b Ustawy PiZP

Powyższe oznacza, że ujednolicona forma ustaleń planu ogólnego gminy może przyczynić się do zwiększenia dostępności jednoznacznych, czytelnych i precyzyjnych informacji o wybranym terenie.

Procedura podzielona jest na kolejne kroki:

• Krok 1 – zgłoś zbiór danych dla POG do Ewidencji IIP (informacje o Ewidencji, w tym wzór zgłoszenia znajdują się w zakładce Ewidencja IIP) – więcej informacji w Kroku 1.
• Krok 2 – utwórz pierwszą i kolejne wersje danych przestrzennych dla POG (dane projektowe w formie pliku GML dla POG – dane przestrzenne dla projektu POG wraz z informacją o ich utworzeniu w wymaganym terminie przekażesz wojewodzie w dokumentacji prac planistycznych.

Przypominamy o obowiązku udostępniania tzw. danych projektowych w Biuletynie Informacji Publicznej (BIP). Więcej informacji znajduje się w Kroku 2 w Pytaniu nr 2.11.

• Krok 3 – po uchwaleniu, przekaż podpisaną uchwałę przyjmującą POG z plikiem GML (finalne dane przestrzenne dla POG) do wojewody.

Przypominamy, że pierwszy obligatoryjny podpis pliku GML z POG następuje na etapie uchwalenia POG – więcej informacji w Kroku 2 w Pytaniu nr 2.10.

• Krok 4 – prowadź zbiór danych POG – stwórz go i aktualizuj (po każdej zmianie wyeksportuj zbiór danych POG do pliku GML i go podpisz) – więcej informacji w Kroku 2 w Pytaniu nr 2.10.

Przypominamy, że obowiązek udostępnienia zbioru danych POG następuje dopiero w momencie uchwalenia POG.

• Krok 5 – prowadź metadane dla zbioru danych POG (plik XML dla metadanych zbioru danych POG) – stwórz je i aktualizuj.
• Krok 6 – udostępnij zbiór danych POG wraz z metadanymi (zbiór danych POG i metadane zbioru danych APP) poprzez usługi sieciowe.

Opracowany POG stanowi plik GML, zawierający obiekty przestrzenne wprowadzone Rozporządzeniem zmieniającym Rozporządzenie APP.

Forma POG wynika m.in. z zapisów:

• § 5 ust. 1 Rozporządzenia POG:

Projekt planu ogólnego gminy, zwanego dalej „planem ogólnym”, sporządza się w formie danych przestrzennych, o których mowa w art. 67a ust. 3 i 3a ustawy, tworzonych zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 67b ustawy.

• § 6 ust. 1 Rozporządzenia APP

Dane przestrzenne dla każdego aktu planowania przestrzennego, w postaci dokumentu elektronicznego GML, podpisywane są kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym albo podpisem osobistym.

Podstawa prawna:

• art. 13h Ustawy o PiZP
• § 5 ust. 1, § 7 ust. 1 pkt 13 Rozporządzenia POG
• § 6 ust. 1 Rozporządzenia APP

Zlecając opracowanie POG koniecznym jest wymaganie przekazania m.in. uzasadnienia POG (składającego się z części tekstowej i graficznej) oraz dokumentacji prac planistycznych, uwzględniającej wszystkie dane przestrzenne utworzone dla projektu planu ogólnego w toku prowadzonej procedury planistycznej.

Rekomendujemy, aby część tekstowa uzasadnienia przekazana została w wersji edytowalnej (np. plik DOC) oraz plik PDF. Natomiast część graficzna uzasadnienia może zostać przekazana w pliku GeoTIFF wraz z plikami źródłowymi (utworzonymi np. w oprogramowaniu QGIS lub w komercyjnym oprogramowaniu GIS), obejmującymi m.in. pliki projektów, pliki warstw oraz pliki stylów. Powyższe elementy stanowią sugerowany zakres minimalny.

