Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad

To na szczęście tylko scenariusz ćwiczeń Mayday’25, ale jakże realny. Wczoraj na odcinku budowanej obwodnicy Oświęcimia (DK44), w rejonie Soły, służby ratownicze do późnego wieczora trenowały postępowanie w przypadku zdarzeń o charakterze masowym.

Ćwiczenia Mayday organizowane są przez Pogotowie Ratunkowe Szpitala Powiatowego w Chrzanowie oraz Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej (SPZOZ) Rejonowe Pogotowie Ratunkowe w Sosnowcu. To co je wyróżnia – to masowy, wielkoskalowy charakter oraz wysoki poziom wiarygodności inscenizacji zdarzeń.

Tegoroczna edycja Mayday była trzecią z kolei i za każdym razem liczbę poszkodowanych liczono w setkach. Dlaczego masowy charakter zdarzenia jest aż tak istotny? Wymusza to dużo bliższą współpracę służb oraz wywiera ogromną presję czasową na kierującego działaniem ratowniczym. W tej sytuacji można dużo lepiej wychwycić niuanse i pola do optymalizacji procedur ratowniczych, które niekoniecznie widać w ćwiczeniach na mniejszą skalę.

Tym razem w symulowanym karambolu zderzyło się 13 pojazdów, w tym autokar, samochód dostawczy i bus. Liczba zabitych i rannych przekroczyła 120 osób. W jednym z pojazdów odnaleziono grupę imigrantów, co do których zachodziło podejrzenie, że przekroczyli granicę Polski w sposób nielegalny. Na miejsce zdarzenia wezwano Straż Graniczną.

Przeprowadzenie ćwiczeń o charakterze katastrofy w ruchu lądowym nie jest możliwe na drogach szybkiego ruchu, które są już w użytkowaniu. Dlatego tym razem przestrzenią dla organizacji przedsięwzięcia była nowo budowana obwodnica Oświęcimia na odcinku pomiędzy rondem Jagiełły a mostem nad Sołą, którą oddamy do ruchu już za kilka tygodni. Był to zatem idealny moment, aby przetestować nie tylko procedury ratownicze i ich koordynację, ale także nową drogę jeszcze przed jej otwarciem.

Organizacja ćwiczeń na rzeczywistych obiektach infrastruktury drogowej pozwala służbom „nauczyć” się tych obiektów w bezpiecznych warunkach, co może się okazać bezcenne w sytuacji prawdziwego zagrożenia.

Głównym celem ćwiczeń była ocena i doskonalenie współpracy służb ratowniczych na obszarze województw małopolskiego i śląskiego podczas wystąpienia zdarzenia z dużą liczbą osób poszkodowanych. Sprawdzano w szczególności kierowanie akcją medyczną, prowadzenie segregacji medycznej, organizowanie punktów udzielania pomocy poszkodowanym oraz kierowanie transportem i komunikacją na miejscu zdarzenia.

Podczas tegorocznych ćwiczeń przeprowadzono także badania naukowe z zakresu:

• oceny zastosowania procedury Ministerstwa Zdrowia dla zdarzeń z dużą liczbą poszkodowanych,
• oceny zestawów do zabezpieczenia tego typu zdarzeń,
• stosowania mobilnego USG,
• zastosowania dronów do prowadzenia działań ratunkowych.

Ćwiczenia służb ratowniczych to także okazja do refleksji dla wszystkich kierowców. Realizm pozorowanej sytuacji zmusza do zastanowienia, co możemy zrobić, aby zminimalizować ryzyko wypadków w przyszłości.

Nasza propozycja bezpieczeństwa dla kierowców w pięciu krokach brzmi następująco:

1. Przygotuj się na zimę – warunki zimowe na drodze są bardzo odmienne od tych w pozostałe pory roku. Dlatego zadbajmy o absolutne podstawy: zimowe opony, odśnieżony pojazd i większa odległość pomiędzy samochodami, bo nasza droga hamowania jest o wiele dłuższa.
2. Wypocznij przed podróżą – niezależnie od pory roku kierowca powinien być wypoczęty, a jego organizm dobrze nawodniony. Przy dłuższych wyjazdach zaleca się także regularne przerwy w podróży, średnio co 2-3 godziny.
3. Upewnij się, że twój pojazd jest sprawny – olej, płyn do spryskiwania, świece i inne elementy, które się zużywają, powinny być wymieniane regularnie, zgodnie ze wskazaniem producenta.
4. Nie zatrzymuj się na drodze szybkiego ruchu – tym bardziej nie zawracaj i nie jedź pod prąd. Jeśli samochód ulegnie awarii, zjedź na pobocze, ustaw trójkąt ostrzegawczy w bezpiecznej odległości i wezwij pomoc.
5. Twórz korytarz życia – jeśli będziesz świadkiem wypadku, pamiętaj o umożliwieniu służbom dojazdu do osób poszkodowanych. W przypadku gdy na miejscu zdarzenia nie ma jeszcze służb, możesz podjąć czynności ratownicze, ale nie ryzykuj swojego bezpieczeństwa.

Niemal przed rokiem udostępniliśmy kierowcom pierwszą, wschodnią część obwodnicy Oświęcimia. Drugi odcinek to udostępniona w sierpniu br. trasa od węzła Oświęcim na drodze ekspresowej S1 do ronda w Pławach o długości 4,2 km.  W grudniu udostępnimy kolejne 1,6 km obwodnicy w ciągu DK44, pomiędzy rondem Jagiełły a mostem nad Sołą.

Pod koniec tego roku oddamy również do ruchu S1 od Dankowic do węzła Bielsko-Biała Hałcnów wraz z 4-kilometrowym fragmentem sąsiedniego odcinka, od Brzeszcz do Dankowic. Tym samym od węzła Oświęcim będzie można przejechać S1 do granicy ze Słowacją. W tym roku planujemy również udostępnić na zasadzie przejezdności S1 od Bierunia do Oświęcimia wraz z obwodnicą Bierunia w ciągu DK44 (całkowite zakończenie prac nastąpi w III kwartale 2026 r.). Z kolei w połowie 2027 r. planujemy zakończenie prac na ostatnim z czterech odcinków S1, tj. Mysłowice - Bieruń. Wtedy dostępna będzie już cała S1 od Mysłowic do granicy ze Słowacją.

Budowa drogi ekspresowej S1 od Oświęcimia przez Dankowice do węzła Bielsko-Biała Hałcnów jest współfinansowana ze środków Programu Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko 2021-2027. Łączna wartość dofinansowania z UE (do 31 grudnia 2023 r. w ramach POIiŚ, natomiast od 1 stycznia 2024 r. w ramach FEnIKS) wynosi 1 022 178 331,96 zł. Wartość kontraktowa odcinka Oświęcim - Dankowice to blisko 990 mln zł.

Koszt realizacji obwodnicy Oświęcimia to 615 mln zł. Budowa otrzymała 249 369 545,02 zł dofinansowania ze środków Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2014-2020 (POIiŚ) oraz 150 000 000,00 zł w ramach FEnIKS.