Komenda Powiatowa
Państwowej Straży Pożarnej
w Brodnicy

Informacje dotyczące przyjmowania zgłoszeń zewnętrznych

Osoba, która chce przekazać informacje o naruszeniu prawa, ma do wyboru trzy ścieżki zgłaszania:

1. Może skorzystać ze zgłoszenia wewnętrznego, które polega na ustnym lub pisemnym przekazaniu informacji o naruszeniu w ramach podmiotu, w którym doszło do incydentu. 
2. Alternatywnie, ma możliwość zgłoszenia zewnętrznego, co oznacza ustne lub pisemne przekazanie informacji Rzecznikowi Praw Obywatelskich lub innemu organowi publicznemu. 
3. Inną opcją jest ujawnienie publiczne, które polega na podaniu informacji o naruszeniu prawa do wiadomości publicznej.

Zgodnie z obowiązującą ustawą z dnia 14 czerwca 2024 r. o ochronie sygnalistów, zgłoszenia zewnętrznego można dokonać Rzecznikowi Praw Obywatelskich oraz organowi publicznemu, powinno się ono odbywać się zgodnie z określonymi procedurami, ale przede wszystkim sygnalista powinien dokonać zgłoszenia w dobrej wierze zgodnie z prawdą. Sygnalista może dokonać zgłoszenia zewnętrznego bez wcześniejszego dokonania zgłoszenia wewnętrznego do pracodawcy lub organizacji, w której jest zatrudniony lub z którym jest związany w kontekście pracy. W związku z powyższym, mając na uwadze dobro publiczne oraz komendy, wdrożono procedurę zgłoszeń zewnętrznych w Komendzie Powiatowej Państwowej Straży Pożarnej w Brodnicy. Każda osoba posiadająca wiedzę o naruszeniach prawa lub działaniach mających na celu obejście prawa, uzyskane w kontekście związanym z pracą, może dokonać zgłoszenia zewnętrznego, w tym celu zamieszcza się poniższą informację, pomocną osobom chcącym dokonać takiego zgłoszenia.

I.    Sposoby dokonywania zgłoszeń zewnętrznych oraz dane kontaktowe umożliwiające dokonanie zgłoszenia zewnętrznego

W Komendzie Powiatowej PSP w Brodnicy, zgłoszenia zewnętrzne można składać przy wykorzystaniu przeznaczonych do tego kanałów komunikacji: 

1. pisemnie:

a)    za pomocą poczty elektronicznej na adres: mkur@kujawy.straz.gov.pl lub rczarnecki@kujawy.straz.gov.pl,
b)    listownie na adres: Komenda Powiatowa Państwowej Straży Pożarnej w Brodnicy ul. Sienkiewicza 23, 87-300 Brodnica z dopiskiem „Zgłoszeni zewnętrzne – nie otwierać”,

2. ustnie:

1. telefonicznie na numer: 47 75 13 120 lub 47 75 13 112,
2. podczas bezpośredniego spotkania zorganizowanego w siedzibie Komendy Powiatowej PSP w Brodnicy w terminie 14 dni od dnia otrzymania wniosku sygnalisty o takie spotkanie. Zgłoszenie jest dokumentowane w formie protokołu zgłoszenia zewnętrznego.

Zgłoszenie zewnętrzne powinno zawierać:

1. dane osobowe sygnalisty niezbędne do jego identyfikacji,
2. adres korespondencyjny sygnalisty lub adres poczty elektronicznej (adres do kontaktu),
3. dane osoby, której dotyczy zgłoszenie, niezbędne do jej identyfikacji,
4. opis naruszenia prawa oraz datę, miejsce i okoliczności zdarzenia.

WAŻNE!

W Komendzie Powiatowej PSP w Brodnicy anonimowe zgłoszenia zewnętrzne nie podlegają rozpoznaniu!

Przed dokonaniem zgłoszenia należy zapoznać się z następującymi dokumentami:

1. Zarządzeniem nr 5/2024 Komendanta Powiatowego Państwowej Straży Pożarnej z dnia 23.12.2024 r. w sprawie wprowadzenia „Procedury zgłoszeń zewnętrznych w Komendzie Powiatowej Państwowej Straży Pożarnej w Brodnicy”,
2. Kartą zgłoszenia zewnętrznego.

II.    Tryb postępowania ze zgłoszeniami – podejmowanie działań następczych

W Komendzie Powiatowej PSP w Brodnicy za przyjmowanie zgłoszeń, podejmowanie działań następczych oraz komunikację z sygnalistą, odpowiedzialne są upoważnione osoby.