Zgłoszenie zbioru danych dla POG do Ewidencji IIP polega na wypełnieniu formularza zamieszczonego na platformie ePUAP po uprzednim zalogowaniu się. Formularz należy wypełnić podstawowymi informacjami o gminie oraz zgłaszanym zbiorze i przekazać przez platformę ePUAP do Głównego Urzędu Geodezji i Kartografii, jednocześnie przekazując informację o zgłoszeniu do wiadomości Ministerstwa Rozwoju i Technologii (informacja o Elektronicznej Skrzynce Podawczej Ministerstwa Rozwoju i Technologii). Zgłoszenie odbywa się analogicznie jak w przypadku pozostałych zbiorów APP.

Niezbędne informacje, w tym przykładowe wypełnienie zgłoszenia dla POG, dostępne są zakładce Ewidencja IIP oraz w Bazie wiedzy dot. cyfryzacji planowania przestrzennego w Kroku 1.

Podstawa prawna: art. 32 Ustawy IIP

Gmina powinna zgłosić zbiór danych POG do Ewidencji IIP w momencie faktycznego rozpoczęcia procedury, to znaczy bezpośrednio przed lub po podjęciu uchwały w sprawie przystąpienia do sporządzenia POG.

Przypominamy, że w terminie do 30 dni od podjęcia uchwały w sprawie przystąpienia do sporządzenia POG należy utworzyć pierwszą wersję tzw. „danych projektowych”. Więcej informacji znajduje się w Kroku 2 w Pytaniach nr 2.6 i 2.8.

Do utworzenia danych projektowych niezbędny jest numer porządkowy zbioru danych POG, który nadaje Główny Geodeta Kraju po dokonaniu zgłoszenia. Więcej informacji znajduje się w Kroku 2 w Pytaniu nr 2.1.

Podstawa prawna:

• art. 67c ust. 1 Ustawy PiZP
• art. 13 ust 2, art. 32 ust. 1 Ustawy o IIP

Tworzenie danych przestrzennych dla POG powinno nastąpić po otrzymaniu numeru porządkowego zbioru danych POG . Numer ten nadaje Główny Geodeta Kraju, po otrzymaniu zgłoszenia, o którym mowa w Kroku I. Numery porządkowe zgłoszonych zbiorów dostępne są w Ewidencji IIP.

Numer porządkowy zbioru stanowi niezbędny element identyfikatora zbioru, który należy wprowadzić w tworzonych danych. Więcej informacji znajduje się w Kroku 1 Bazy wiedzy dot. cyfryzacji planowania przestrzennego, w Pytaniu Co uzyskam, zgłaszając zbiór danych APP do Ewidencji IIP?

Podstawa prawna:

• art. 67c ust. 1 Ustawy PiZP
• art. 13 ust 2, art. 32 ust. 1 Ustawy o IIP
• § 4 ust. 1 pkt c Rozporządzenia APP

Aby ułatwić i przyspieszyć tworzenie ustaleń planu ogólnego gminy w formie danych przestrzennych opracowaliśmy narzędzie – Wtyczkę APP 2.

Wtyczka APP 2 umożliwia:

• tworzenie oraz aktualizację danych dla POG,
• tworzenie zbioru danych POG,
• tworzenie oraz aktualizację metadanych dla zbioru danych POG.

Narzędzie dedykowane jest dla otwartego i bezpłatnego oprogramowania QGIS. Wtyczka APP 2 dostępna jest bezpłatnie do pobrania z oficjalnego repozytorium QGIS. Więcej informacji o narzędziu znajduje się w dedykowanej aktualności oraz na podstronie Wtyczka APP. Przypominamy, że Wtyczka od pierwszej wersji wspiera tworzenie OUZ.

W celu sprawdzenia poprawności danych przestrzennych tworzonych dla aktów planowania przestrzennego oraz podglądu tych danych w przyjaznej i zrozumiałej formie, opracowaliśmy dedykowane narzędzie – Przeglądarkę danych planistycznych.

Przeglądarka umożliwia weryfikację oraz przejrzenie zawartości danych przestrzennych (m.in. wprowadzonych wartości atrybutów w podziale na obiekty przestrzenne), w tym podglądu lokalizacji tych obiektów na wybranym podkładzie mapowym.

