Komenda Miejska
Państwowej Straży Pożarnej
w Krakowie

Do zadań jednostki ratowniczo-gaśniczej należy między innymi:

•  organizowanie i prowadzenie akcji ratowniczych w czasie pożarów, klęsk żywiołowych lub miejscowych zagrożeń oraz wykonywanie pomocniczych specjalistycznych czynności ratowniczych w czasie klęsk żywiołowych lub likwidacji miejscowych zagrożeń przez inne służby ratownicze,
• sporządzanie dokumentacji z prowadzonych działań ratowniczych,
• utrzymywanie gotowości do prowadzenia działań ratowniczych,
• współdziałanie w zakresie prowadzenia działań ratowniczych z innymi podmiotami ratowniczymi i służbami funkcjonującymi w rejonie działania,   - prowadzenie rozpoznania zagrożeń w zakresie niezbędnym do podjęcia działań ratowniczych na obszarze powiatów,
• organizowanie ćwiczeń i doskonalenia zawodowego.

JRG nr 4 specjalizuje się w zakresie ratownictwa technicznego, chemicznego i ekologicznego, które prowadzi specjalistyczna grupa wodno-nurkowa.

Powierzchnia obszaru chronionego wynosi około 129 km² w tym:

• na terenie miasta Krakowa około 66 km²,
• na terenie Powiatu Krakowskiego około 63 km².

Ilość mieszkańców około 49000 w tym:

• na terenie miasta Krakowa około 41000,
• na terenie Powiatu Krakowskiego około 8000.

---

Rejon działania JRG 4 na terenie Krakowa obejmuje części dzielnic XII, XIII, XIV i XVIII.

Zawarty jest on od północy: od mostu kolejowego Kraków - Zabłocie na wschód rzeką Wisłą do ujścia rzeki Białucha, następnie wzdłuż rzeki Białucha do al. Pokoju, dalej al. Pokoju poprzez rondo Dywizjonu 308 do ul. Centralnej, ulicami Centralną, Sołtysowską, Longinusa Podbipięty aż do skrzyżowania z ulicą Jerzego Giedroycia i dalej na północ tą ulicą do ul. Igołomskiej. Ulicą Igołomską na wschód do granic administracyjnych miasta Krakowa. Od zachodu: od mostu kolejowego linii Kraków - Zabłocie na rzece Wiśle, dalej na południowy - wschód linią kolejową Kraków - Tarnów po północnej stronie toru nr 6 do granic administracyjnych miasta Krakowa.

Rejon działania na terenie Powiatu Krakowskiego obejmuje gminę Igołomia-Wawrzeńczyce.

Jednym z rodzajów zadań statutowych prowadzonych przez straż pożarną jest ratownictwo wodne. Ratownictwo wodne jest to zespół czynności podejmowanych przez jednostki ochrony przeciwpożarowej na wodzie i pod wodą, polegających na wydobywaniu ludzi, zwierząt i rzeczy (np. urządzeń, przedmiotów wartościowych, środków transportu, opakowań z substancjami niebezpiecznymi) oraz ograniczeniu bądź usuwaniu awarii instalacji, urządzeń i budowli hydrotechnicznych znajdujących się na powierzchniowych wodach śródlądowych. Zadania te realizowane są na podstawie ogólnie obowiązujących przepisów dotyczących ratowania ludzi, ochrony środowiska wodnego, nurkowania, płetwonurkowania i żeglugi.

 

W Komendzie Miejskiej Państwowej Straży Pożarnej w Krakowie powyższe zadania realizują nurkowie wchodzący w skład Specjalistycznej Grupy Ratownictwa Wodno-Nurkowego „Małopolska”.

Początki organizacji specjalistycznej grupy ratownictwa wodnego w Krakowie rozpoczęły się 1994 roku. Na kurs płetwonurkowania oddelegowani zostali dwaj strażacy zatrudnieni w Komendzie Rejonowej Państwowej Straży Pożarnej w Krakowie tj. asp. Frankiewicz Tomasz i str. Bednarz Bogdan. Misję tworzenia grupy otrzymał asp. Tomasz Frankiewicz - płetwonurek KDP/CMAS * przeniesiony na stałe do JRG nr 4.

Jednak ze względu na brak specjalistycznego sprzętu niezbędnego do ratownictwa wodnego oraz następnych kandydatów do szkolenia SRW JRG nr 4 nie rozpoczęła działalności. W 1995 roku zakupiono łódź motorową "Harpun-550" , pozyskano ponton oraz cztery komplety do nurkowania (skafandry neoprenowe, automaty, butle, kamizelki ratunkowo-wypornościowe, sprzęt ABC).

W lipcu 1995 roku na szkolenie płetwonurkowe zostali oddelegowani następni kandydaci tj. mł.kpt. Dyba Paweł, asp. Klonowski Dariusz i str. Wincencik Adam. Wszystkie te osoby bardzo aktywnie uczestniczyły w organizacji grupy nurkowej. Pierwsze efekty działalności sekcji zaobserwowano z początkiem 1996 roku. Dalszym etapem rozwoju grupy była Decyzja nr 5/97 Komendanta Wojewódzkiego PSP w Krakowie z 6 lutego 1997 roku w sprawie prowadzenia działań w zakresie ratownictwa wodnego. W decyzji tej powierzono JRG nr 4 PSP w Krakowie w ramach specjalizacji działań ratowniczo-gaśniczych w Krajowym Systemie Ratowniczo-Gaśniczym działalność z zakresu ratownictwa wodnego. Ostatecznie, w konsekwencji najnowszych uregulowań prawnych st. bryg. inż. Antoni Nawrot - Komendant Miejski PSP w Krakowie Decyzją nr 20/01 z dnia 6 września 2001 roku powołał Specjalistyczną Grupę Wodno-Nurkową w JRG nr 4 KM PSP w Krakowie.

