Dialog Społeczny

Spotkanie odbyło się 24 listopada 2022 r. w Centrum Partnerstwa Społecznego „Dialog”. Stronę rządową w posiedzeniu reprezentował Stanisław Szwed – Sekretarz Stanu w Ministerstwie Rodziny i Polityki Społecznej.

Autorzy ekspertyzy wskazali, że zmiana sytuacji układów zbiorowych wymaga zmiany podejścia i strategii samych partnerów społecznych, jak również przebudowy ram prawnych. Poinformowali, że obecne ramy prawne nie tworzą zachęt a wręcz utrudniają lub demotywują partnerów społecznych do prowadzenia negocjacji układowych. Jako  niedogodność wskazano wymóg rejestracji układu, który przedłuża procedurę zawarcia układu zbiorowego. Konkurencyjność pomiędzy układami a innymi porozumieniami, sztywne regulacje kodeksu pracy, brak promocji układów, brak preferencji dla pracodawców objętych układami zbiorowymi pracy to tylko niektóre z przyczyn braku porozumień układowych wskazanych w ekspertyzie. Ponadto odniesiono się do wzmocnienia i zwiększenia efektywności mediacji oraz arbitrażu jako mechanizmów wspierających rokowania układowe.

Wiceminister S. Szwed podziękował za przygotowanie ekspertyzy, która jest ważnym elementem związanym z działaniem układów zbiorowych w kraju. Podkreślił, że słabnąca pozycja układów zbiorowych wiąże się nie tylko ze zmianami prawnymi  ale również wynika z  postawy samych partnerów społecznych.  Podkreślił, że resort jest otwarty na rozmowy w kierunku zmian w zakresie poprawy i zmniejszenia uciążliwych regulacji dotyczących procedur rejestracji układów zbiorowych.

Uzgodniono, że strona rządowa odniesie się pisemnie do wniosków zawartych w ekspertyzie.

W dalszej części spotkania partnerzy społeczni przedstawili swoje spostrzeżenia. Zwrócili m.in. uwagę na kwestie sposobu rejestracji układów zbiorowych pracy. Stworzenie instytucji zapewniającej wsparcie podmiotom zainteresowanym prowadzeniem rokowań. Zwrócono uwagę na rolę regulaminów wynagradzania. Poruszono również kwestię informowania pracowników o funkcjonowaniu organizacji związkowych w zakładach pracy.

Marek Waleśkiewicz Dyrektor Departamentu Dialogu i Partnerstwa Społecznego, zabierając głos w dyskusji odniósł się do Krajowego Programu Odbudowy i realizacji dwóch Kamieni Milowych. Produktem jednego z nich było przygotowanie niniejszej ekspertyzy. Kolejnym jest wdrożenie zmian ustawowych w zakresie układów zbiorowych, w obszarach jakie zostały rekomendowane w opracowanej ekspertyzie.
Dyrektor mówił też o Dyrektywie w sprawie adekwatnych wynagrodzeń minimalnych w Unii Europejskiej, która zobowiązuje państwa członkowskie do promowania rokowań zbiorowych w sprawie ustalania wynagrodzeń.  Zgodnie z postanowieniami dyrektywy – implementacja jej przepisów powinna nastąpić w ciągu 2 lat od wejścia w życie wymienionego aktu. W tym czasie MRiPS jest zobowiązane do odpowiedniej zmiany przepisów Kodeksu pracy, a także do opracowania planu działania na rzecz wspierania rokowań zbiorowych.

Uzgodniono, że do połowy stycznia 2023 r. każda ze stron (rządowa, pracodawców, związkowa) odniesie się do wniosków zawartych w ekspertyzie. Ponadto strona pracodawców i strona związkowa przedstawi swoje propozycje oraz główne oczekiwania w stosunku do strony przeciwnej (pracodawców/związkowej) w kontekście przyjętej ekspertyzy.

Następnie A. Oklińska – zastępca Dyrektora Departamentu Dialogu i Partnerstwa Społecznego przedstawiła informację o stanie prac nad projektem ustawy o sporach zbiorowych pracy. Poinformowała, ze obecnie projekt jest po pierwszej turze konsultacji społecznych i uzgodnień międzyresortowych. Po analizie uwag, projekt będzie poddany ponownym konsultacjom z partnerami społecznymi w RDS.

W dalszej części posiedzenia dyrektor M. Waleśkiewicz przedstawił informacje o bieżącej działalności Trójstronnych Zespołów Branżowych.