Po wczytaniu pliku do Przeglądarki, u dołu ekranu pojawia się możliwość sprawdzenia zgodności wczytanego pliku GML ze schematem aplikacyjnym i wytycznymi technicznymi oraz pobrania raportu z walidacji, a następnie – w przypadku pozytywnego wyniku walidacji –  pobrania pliku PDF przedstawiającego pełną strukturę aktu. Przeglądarka danych planistycznych sprawdza techniczny aspekt danych, natomiast za wartość merytoryczną odpowiada właściciel danych.

Informujemy, że jest już dostępna nowa wersja Przeglądarki danych planistycznych, uwzględniająca dane dla planów ogólnych gmin. Informacje nt. funkcjonalności Przeglądarki dostępne są w opisie na stronie usługi oraz w instrukcji użytkownika, możliwej do pobrania w prawnym górnym rogu strony po kliknięciu przycisku „Wyświetl i sprawdź dane planistyczne” na stronie narzędzia.

Nie, pliki GML dla aktów planowania przestrzennego, w tym dla POG mogą być wczytywane i wyświetlane zarówno w Przeglądarce danych planistycznych, jak również w Systemach Informacji Przestrzennej (gmin, powiatów, województw lub innych, np. tematycznych), które obsługują lub udostępniają pliki GML. Innym sposobem wyświetlenia danych jest wykorzystanie oprogramowania geoinformacyjnego, np. oprogramowania QGIS lub narzędzi komercyjnych.

Co ważne, sposób wyświetlania geometrii powinien być zgodny z Rozporządzeniem POG. Dodatkowo, w tworzonych narzędziach rekomendujemy wdrażanie wyświetlania ustaleń POG w formie tekstu zgodnie ze sposobem zaimplementowanym w Przeglądarce danych planistycznych. Docelowo dane będą udostępnianie bezpośrednio w  Rejestrze Urbanistycznym.

POG musi zawierać obiekty:

• Obszar objęty POG (obiekt przestrzenny „AktPlanowaniaPrzestrzennego”)
• Strefy planistyczne (obiekt przestrzenny „StrefaPlanistyczna”)
• Dokument formalny (np. uchwała o przystąpieniu do sporządzenia POG lub jego zmiany lub uchwała o uchwaleniu POG lub jego zmiany) (obiekt „DokumentFormalny”)

POG może zawierać obiekty (to gmina decyduje o ich wprowadzeniu do POG):

• Obszar zabudowy śródmiejskiej (obiekt przestrzenny „ObszarZabudowySrodmiejskiej”)
• Obszar uzupełnienia zabudowy (obiekt przestrzenny „ObszarUzupelnieniaZabudowy”)
• Obszar standardów dostępności infrastruktury społecznej (obiekt „ObszarStandardowDostepnosciInfrastrukturySpolecznej”)

Przedstawiony zakres danych dotyczy tzw. danych finalnych. Więcej informacji znajduje się w Kroku 2 w Pytaniach nr 2.7 i 2.10.

Tworząc ustalenia POG w formie danych przestrzennych należy korzystać z wszystkich dostępnych danych.

W przypadku otrzymywania danych na potrzeby sporządzenia POG z innych instytucji rekomendujemy dokumentowanie sposobu i formy ich przekazania.

W przypadku gdy, zgodnie z intencją projektanta, granice obiektów przestrzennych wyznaczanych w POG mają wspólny przebieg z granicami obiektów:

• ewidencji gruntów i budynków (katastru nieruchomości),
• państwowego rejestru granic i powierzchni jednostek podziałów terytorialnych kraju,
• zbiorów danych przestrzennych zgłoszonych do Ewidencji IIP

wyznacza się je z wykorzystaniem geometrii tych obiektów.

Podstawa prawna: art. 13g Ustawy o PiZP

Powyższe oznacza, że granice ustaleń POG, np. strefy planistycznej, mogą (ale nie muszą) przebiegać np. zgodnie z granicą działek ewidencyjnych lub granicą rezerwatu przyrody.

W przypadku wyznaczania w POG obszarów uzupełnienia zabudowy należy skorzystać z odpowiednich danych o budynkach. Opis tego zagadnienia znajdziesz w odpowiedzi na pytanie 2.15.