W chwili obecnej trzon Specjalistycznej Grupy Ratownictwa Wodno-Nurkowego „ Małopolska” tworzą wykwalifikowani nurkowie i ratownicy stermotorzyści. Grupa liczy kilkudziesięciu stermotorzystów oraz 10 nurków których kwalifikacje przedstawiają się następująco:

• 4 młodszych nurków MSW,
• 6 nurków MSW, z których 4 posiada kwalifikacje do kierowania pracami podwodnymi.

W skład wyposażenia specjalistycznego jednostki wchodzi:

• samochód ratownictwa wodnego na podwoziu Mercedes 1225 Atego 4x4 z zamontowanym dźwigiem typu HIAB o wysięgu maksymalnym 8,4 m i udźwigu 1520 kg oraz wciągarką o udźwigu max. 12 ton,
• lekki samochód ratownictwa wodnego Toyota HIACE 2,4 D z napędem 4 x 4do przewozu nurków i sprzęt specjalistycznego,
• łódź ratownicza HARPUN - 550 z silnikiem zaburtowym typu Merkury LPTO o mocy 115 KM wyposażona w echosondę ekranową i żuraw burtowy o udźwigu ok. 150 kg,
• łódź aluminiowa z silnikiem zaburtowym strugowodnym o mocy 20 KM,
• ponton ze sztywnym dnem z silnikiem zaburtowym typu Merkury o mocy 30 KM,
• ponton MARINES 480 z silnikiem zaburtowym typu Merkury o mocy 40 KM,
• 15 kompletnych zestawów do nurkowania w kombinezonach suchych,
• 2 zestawy do nurkowania w wodzie zanieczyszczonej substancjami chemicznymi typu HD1500 (Heavy Duty cuff ),
• zestaw balonów wypornościowych do podnoszenia konstrukcji pod wodą,
• zestaw łączności przewodowej dla dwóch nurków,
• zestaw przewodowego oświetlenia podwodnego,
• kamera podwodna,
• sonar poszukiwawczy Tritech Hammerhead.

W zakresie ratownictwa wodnego jednostka prowadzi następujące prace:

• stawianie zapór olejowych przy użyciu sprzętu motorowodnego - współpraca z Sekcją Ratownictwa Chemicznego KM PSP w Krakowie,
• zabezpieczenie imprez organizowanych na akwenach i przy akwenach,
• ewakuacja ludności i mienia zagrożonego przez powódź,
• uwalnianie zwierząt,
• poszukiwania z pokładu łodzi motorowych,
• poszukiwania podwodne ludzi i obiektów przy użyciu mieszanek nitroksowych,
• wydobywanie obiektów z dna za pomocą balonów wypornościowych, dźwigów i wyciągarek,
• ekologia podwodna - uszczelnianie rur i kanałów korkami i opaskami pneumatycznymi,
• uszczelnianie tam i zastawek na ciekach i akwenach,
• prace nurkowe przy obiektach hydrotechnicznych,
• inne prace podwodne prowadzone z użyciem sprzętu hydraulicznego do cięcia metali i rozginania konstrukcji,
• przy wykorzystaniu łączności przewodowej, oświetlenia przewodowego,
• dokumentacja fotograficzna.

Ponadto utrzymywane są kontakty z innymi podmiotami ratowniczymi i organizacjami w zakresie współpracy w dziedzinie ratownictwa wodnego i podwodnego.

Należą do nich:

• Krakowski Klub Płetwonurków "Kraken",
• Wodne Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe,
• Jednostka Antyterrorystyczna Policji,
• Komisariat Wodny Policji,
• Jednostka Saperów MON,
• Urząd Żeglugi Śródlądowej.

Spośród wszystkich niebezpieczeństw występujących na terenie województwa małopolskiego, istotną role odgrywają zagrożenia związane z występowaniem na naszym terenie cieków wodnych, zbiorników wody stojącej oraz budowli hydrotechnicznych. Zagrożenia te mogą być wielorakiego rodzaju: począwszy od akcji przeciwpowodziowych, poprzez awarie związane z pracami na terenach obiektów hydrotechnicznych, na ratownictwie chemicznym i ekologicznym na akwenach skończywszy. Największą rzeką przepływająca przez nasze województwo jest Wisła na odcinku ok. 140 km., następnie Dunajec, Raba, Skawa, Dłubnia, Klimkówka, Białucha, Rudawa, Wilga oraz liczne potoki. Największe zbiorniki wodne to Zalewy: Rorznowski, Czorsztyn, Dobczyce, Kryspinów, Bagry, Płaszów, Przylasek Rusiecki, Zabierzów Bocheński, Zakrzówek. Ważniejsze budowle hydrotechniczne to Zapory: w Czorsztynie, na Klimkówce, na rzece Wiśle: Stopnie wodne - Borek Szlachecki, Kościuszko, Dąbie, Przewóz. Pod względem żeglugi rzecznej wykorzystywany jest jedynie niewielki odcinek rzeki Wisły na długości ok. 20 km, z portem przeładunkowym Kraków - Zabłocie. Transport i przeładunek obejmuje jedynie wydobywany z dna rzeki żwir.

Elementem stwarzającym zagrożenie jest duża ilość TSP transportowana drogami i koleją poprzez mosty nad akwenami, jak również w ich bezpośredniej bliskości /droga "Zakopianka"/. Rurociągi i instalacje przebiegające nad ciekami wodnymi. Wszelkie formy turystyki i wypoczynku nad wodą na terenie województwa w większości realizowane są na wodach stojących tj. na wymienionych wcześniej zalewach z wyjątkiem zbiorników wody pitnej np. Zalew Dobczyce, który podlega ochronie sanitarnej.