Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa

Nieprawdziwa i wprowadzająca w błąd jest informacja podana w artykule pt. „Protest przeciwko KOWR. «5 tys. ha państwowej ziemi trafiło do spółek zamiast do rolników»” (autor Justyna Czupryniak) opublikowanym w dniu 23 sierpnia 2023 roku na portalu internetowym tygodnik-rolniczy.pl, pod adresem internetowym https://www.tygodnik-rolniczy.pl/wiadomosci-rolnicze/rolnictwo-w-polsce/ciagniki-zablokowaly-ulice-pod-gryficami-protest-rolnikow-przeciwko-kowr-2487812, jakoby KOWR nie chciał odkupić ziemi od Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej "Jedność". 

W rzeczywistości, Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa wyraził na piśmie zainteresowanie kupnem zorganizowanej części przedsiębiorstwa należącego do Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej "Jedność", zgodnie z ofertą przedstawioną przez RSP "Jedność" w maju 2023 r., i podjął stosowne kroki w celu nabycia zorganizowanej części przedsiębiorstwa Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej "Jedność", a w tym należących do spółdzielni nieruchomości gruntowych. Do zawarcia umowy nie doszło wobec rezygnacji Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej „Jedność” z przeprowadzenia transakcji, wyrażonej w piśmie Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej „Jedność” do KOWR z dnia 20.06.2023 roku, czyli po upływie miesiąca od złożenia oferty do KOWR.

Również nieprawdziwa i wprowadzająca w błąd jest informacja sugerująca, że Spółka Przedsiębiorstwo Rolno-Przemysłowe Babinek Sp. z o.o. nie zwróciła 30% dzierżawionych gruntów do zasobu Skarbu Państwa, a umowa dzierżawy się skończyła. Dzierżawca podlegał procedurze wyłączenia 30% użytków rolnych na podstawie ustawy z dnia 16.09.2011 r. o zmianie ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz. U. z 2011 r. Nr 233 poz. 1382) które z końcem 2015 roku zostały wyłączone z umowy. Grunty te o powierzchni ok. 284 ha, zostały rozdysponowane w przetargach ograniczonych na rzecz rolników indywidualnych. Ponadto, Spółka do dnia 31 sierpnia 2023 r. zwróci jeszcze grunty  o powierzchni  215 ha, tj. ok. 30,60 % użytkowanego aktualnie areału. Przejęte od dzierżawcy nieruchomości, Oddział Terenowy KOWR w Szczecinie przygotuje do ponownego rozdysponowania na rzecz rolników indywidualnych.

Nieprawdziwa i wprowadzająca w błąd jest także informacja podana w powyższym artykule sugerująca, że grunty dzierżawione przez spółkę Agromyśl Myślibórz, o powierzchni 1800 ha miały być rozdysponowane między rolników, a okazało się, że kilku rolników dogadało się między sobą i dla pozostałych zostało do rozdysponowania 400 ha. 

Umowa dzierżawy została zawarta z Przedsiębiorstwem Rolno-Przemysłowym „AGROMYŚL” Sp. z o o. w dniu 01.02.1994 r., na okres 10 lat. Powierzchnia objęta umową pierwotną wynosiła 5 800,54 ha. Spółka podlegała procedurze wyłączenia 30% użytków rolnych na podstawie ustawy z dnia 16.09.2011 r. o zmianie ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz. U. z 2011 r. Nr 233 poz. 1382) i wyraziła zgodę na wyłączenie ok. 1 250 ha gruntów w trybie tej ustawy, Ponadto, wyłączona z umowy powierzchnia gruntów ogółem wynosi ok. 4 097 ha (w tym ok. 502 ha Spółka nabyła w ramach pierwszeństwa w nabyciu). 
Aktualnie obowiązująca umowa dzierżawy obejmuje na ok. 1 800 ha gruntów. Umowa ta obowiązuje do dnia 30.09.2023 r. i jest procedowane jej wydłużenie do dnia 30.09.2033 r. Dzierżawca wykorzystuje nieruchomość zgodnie z przeznaczeniem i z zasadami prawidłowej gospodarki w celu wykonywania na nim działalności rolniczej, z zachowaniem obowiązujących przepisów prawa, przez co należy uznać, że wywiązuje się z warunków określonych w umowie dzierżawy. 
Biorąc pod uwagę, iż istnieje duże zapotrzebowanie na grunty ze strony rolników indywidualnych, w porozumieniu zarówno ze Spółką, jak i przy akceptacji Zachodniopomorskiej Izby Rolniczej w Szczecinie, OT KOWR w Szczecinie przy przedłużeniu przedmiotowej umowy do 2033 r. zastrzegł możliwość wyłączenia, po zbiorach 2023 r., gruntów o łącznej powierzchni ok. 487 ha. Ponadto, w projekcie aneksu przedłużającego przedmiotową umowę, zabezpieczono możliwość dalszego wyłączenia gruntów o powierzchni ok 390 ha tj. nie przekraczającej 30% powierzchni umowy. Przy podejmowaniu decyzji o przedłużeniu przedmiotowej umowy dzierżawy OT KOWR w Szczecinie niewątpliwie wziął również pod uwagę fakt, iż Spółka zatrudnia na umowę o pracę 17 osób – w większości byłych pracowników PPGR, którym do osiągnięcia wieku emerytalnego brakuje ok. 10 lat pracy. 