Więcej informacji na temat danych oraz możliwości ich pozyskiwania znajduje się w dedykowanej podstronie geoportalu krajowego, m.in. w zakresie ewidencji gruntów i budynków (EGiB) i państwowego rejestru granic (PRG). W Ewidencji IIP udostępniane są zbiory danych przestrzennych zgodne z zakresem tematycznym określonym w załączniku nr 1 Ustawy IIP. Za jakość i poprawność udostępnianych danych odpowiada ich właściciel.

Rekomendujemy, aby pozyskując dane niezbędne do przygotowania POG, występować o nie do organów, które są ich właścicielami. Informacje o wykorzystanych danych do opracowania POG oraz sposobie ich pozyskania powinny znaleźć się w dokumentacji planistycznej.

Nie, tzw. dane projektowe, tzn. pierwsza wersja danych przestrzennych dla POG tworzona jest w ciągu 30 dni od podjęcia uchwały w sprawie przystąpienia do sporządzenia POG.

Podstawa prawna: art. 67c ust. 1 Ustawy o PiZP

Tak, dokument elektroniczny GML z tzw. finalnymi danymi dla POG stanowi załącznik do uchwały przyjmującej POG.

Podstawa prawna: art. 67a ust. 5 Ustawy o PiZP

Pierwszy etap w zakresie tworzenia danych przestrzennych dla POG stanowi przygotowanie tzw. danych projektowych.

Dane projektowe to dane tworzone od początku procedury planistycznej (w ciągu 30 dni od podjęcia uchwały w sprawie przystąpienia do sporządzenia POG lub jego zmiany) oraz aktualizowane zgodnie ze zmianami wynikającymi z prowadzonej procedury planistycznej.

Minimalny zakres danych przestrzennych tworzonych w ciągu 30 dni od podjęcia uchwały w sprawie przystąpienia do sporządzenia POG, to:

• obszar objęty POG,
• dokument formalny (uchwała w sprawie przystąpienia do sporządzenia POG – link do dokumentu).

Zakres utworzonych na tym etapie danych należy do decyzji gminy – oznacza to, że tworząc pierwsze dane gmina może utworzyć również pozostałe obiekty przestrzenne (obligatoryjne strefy planistyczne czy fakultatywne 3 rodzaje obszarów – obszary uzupełnienia zabudowy, obszary zabudowy śródmiejskiej czy obszary standardów dostępności infrastruktury społecznej).

Przykład pliku GML z danymi projektowymi dla POG dostępny jest do pobrania na stronie Przykładowe dane.

Aktualizacja danych projektowych polega na utworzeniu kolejnych wersji danych dla POG w przypadku, gdy zachodzą zmiany (np. gdy zmianie ulegają parametry danego obiektu przestrzennego, np. strefy planistycznej). Aktualizacja danych projektowych może dotyczyć również dodania nowego obiektu w trakcie prac planistycznych (np. utworzenie obszaru zabudowy śródmiejskiej) czy zakończenia danego obiektu (np. na skutek zmiany decyzji dot. wyznaczania obszaru uzupełnienia zabudowy).

Przypominamy, że aktualizacja powinna obejmować kluczowe informacje, które ulegają zmianie w toku prowadzonej procedury planistycznej. Aktualizacje powinny się odbywać w sposób elastyczny, uzależniony od potrzeb (np. etap po opiniowaniu/uzgadnianiu, wyłożeniu do publicznego wglądu, itp.).

Sposób podpisywania danych przestrzennych dla POG jest analogiczny jak w przypadku pozostałych aktów planowania przestrzennego, dla których takie dane są tworzone – oznacza to, że nie ma obowiązku podpisywania danych projektowych dla POG. Podpisać należy natomiast:

• dane przestrzenne stanowiące załącznik do uchwały przyjmującej POG,
• zbiór POG po każdej jego aktualizacji.

Podstawa prawna:

• § 6 Rozporządzenia APP
• § 3 ust. 7 Rozporządzenia zmieniającego Rozporządzenie APP

Uszczegółowienie:

• Rozdział 9.1 Dane projektowe – tworzone w toku procedury planistycznej projektu Specyfikacji danych 2.0.
• Rozdział 7.3 Certyfikacja – wymaganie 38 projektu Specyfikacji danych 2.0.

