Karp na wigilijnym stole – tradycja, liczby i wyzwania rynku
17.12.2025
W polskiej tradycji Wigilii Bożego Narodzenia karp odgrywa kluczową rolę. Szacuje się, że na święta sprzedawane jest około 90 proc. rocznej krajowej produkcji karpia. W ostatnich latach produkcja tych ryb w naszym kraju wahała się od 17 do 21,5 tys. ton i niemal w całości trafiała na rynek wewnętrzny.
Polska liderem w produkcji karpia
Polska jest największym producentem karpia w Unii Europejskiej, z około 30% udziałem w całej produkcji unijnej. Kolejne miejsca zajmują Czechy i Węgry. W 2024 r. produkcja karpia wyniosła 21,5 tys. ton i stanowiła 42% połowu ryb słodkowodnych w Polsce i 43,5% produkcji w akwakulturze. W 2025 r. prognozowany jest niewielki spadek połowów karpia, do 20,5 tys. ton (o 4,6% r/r). Jest on spowodowany niskimi temperaturami wody w maju oraz suszą hydrologiczną w pierwszej połowie roku, skutkującą niepełnym obsadzeniem części stawów hodowlanych. Jednak pomimo przewidywanej mniejszej produkcji w 2025 r. krajowe zapotrzebowanie na karpia będzie w pełni zapewnione.
Poziom spożycia karpia bez większych zmian
Karp jest rybą hodowaną w cyklu trzyletnim. W tym okresie dorasta do wagi handlowej osiągającej od 1,5 kg, do 3 kg. Dostarczany jest do punktów sprzedaży w cyklu 24-48 godzin. Stosowanie takiej logistyki przekłada się na wysoką gwarancję świeżości karpia dla konsumenta oraz jego regionalny charakter. W Polsce karp hodowany jest głównie w trzech regionach: w Dolinie Baryczy (zwanej stolicą karpia), na Śląsku i w Małopolsce.
Biorąc pod uwagę podział na gatunki oraz zmienne zapotrzebowanie na ryby, to ilość spożywanego karpia w naszym kraju na przestrzeni lat nie ulega dużym zmianom. Związane jest to bezpośrednio z sezonowością produkcji i zapotrzebowaniem wewnętrznym. W ostatnich latach średnie spożycie karpia w Polsce kształtowało się na poziomie około 0,5–0,6 kg na mieszkańca, a udział spożycia karpia w odniesieniu do wszystkich ryb i owoców morza konsumowanych w kraju stanowił 3-4%.
Niewielki eksport i import karpia
Krajowa produkcja karpia prawie w całości pokrywa popyt wewnętrzny, stąd zarówno eksport, jak i import jest stosunkowo niewielki i ma charakter sezonowy. Karp jest rybą najchętniej spożywaną podczas świąt Bożego Narodzenia, w związku z tym sprzedaż karpia odbywa się głównie w okresie okołoświątecznym, tj. w listopadzie i grudniu. Według szacunków, na dwa tygodnie przed świętami Bożego Narodzenia, sprzedawane jest około 90% rocznej krajowej produkcji karpia.
W 2024 r. eksport karpia z Polski wyniósł zaledwie 302 tony i był o 5% większy niż w 2023 r. Głównym rynkiem zbytu dla karpia z Polski były: Wielka Brytania (77%, 231 ton), Litwa (10%, 32 tony), Niemcy (6%, 20 ton) i Niderlandy (4%, 11 ton).
W całym 2024 r. do Polski zaimportowano 841 ton karpia wobec blisko 1,2 tys. ton rok wcześniej. Głównym i praktycznie jedynym dostawcą były Czechy, skąd zaimportowano 840 ton karpia, a 1 tona pochodziła z Kanady. Import karpia do Polski ma charakter uzupełniający Około 70% wolumenu importu tej ryby przypadło na okres listopad-grudzień.
W okresie styczeń–wrzesień 2025 r. z Polski wyeksportowano 93 tony karpia, a zaimportowano 15,6 ton wobec odpowiednio: 81 ton wyeksportowanych i 0,7 tony zaimportowanej przed rokiem.
Karp produktem naturalnym i regionalnym
W ostatnich latach zauważalne są zmiany preferencji i gustów konsumentów w kierunku nabywania produktów naturalnych oraz regionalnych, do których zalicza się również karpia. Pozytywnym zjawiskiem jest także rosnący patriotyzm konsumencki – przy podejmowaniu decyzji zakupowych konsumenci coraz częściej zwracają uwagę na kraj pochodzenia nabywanych produktów. W związku z tym producenci i dystrybutorzy żywności powinni jak najczęściej korzystać z oznaczenia PRODUKT POLSKI, które swoją grafiką nawiązuje do polskiej flagi i jest łatwo rozpoznawalne przez konsumentów. Wyroby z oznaczeniem PRODUKT POLSKI są gwarancją krajowego pochodzenia surowca i produktu.
Logo PRODUKT POLSKI można pobrać bezpłatnie ze strony internetowej MRiRW www.gov.pl/rolnictwo/produkt-polski, na której znajdują się również wszystkie niezbędne informacje i regulacje prawne dotyczące znaku.
O karpiu słów kilka
Karp cieszy się popularnością wśród polskich konsumentów ze względu na swoje walory odżywcze i smakowe. Nie bez znaczenia jest również technologia hodowli karpia, która bazuje przede wszystkim na pokarmie naturalnym.
Mięso karpia cechuje się wysokimi wartościami odżywczymi, niezbędnymi do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Charakteryzuje się zawartością łatwo przyswajalnego, dietetycznego białka i średnią zawartością tłuszczu, bogatego w nienasycone kwasy tłuszczowe – w 100 g mięsa jest około 4 g tłuszczów.
Karp jest źródłem witamin z grupy B (B1, B6, B12 oraz PP), witaminy A i D, a także składników mineralnych takich jak: fosfor, potas, selen, cynk, żelazo, siarka i magnez. Karp zawiera m.in. bardzo ważne dla zdrowia kwasy omega-3 oraz dużo kolagenu, niezbędnego do prawidłowego funkcjonowania układu kostno-stawowego. Szacuje się, że porcja 220 g mięsa karpia pokrywa dzienne zapotrzebowanie osoby dorosłej na białko i witaminy.
Materiał opracowano w Biurze Analiz i Strategii Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa
