Krajowy Punkt Kontaktowy
ds. Odnawialnych Źródeł Energii

Zapewnienie przyłączenia do sieci ciepłowniczej to etap procesu inwestycyjno-budowlanego, który bezpośrednio poprzedza uzyskanie pozwolenia na budowę instalacji OZE. Przyłączenie do sieci umożliwia dostarczanie ciepła wyprodukowanego w instalacji OZE do jej odbiorców, a tym samym jej sprzedaż.

Należy jednak mieć na uwadze, że inwestor ma możliwość jednoczesnego wnioskowania o warunki przyłączenia do sieci ciepłowniczej oraz pozwolenie na budowę. Przy czym w przypadku obiektu budowlanego, w którym przewidywane jest wykorzystywanie ciepła na potrzeby ogrzewania lub po  dgrzewania ciepłej wody użytkowej do wniosku o wydanie pozwolenie na budowę, konieczne jest dołączenie oświadczenia projektanta posiadającego uprawnienia budowlane w specjalności, o której mowa w art. 14 ust. 1 pkt 4 lit. b u.p.b. dotyczące możliwości podłączenia projektowanego obiektu budowlanego do istniejącej sieci ciepłowniczej, zgodnie z warunkami określonymi w art. 7b u.p.e. Treść składanego oświadczenia wskazana jest w przepisie. W związku z tym, we wskazanym przypadku inwestor przed złożeniem wniosku o pozwolenie na budowę, powinien zweryfikować techniczne warunki dostarczania ciepła z systemu na terenie, gdzie ma zostać ulokowana instalacja OZE.

Przyłączenie do sieci ciepłowniczej to etap procesu inwestycyjno-budowlanego składający się z następujących elementów:

• uzyskanie przez inwestora warunków przyłączenia do sieci ciepłowniczej;
• podpisanie umowy przyłączeniowej;
• podpisanie umowy na dystrybucję i sprzedaż ciepła.

Warunki przyłączenia do sieci ciepłowniczej to rodzaj dokumentu wydawanego przez operatora systemu dystrybucyjnego albo przesyłowego określający szczegóły techniczne oraz koszty związane z przyłączeniem instalacji OZE oraz stanowiący zobowiązanie operatora do podpisania z inwestorem umowy przyłączeniowej, na podstawie której instalacja zostanie przyłączona do sieci. Warunki przyłączenia umożliwiają więc „czasową rezerwację miejsca w sieci” dla danego projektu instalacji OZE.

Wniosek o wydanie warunków przyłączenia do sieci składany jest do operatora systemu ciepłowniczego, który jest właścicielem sieci, do której zamierza przyłączyć się inwestor.

Wniosek składa się z następujących elementów:

• oznaczenie wnioskodawcy, od którego pochodzi wniosek wraz z jego adresem;
• zawarcie treści żądania, tj. wydanie warunków przyłączenia dotyczących konkretnego projektu instalacji OZE;
• określenie rodzaju i osiągalnych parametrów nośnika ciepła, w tym ciśnienia i temperatury oraz właściwości fizykochemicznych nośnika ciepła dostarczanego do sieci ciepłowniczej i dopuszczalnych zanieczyszczeń nośnika ciepła zwracanego z tej sieci do źródła ciepła;
• określenie maksymalnej i minimalnej mocy cieplnej, jaka może być dostarczona ze źródła ciepła do sieci ciepłowniczej, a w przypadku etapowego osiągania tej mocy - określenie harmonogramu realizacji kolejnych etapów oraz maksymalnej i minimalnej mocy cieplnej dla tych etapów;
• określenie charakterystyki technicznej źródła ciepła, w tym danych określających tę charakterystykę dla kolejnych etapów rozwoju tego źródła: 

a) układu technologicznego źródła ciepła i wydajności urządzeń wytwarzających ciepło;
b) układu regulacji ilości ciepła dostarczanego do sieci ciepłowniczej oraz charakterystyki urządzeń regulujących natężenie przepływu i temperaturę nośnika ciepła;
c) układu pomiarowo-rozliczeniowego oraz charakterystyki urządzeń służących do pomiaru ilości i parametrów nośnika ciepła dostarczanego ze źródła ciepła do sieci ciepłowniczej;
d) maksymalnej i minimalnej wydajności instalacji do uzdatniania wody, dostarczanej przedsiębiorstwu ciepłowniczemu lub dystrybutorowi ciepła w celu napełniania sieci ciepłowniczej i instalacji odbiorczych oraz uzupełniania ubytków nośnika ciepła;

• wskazanie proponowanego terminu rozpoczęcia dostarczania ciepła i warunków jego dostarczania;
• dokument potwierdzający tytuł prawny do korzystania z obiektu;
• plan zabudowy lub szkic sytuacyjny, określający usytuowanie obiektu w stosunku do istniejącej sieci ciepłowniczej oraz innych obiektów i urządzeń uzbrojenia terenu;
• ocenę wpływu przyłączanego źródła na warunki funkcjonowania systemu ciepłowniczego.

Po złożeniu wniosku o wydanie warunków przyłączenia do sieci przez inwestora, operator analizuje, czy zachodzą techniczne oraz ekonomiczne możliwości przyłączenia jednostki wytwórczej.

Jak wynika z rozporządzenia Ministra Energii z dnia 18 maja 2017 r. w sprawie szczegółowego zakresu obowiązku i warunków technicznych zakupu ciepła z odnawialnych źródeł energii oraz warunków przyłączania instalacji do sieci (Dz.U. 2017 r. poz. 1084), instalacja może być przyłączona do sieci pod warunkiem, że:

• jest zapewnione racjonalne wykorzystanie ciepła oraz oddziaływanie na warunki eksploatacji sieci ciepłowniczej i sterowanie pracą tej sieci przez układ technologiczny instalacji oraz przyłączeniowej sieci ciepłowniczej;
• są spełnione warunki określone w tabelach regulacyjnych, odzwierciedlających charakter pracy danej instalacji i innych źródeł współpracujących z siecią ciepłowniczą;
• jest zapewniona odpowiednia wydajność instalacji do uzdatniania wody, a także są spełnione wymagania dotyczące jakości wody uzdatnionej w celu napełniania sieci ciepłowniczej oraz uzupełniania ubytków nośnika ciepła, w przypadku dostarczania ciepła przez przepływ nośnika ciepła;
• jest zapewnione rejestrowanie i kontrolowanie parametrów nośnika ciepła oraz ilości ciepła dostarczanego do sieci ciepłowniczej, a także zdalne rejestrowanie i kontrolowanie tych parametrów oraz zdalne sterowanie pracą instalacji w przypadku dostarczania ciepła przez przepływ nośnika ciepła;
• są zapewnione odpowiednie parametry techniczne wymiennika ciepła, przez który następuje odbiór ciepła z instalacji do sieci, oraz miejsca i sposób jego włączenia do sieci ciepłowniczej, w przypadku, gdy dostawa ciepła z instalacji odbywa się przez wymiennik ciepła;
• są spełnione odpowiednie wymagania dotyczące układu pomiarowo-rozliczeniowego, układu regulacji ilości ciepła dostarczanego do sieci ciepłowniczej, a w szczególności do regulacji natężenia przepływu nośnika ciepła oraz regulacji temperatury nośnika ciepła, a także miejsc ich zainstalowania.

Termin procedowania wniosku o wydanie warunków przyłączeniowych do sieci ciepłowniczej wynosi 3 miesiące (art. 7 ust. 8g3 pkt 2 u.p.e.).

Warunki przyłączenia są ważne 2 lata od dnia ich doręczenia.

W okresie ważności warunki przyłączenia stanowią warunkowe zobowiązanie przedsiębiorstwa energetycznego zajmującego się przesyłaniem lub dystrybucją ciepłą do zawarcia umowy przyłączeniowej.

Koszt przyłączenia ustalany jest na podstawie rzeczywistych nakładów przedsiębiorstwa energetycznego na przyłączenie instalacji.

Wyjątkiem są instalacje OZE funkcjonujące jako jednostki kogeneracji o mocy elektrycznej zainstalowanej poniżej 1 MW, za których przyłączenie pobiera się połowę opłaty ustalonej na podstawie rzeczywistych nakładów.

W przeciwieństwie do przyłączenia do sieci elektroenergetycznej, inwestor nie musi wcześniej uiszczać zaliczki na poczet wydania warunków przyłączenia.

W przypadku odmowy wydania warunków przyłączenia, inwestor ma możliwość złożenia wniosku o rozpoznanie sprawy do Prezesa URE, który na podstawie art. 8 u.p.e. może zobowiązać operatora do zawarcia umowy przyłączeniowej.

Operatorzy sieci decydują w jaki sposób oraz w jakiej formie należy złożyć wniosek. Informacje te znajdują się zazwyczaj na stronach internetowych, dlatego przez złożeniem wniosku zalecana jest weryfikacja możliwości złożenia wniosku w formie elektronicznej.

Umowa przyłączeniowa stanowi podstawę prawną do przyłączenia inwestycji do sieci ciepłowniczej. Jest to kontrakt zawierany pomiędzy operatorem systemu ciepłowniczego a inwestorem, który stanowi zobowiązanie do wykonania prac przyłączeniowych dla źródła wytwórczego, zgodnie ze specyfikacją określoną w warunkach przyłączenia do sieci.

W celu realizacji tego zadania obie strony zobowiązują się do wykonania prac mających na celu przyłączenie źródła wytwórczego do sieci ciepłowniczej. W praktyce zasadniczym elementem umowy przyłączeniowej jest wykonanie przez operatora przebudowy sieci ciepłowniczej oraz wykonania przyłącza, tak aby umożliwić przyjmowanie energii generowanej w instalacji. Z kolei głównym zobowiązaniem wytwórcy jest wybudowanie źródła wytwórczego i współpraca z operatorem w ramach realizacji zadań przyłączeniowych.

Znaczącym ułatwieniem dla inwestora jest obowiązek zakupu ciepła wyprodukowanego w instalacji OZE, który opisany został w art. 116 u.o.z.e. Obowiązuje on z wyjątkiem sytuacji, gdy na całym obszarze danej sieci ciepłowniczej funkcjonuje efektywny system ciepłowniczy w rozumieniu art. 7b ust. 4 u.p.e.

Obowiązek zakupu ciepła realizowany jest przez przedsiębiorstwo zajmujące się w obszarze danej sieci ciepłowniczej obrotem ciepłem lub wytwarzaniem ciepła i jego sprzedażą odbiorcom końcowym.

Dzięki zastosowaniu obowiązku zakupu ciepła, inwestor, który produkuje ciepło w instalacji geotermalnej nie musi samodzielnie poszukiwać nabywcy ciepła. Obowiązek zakupu ciepła przez przedsiębiorstwo ciepłownicze zwalnia go z tego obowiązku, choć inwestor może sprzedać ciepło także innemu, wybranemu przez siebie podmiotowi.