Projekt Specyfikacji danych 2.0 dostępny jest do pobrania na stronie Zagospodarowanie przestrzenne – cyfryzacja, w zakładce Specyfikacja danych.

Gmina do 31 grudnia 2025 r. ma obowiązek udostępniania projektów aktów planowania przestrzennego wraz z innymi dokumentami, o ile ich sporządzenie jest wymagane, w Biuletynie Informacji Publicznej (BIP) urzędu obsługującego organ sporządzający projekt aktu oraz w jego siedzibie. Na BIP udostępnia się projekty aktów planowania przestrzennego wraz z innymi wymaganymi dokumentami, przekazywane do uzgodnień i opiniowania, poddawane konsultacjom społecznym lub przedstawiane radzie gminy.

Udostępnianie projektu POG obejmuje co najmniej:
•    projekt planu ogólnego gminy - w postaci pliku GML,
•    uzasadnienie składające się z części tekstowej i graficznej,
•    prognozę oddziaływania na środowisko, o ile jest wymagana.

W zależności od etapu procedury udostępnieniu podlegają także:
•    wykaz wniosków do projektu aktu planowania przestrzennego wraz z propozycją ich rozpatrzenia,
•    raport podsumowujący przebieg konsultacji społecznych.

Rekomendujemy, aby plik GML z projektem planu ogólnego gminy udostępniać wraz z linkiem do Przeglądarki danych planistycznych - https://aplikacje.gov.pl/app/gov_xml_validator/.

Udostępnianie danych po 31 grudnia 2025 r. odbywać się będzie za pośrednictwem Rejestru Urbanistycznego.

Podstawa prawna:

• art. 52 ust. 3 Ustawy zmieniającej ustawę PiZP
• art. 67h ust. Ust. 2 i 3 Ustawy PiZP

Obowiązujące przepisy nie wymagają udostępniania danych przestrzennych dotyczących projektu POG. Aczkolwiek należy pamiętać, że szerokie udostępnianie danych projektowych powinno pozytywnie wpłynąć na prowadzenie prac nad POG ze szczególnym uwzględnieniem partycypacji społecznej.

• Podstawa prawna: art. 67c ust. 2 Ustawy o PiZP
• Uszczegółowienie: rozdział 17.2.1 Procedura utworzenia zbioru danych projektu Specyfikacji danych 2.0.

Dane tworzone podczas procedury planistycznej (w tym ich wszystkie wersje) stanowią potwierdzenie przeprowadzenia tej procedury zgodnie z obowiązującymi przepisami. Fakt utworzenia ww. danych we wskazanym terminie powinien zostać potwierdzony w dokumentacji prac planistycznych przekazywanej wojewodzie.

Podstawa prawna: §7 ust. 1 pkt 13 Rozporządzenia POG

Do czasu uruchomienia Rejestru Urbanistycznego, o którym mowa w rozdziale 5b Ustawy o PiZP (powstającego przy współpracy Ministerstwa Cyfryzacji z Ministerstwem Rozwoju i Technologii), to gmina decyduje o formie i zakresie udostępniania danych, uwzględniając obowiązujące przepisy.

W przypadku, gdy utworzone i opublikowane dane przestrzenne sporządzone w toku procedury planistycznej (pierwsza wersja tzw. „danych projektowych”) okazały się błędne (np. zawierają błędy, omyłki pisarskie lub dane w pliku GML nie przechodzą poprawnie walidacji w Przeglądarce danych planistycznych) – należy je zaktualizować, tworząc dane poprawne, tj. utworzyć kolejną, nową wersję danych przestrzennych. Przy wprowadzaniu zmian na dalszych etapach procedury warto zwracać uwagę na możliwą konieczność powtórzenia np. uzgodnień.

Nowe wersje danych przestrzennych w postaci plików GML, uwzględniające wprowadzone zmiany należy dołączyć do dokumentacji prac planistycznych. Istotne jest, aby korzystać z Przeglądarki danych planistycznych jeszcze przed publikacją w Biuletynie Informacji Publicznej. Dodatkowo, jeśli gmina nie opublikowała pierwszej wersji danych przestrzennych w terminie 30 dni, należy to zrobić niezwłocznie. 