Nieprawdziwa i wprowadzająca w błąd jest także sugestia, że KOWR nie podejmuje żadnych działań spawie rozdysponowania nieruchomości rolnych oraz iż na Śląsku rolnicy mają podobne problemy ze spółką Agromax. 

Spółka AGROMAX w 2012 roku, z uwagi na to, że odrzuciła zaproponowane przez ówczesną Agencję Nieruchomości Rolnych warunki wyłączenia 30% powierzchni użytków rolnych dzierżawionych na podstawie dwóch umów dzierżaw, zgodnie z art. 4 ustawy z dnia 16.09.2011 r. o zmianie ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa oraz o zmianie niektórych innych ustaw (DZ.U. Nr 233, poz. 1382 z 2011 roku), nie było prawnych możliwości przedłużenia terminu ich obowiązywania. Termin obowiązywania tych umów dzierżaw upłynął w dniu 14 czerwca 2023 roku. OT KOWR w Częstochowie już na początku 2022 roku podjął działania mające na celu przygotowanie projektu koncepcji wtórnej restrukturyzacji dla nieruchomości   dzierżawionych przez spółkę Agromax. Podjęte w tej sprawie działania doprowadziły do opracowania projektu Programu Restrukturyzacji. Poza przeznaczeniem gruntów na powiększenie i utworzenie gospodarstw rodzinnych (przetargi ograniczone dla rolników indywidualnych), wyodrębniono dwa ośrodki produkcji rolniczej: OPR Bojanów-Wojnowice o powierzchni 266,1740 ha oraz OPR Tworków o powierzchni 116,9514 ha. Pierwszy z nich stanowi w zasadzie zaplecze magazynowe (m.in. suszarnie, baterie silosów zbożowych, magazyny, stodoły, wiaty), brak jest tu budynków inwentarskich przydatnych do prowadzenia produkcji zwierzęcej i w związku z tym jego funkcjonowanie może być związane wyłączne z produkcją roślinną. W drugim natomiast znajdują się dwa budynki inwentarskie umożliwiające w określonym zakresie prowadzenie produkcji zwierzęcej. Program restrukturyzacji został pozytywnie zaopiniowany przez Radę Społeczną działającą przy Oddziale Terenowym KOWR w Częstochowie. Projekt zaprezentowany został na stronie internetowej KOWR-u, a OT KOWR w Częstochowie dodatkowo zorganizował spotkanie z rolnikami powiatu raciborskiego, na którym przedstawiono główne założenia projektu programu restrukturyzacji, wysłuchano uwag oraz przyjęto wnioski i postulaty rolników dotyczące m.in. formy przeprowadzenia przetargów, ograniczeń w ich uczestnictwie, a także tworzenia ośrodków produkcji rolniczej oraz rozdysponowania pozostałych gruntów na rzecz rolników indywidualnych zamierzających powiększyć prowadzone gospodarstwa rodzinne.

W dniu 24 maja 2023 roku Sąd Okręgowy w Rybniku I Wydział Cywilny, w związku pozwem Spółki „AGROMAX” o ustalenie, że powodowi przysługują prawa, o których mowa w przepisach art. 29 ust. 1 pkt 3 i art. 39 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 19 października 1991 r. o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa oraz że okres dzierżawy określony w tych umowach uległ przedłużeniu na dotychczasowych warunkach o jeden rok, wydał postanowienie o udzieleniu zabezpieczenia roszczenia powoda (Spółka „AGROMAX”) poprzez, między innymi zakazanie pozwanemu (KOWR) podejmowania wszelkich czynności zmierzających do odzyskania od powoda dzierżawionych przez niego nieruchomości po upływie okresu dzierżawy, określonego w treści umów dzierżawy, tj. 14 czerwca 2023 roku. Mając to na uwadze OT KOWR w Częstochowie zmuszony był do zaniechania czynności zmierzających do podpisania stosownego porozumienia ze Spółką co do terminu i warunków wydania nieruchomości przez dotychczasowego dzierżawcę. Jednocześnie, nie zgadzając się z wyżej wymienionym orzeczeniem Sądu, Oddział KOWR w Częstochowie złożył w dniu 23 czerwca 2023 roku zażalenie na przedmiotowe postanowienie, zaskarżając je w całości. Do czasu rozstrzygnięcia zażalenia w tej sprawie, OT KOWR w Częstochowie nie będzie podejmować żadnych czynności zmierzających do podpisania jakiegokolwiek porozumienia ze Spółką. 

Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa