5G: sieci telekomunikacyjne nowej generacji

Głównymi aktami prawnym regulującym obszar ochrony przed polami elektromagnetycznymi (PEM) w Polsce są: Ustawa Prawo ochrony środowiska (POŚ), Ustawa o Inspekcji Ochrony Środowiska (IOŚ). Koniec 2019 r. i początek 2020 r. był okresem szczególnym w dziedzinie związanej z pomiarami PEM w środowisku ogólnym, wykonywanymi w związku z ustawą POŚ. Zgodnie z ustawą POŚ, w odniesieniu do instalacji radiokomunikacyjnych (w tym stacji bazowych telefonii komórkowej), zobowiązanymi do pomiarów są prowadzący instalację oraz użytkownicy urządzenia emitującego PEM z zakresu częstotliwości od 30 kHz do 300 GHz, których równoważna moc promieniowana izotropowo wynosi nie mniej niż 15 W.

O stacjach bazowych zostało już wiele napisane i powiedziane, szczególnie w ostatnim czasie, w kontekście wdrażania nowej technologii określanej mianem 5G. Wciąż jednak stacje bazowe budzą pewien niepokój, który niestety wynika głównie z niewiedzy – przecież nie każdy dysponuje wiedzą techniczną, a w szczególności, w zakresie techniki radiowej. Większość artykułów lub opracowań dotyczących stacji bazowych jest przedstawiana bardzo specjalistycznym, można powiedzieć nawet „branżowym” i „hermetycznym” językiem. W gąszczu wielu trudnych określeń i definicji naprawdę niełatwo się odnaleźć, niekiedy nawet osobom, które na co dzień doskonale poruszają się w obszarze zagadnień związanych z nowymi technologiami. Aby przybliżyć tematykę przedstawiamy podstawowe zagadnienia związane ze stacjami bazowymi, w szczególności stacjami bazowymi sieci komórkowych.

Wydarzenia ostatnich tygodni pokazują, że rozwojowi technologii 5G, będącej po prostu kolejną generacją sieci telekomunikacyjnych, towarzyszą obawy, które nie są uzasadnione nie tylko merytorycznie, ale często wręcz i zdroworozsądkowo. Dzieje się to w dużej mierze poprzez informacje, które w zaskakująco szybki sposób, jak na działania niecelowe i nieskoordynowane, obiegają Internet i docierają do coraz szerszego grona odbiorców, którzy zupełnie bezkrytycznie przyjmują te treści, jako słuszne i prawdziwe. Mechanizmy powstawania i rozprzestrzeniania się tego typu informacji zostały już wielokrotnie wykorzystywane przy różnych teoriach, głównie tych z kategorii „fake news”. Zamieszanie wywołane wokół rzekomego, negatywnego wpływu rozwoju nowej technologii 5G na zdrowie człowieka to pochodna wcześniejszych działań tego samego środowiska, które już wcześniej podważało jednoznaczne stanowiska w tym obszarze, prezentowane przez Światową Organizację Zdrowia (WHO) działającą w strukturze Organizacji Narodów Zjednoczonych (ONZ), czy też przez Międzynarodową Komisję ds. Ochrony Przed Promieniowaniem Niejonizującym (ICNIRP). Przypomnijmy, że w wyniku prowadzonych na szeroką skalę przeglądów wyników badań stwierdzono brak naukowo uzasadnionych, spójnych i wiarygodnych dowodów wskazujących na występowanie negatywnych skutków zdrowotnych u ludzi w związku z ekspozycją na pole elektromagnetyczne.

W październiku 2019 r. ukazało się zaktualizowane wydanie normy IEEE C95.1 „IEEE Standard for Safety Levels with Respect to Human Exposure to Electric, Magnetic, and Electromagnetic Fields, 0 Hz to 300 GHz”, która określa m.in. kryteria i wartości graniczne odnoszące się do ekspozycji na pole elektromagnetyczne (PEM) w zakresie częstotliwości od 0 Hz do 300 GHz. Kryteria te i wartości graniczne są ustalone w celu ochrony ludność przed stwierdzonymi, niekorzystnymi skutkami zdrowotnymi, powiązanymi z ekspozycją na pole elektromagnetyczne. Więcej na ten temat na stronie: https://pem.il-pib.pl/artyku%C5%82y/norma-ieee-c951-2019/. Norma IEEE C95.1 została wykorzystana do opracowania przez Federalną Komisję Łączności (FCC, ang. Federal Communications Commission), obowiązujących w USA wytycznych, dotyczących oceny narażenia człowieka na pole elektromagnetyczne o częstotliwości radiowej.

Czipowanie to prosty zabieg polegający na implantacji mikroczipu do organizmu zwierzęcia, w celu jego trwałego oznakowania. Mikroczip, po zatopieniu w mikroskopijnej obudowie wykonanej z obojętnego dla organizmu tworzywa, jest umieszczany wewnątrz jednorazowej strzykawki z igłą. Sam zabieg nie odbiega niczym od wykonania rutynowego zastrzyku. Czipowaniu zazwyczaj poddawane są psy i koty, lecz postępująca miniaturyzacji mikroczipów pozwala na znakowanie innych gatunków zwierząt, jak chociażby rybek czy nawet papug. Mikroczip to nic innego jak miniaturowy procesor i pamięć, które przechowują zakodowany na stałe, unikalny, wielocyfrowy numer identyfikacyjny. Po implantacji, do numeru identyfikacyjnego zostają przypisane dane zwierzęcia i jego właściciela, które są następnie przechowywane np. w Międzynarodowej Bazie Danych Safe-Animal. Dzięki temu, po odczytaniu mikroczipu, możliwe jest jednoznaczne określenie właściciela zwierzęcia.

Obecnemu stanowi zagrożenia epidemicznego, wywołanemu pandemią COVID 19, towarzyszą liczne informacje, zarówno w formie pisemnej, obrazkowej, jak i dźwiękowej, które przypominają o podstawowych zasadach zachowania, pozwalającego zminimalizować ryzyko zakażenia i zahamować rozprzestrzenianie się wirusa. Jedną z form dystrybucji takich informacji jest wykorzystanie, pozostających w dyspozycji służb publicznych, pojazdów wyposażonych w system głośnikowy. Przykładem może być urządzenie dźwiękowe dalekiego zasięgu LRAD (ang. Long Range Acoustic Device).

Pole elektromagnetyczne jest pewnym stanem przestrzeni, w której na obiekt fizyczny, mający ładunek elektryczny, działają siły o naturze elektromagnetycznej i występuje przepływ energii, zwany promieniowaniem.

Zasady ochrony przed narażeniem na promieniowanie niejonizujące zostały opracowane przez ICNIRP z wykorzystaniem stosowanych przez ICRP zasad ochrony przed narażeniem na promieniowanie jonizujące.

Widmo fal elektromagnetycznych w radiowym zakresie częstotliwości rozciąga się do 3000 GHz. Widmo to jest podzielone na tzw. pasma częstotliwości, określane granicznymi częstotliwościami dolnymi i górnymi.

Międzynarodowa Komisja Ochrony przed Promieniowaniem Niejonizującym (ICNIRP, ang. International Commission on Non-Ionizing Radiation Protection) w marcu 2020 r. opublikowała nowe wydanie dokumentu zawierającego wytyczne dotyczące ochrony ludzi narażonych na działanie pola elektromagnetycznego o częstotliwości radiowej w zakresie od 100 kHz do 300 GHz.