Dla planów ogólnych gmin dane pochodzące z uchwał o przystąpieniu publikuje się aktualnie w Biuletynie Informacji Publicznej, więc nowe wersje danych przestrzennych także powinny być tam publikowane (rekomendujemy, by ich publikacja nastąpiła w tej samej zakładce).

Rekomendujemy, aby w Biuletynie Informacji Publicznej (np. w zakładkach dedykowanych planowaniu przestrzennemu) publikować także link do Przeglądarki danych planistycznych.

Podstawa prawna:

• art. 67c ust. 1 Ustawy PiZP
• art. 52 ust. 1 Ustawy zmieniającej ustawę PiZP
• § 7 ust. 1 pkt 13 Rozporządzenia POG

Uszczegółowienie w Projekcie Specyfikacji danych 2.0 m.in. w rozdziałach:

• 17.1.2. Procedura aktualizacji danych projektowych
• 10.2. Aktualizacja zbioru danych przestrzennych

W 2018 roku przygotowane zostało stanowisko Ministerstwa w sprawie nieodpłatnego udostępniania danych, na potrzeby procedury sporządzania dokumentów planistycznych. Zapisy zawarte w Stanowisku pozostają aktualne, również dla POG.

Do wyznaczenia obszarów uzupełnienia zabudowy, zgodnie z Rozporządzeniem OUZ, uwzględnia się następujące rodzaje budynków według Klasyfikacji Środków Trwałych (KŚT):

• budynki przemysłowe o symbolu 101,
• budynki handlowo-usługowe o symbolu 103,
• budynki biurowe o symbolu 105,
• budynki szpitali i inne budynki opieki zdrowotnej o symbolu 106,
• budynki oświaty, nauki i kultury oraz budynki sportowe o symbolu 107,
• pozostałe budynki niemieszkalne o symbolu 109,
• budynki mieszkalne o symbolu 110.

Informacje o budynkach pozyskuje się na podstawie danych pochodzących z baz danych:

1. ewidencji gruntów i budynków (EGiB),
2. obiektów topograficznych o szczegółowości zapewniającej tworzenie standardowych opracowań kartograficznych w skalach 1:500–1:5000 (BDOT500) – wyłącznie w przypadku budynków niewykazanych w bazie danych, o której mowa w pkt 1,
3. obiektów topograficznych o szczegółowości zapewniającej tworzenie standardowych opracowań kartograficznych w skalach 1:10 000–1:100 000 (BDOT10k) – wyłącznie w przypadku budynków niewykazanych w bazach danych, o których mowa w pkt 1 i 2.

W każdej z wymienionych baz danych gromadzi się informacje o rodzaju budynku zgodnie z KŚT. Informacja na ten temat nie zawsze jest zapisana w ten sam sposób.

W bazie danych EGiB informacja o rodzaju budynku wg. KŚT przechowywana jest w atrybucie obiektu „EGB_RodzajWgKST”. Rodzaje budynków oraz przypisane im oznaczenia literowe przedstawia grafika poniżej, stanowiąca fragment specyfikacji pojęciowego modelu bazy danych EGiB.

Fragment specyfikacji pojęciowego modelu bazy danych EGiB, prezentujący rodzaje budynków oraz przypisane im oznaczenia literowe
Źródło: Załącznik nr 6 do Rozporządzenia EGiB

W bazie danych BDOT500, tak jak w przypadku bazy danych EGiB, gromadzi się informacje o rodzaju budynku według KŚT. Są one zawarte w atrybucie obiektu „OT_RodzajWgKST”.

Dane z baz danych EGiB i BDOT500 można uzyskać od organów Służby Geodezyjnej i Kartograficznej, które je prowadzą. O szczegóły zapytaj w odpowiednim urzędzie.

Ostatecznie, dla budynków nieujawnionych zarówno w bazie danych EGiB, jak i BDOT500, informacje pozyskuje się z bazy danych BDOT10k. W tej bazie danych budynki reprezentuje klasa obiektów „budynek” (OT_BUBD_A), posiadająca przypisany atrybut „kod KŚT” (kodKst). 
Więcej o bazie BDOT10k i pobieraniu z niej danych na stronie internetowej Geoportalu.

Warto zauważyć, że do wyznaczenia OUZ mogą być wzięte pod uwagę także budynki położone poza granicą gminy, ze względu na zachowanie ciągłości przestrzennej obszarów zabudowy pomiędzy sąsiadującymi ze sobą gminami. 

Podstawa prawna

• §1 ust. 1 pkt 1, §1 ust. 2 Rozporządzenia OUZ
• Załącznik do Rozporządzenia KŚT
• §11, §15, §18, Załącznik nr 6 Rozporządzenia EGiB
• §21, Załącznik nr 2 Rozporządzenia MZ
• §3, Załącznik nr 1, Załącznik nr 2, Załącznik nr 3, Załącznik nr 4 Rozporządzenia BDOT

Obiekty:

• „AktPlanowaniaPrzestrzennego”,
• „StrefaPlanistyczna”,
• „ObszarZabudowySrodmiejskiej”,
• „ObszarUzupelnieniaZabudowy”,
• „ObszarStandardowDostepnosciInfrastrukturySpolecznej”

powinny posiadać odpowiednio przypisany status w zależności od etapu procedury planistycznej uchwalania planu ogólnego.

​Rozróżnia się cztery statusy:

• w opracowaniu – ma zastosowanie dla obiektów będących w trakcie procedury planistycznej (tzw. dane projektowe),
• w trakcie przyjmowania – ma zastosowanie dla obiektów, które są w trakcie procesu formalnego przyjmowania, a przed wejściem w życie, np. w momencie, gdy zostały już uchwalone, ale nie zostały jeszcze opublikowane lub nie weszły jeszcze w życie,
• prawnie wiążący lub realizowany – ma zastosowanie dla obiektów obowiązujących, które weszły w życie,
• nieaktualny – ma zastosowanie dla obiektów, które nie obowiązują.

Procedurę planistyczną i status odpowiedni dla każdego z jej etapów prezentuje grafika poniżej.

Schemat zmiany statusu obiektu AktPlanowaniaPrzestrzennego, w zależności od etapu procedury planistycznej, na którym znajduje się akt
Źródło: Specyfikacja danych 2.0, rozdz. 4.2.4.2, rys. 7

Uszczegółowienie

• Specyfikacja danych 2.0, rozdz. 4.2.4.2

Numerację obiektów przestrzennych, zgodnie Rozporządzeniem POG, prowadzi się w sposób ciągły w całym planie ogólnym gminy:

• osobno dla każdego rodzaju strefy planistycznej,
• osobno dla każdego rodzaju obszaru.

Ciągłość numeracji powinna być zachowana we wszystkich wersjach planu ogólnego, począwszy od pierwszej, inicjalnej wersji projektu aktu. 

W toku procedury planistycznej, przed uchwaleniem planu ogólnego, a także w wyniku jego zmiany, może dojść do przerwania ciągłości numeracji, na przykład wskutek połączenia sąsiednich stref planistycznych, czy też zmiany symbolu danej strefy. W takiej sytuacji obiekt, który jest zastępowany albo usuwany z planu ogólnego, kończy swój cykl życia w zbiorze danych przestrzennych, a jego oznaczenie nie może zostać ponownie wykorzystane. Nowy, powstający obiekt powinien zostać oznaczony kolejną, wcześniej niewykorzystaną liczbą naturalną w zakresie numeracji odpowiednim dla tego obiektu.

Zachowanie powyższej reguły jest istotne ze względu na to, że numery stref ujawniane są w lokalnym identyfikatorze obiektu przestrzennego, który musi pozostać stały i niezmienny dla danego obiektu przestrzennego.

Uszczegółowienie

• Specyfikacja danych 2.0, wymaganie 8
• Specyfikacja danych 2.0, wymaganie 11

Podstawa prawna

• Załącznik nr 2 do Rozporządzenia POG
• § 5. ust. 1a Rozporządzenia APP