Procedura postępowania ze zgłoszeniami:

1. przyjęcie imiennego zgłoszenia naruszenia prawa, 
2. wstępna weryfikacja formalna,
3. rejestracja zgłoszenia,
4. potwierdzenie przyjęcia zgłoszenia - 7 dni od dnia otrzymania (chyba, że sygnalista wystąpił wyraźnie z odmiennym wnioskiem  w tym zakresie lub Zespół ma uzasadnione podstawy sądzić, że potwierdzenie przyjęcia zgłoszenia zagroziłoby ochronie poufności tożsamości sygnalisty),
5. przekazanie - do organu publicznego właściwego do podjęcia działań następczych w przypadku, gdy zgłoszenie dotyczy naruszeń prawa w dziedzinie nienależącej do zakresu działania Komendanta Powiatowego - niezwłocznie, nie później niż w terminie 14  dni od dnia dokonania zgłoszenia, a w uzasadnionych przypadkach - nie później niż w terminie 30 dni po poinformowaniu o tym sygnalisty, 
6. postępowanie wyjaśniające - w przypadku zgłoszenia zewnętrznego przyjętego do rozpatrzenia, podejmuje się działania następcze, których celem jest ustalenie stanu faktycznego i ocena prawdziwości informacji zawartych w zgłoszeniu zewnętrznym,
7. informacja zwrotna - 3 miesiące od dnia potwierdzenia przyjęcia zgłoszenia zewnętrznego, w uzasadnianych przypadkach Zespół przekazuje informację zwrotną w terminie nieprzekraczającym 6 miesięcy od dnia przyjęcia zgłoszenia zewnętrznego; informacja zwrotna zawiera w szczególności informacje o planowanych lub podjętych działaniach następczych, ewentualnych środkach, które zostały lub zostaną zastosowane w reakcji na stwierdzone naruszenia prawa.

III.    Ochrona sygnalisty

1. Sygnalista podlega ochronie od chwili dokonania zgłoszenia, pod warunkiem że miał uzasadnione podstawy sądzić, że informacja będąca przedmiotem zgłoszenia lub ujawnienia publicznego jest prawdziwa w momencie dokonywania zgłoszenia lub ujawnienia i że stanowi informację o naruszeniu prawa,
2. Dostęp do danych osobowych sygnalisty uzyskują tylko osoby upoważnione,
3. Ochrona tożsamości sygnalisty (dane osobowe) nie podlegają ujawnieniu nieupoważnionym osobom, chyba, że za wyraźną zgodą sygnalisty,
4. Wobec sygnalisty nie mogą być podejmowane działania odwetowe ani próby lub groźby zastosowania takich działań,
5. Na żądanie sygnalisty Komendant Powiatowy PSP w Brodnicy wydaje, nie później niż w terminie miesiąca od dnia otrzymania żądania zaświadczenie, w którym potwierdza, że sygnalista podlega ochronie określonej w przepisach rozdziału 2. ustawy z o ochronie sygnalistów, 
6. Sygnalista, wobec którego dopuszczono się działań odwetowych, ma prawo do odszkodowania lub prawo do zadośćuczynienia na zasadach przewidzianych w ustawie o ochronie sygnalistów,
7. Odpowiedzialności karnej na zasadach przewidzianych w ustawie podlega każda osoba, która:

1.  uniemożliwia lub istotnie utrudnia dokonanie zgłoszenia,
2. podejmuje działania odwetowe wobec sygnalisty, osoby pomagającej w dokonaniu zgłoszenia lub osoby powiązanej z sygnalistą,
3. wbrew przepisom ustawy ujawnia tożsamość sygnalisty, osoby pomagającej w dokonaniu zgłoszenia lub osoby powiązanej z sygnalistą. 

IV.     Odpowiedzialność sygnalisty

Dokonanie zgłoszenia może stanowić podstawę odpowiedzialności sygnalisty wyłącznie wówczas, gdy sygnalista:

1. nie miał uzasadnionych podstaw do przyjęcia, że zgłoszenie jest niezbędne do ujawniania naruszenia będącego naruszeniem prawa określonym w ustawie,
2. uzyskał poprzez czyn zabroniony informacje będącą przedmiotem zgłoszenia albo dostęp do takiej informacji.

Mając na względzie zapobieganie fałszywym zgłoszeniom ustawodawca wprowadził kary dla osób, które dokonują zgłoszenia, chociaż wiedzą, że do naruszenia nie doszło, a tym samym świadomie przekazują nieprawdziwe informacje o naruszeniach prawa. Za takie działania grozi grzywna, kara ograniczenia wolności albo kara więzienia do lat 2 (art. 57 ustawy). Komendant Powiatowy PSP w Brodnicy ma prawny obowiązek zawiadomić organy ścigania o podejrzeniu popełnienia przestępstwa.

V.     Warunki, na jakich sygnalista jest chroniony przed ponoszeniem odpowiedzialności za naruszenie poufności.

Zgodnie z art. 16 ustawy o ochronie sygnalistów:

• dokonanie zgłoszenia lub ujawnienia publicznego nie może stanowić podstawy odpowiedzialności, w tym odpowiedzialności dyscyplinarnej lub odpowiedzialności za szkodę z tytułu naruszenia praw innych osób lub obowiązków określonych w przepisach prawa, w szczególności w przedmiocie zniesławienia, naruszenia dóbr osobistych, praw autorskich, ochrony danych osobowych oraz obowiązku zachowania tajemnicy, w tym tajemnicy przedsiębiorstwa, z uwzględnieniem art. 5¹, pod warunkiem że sygnalista miał uzasadnione podstawy sądzić, że zgłoszenie lub ujawnienie publiczne jest niezbędne do ujawnienia naruszenia prawa zgodnie z ustawą [patrz art. 16 ust. 1 ww. ustawy];
• w przypadku wszczęcia postępowania prawnego dotyczącego odpowiedzialności, o której mowa w ust. 1, sygnalista może wystąpić o umorzenie takiego postępowania [patrz art. 16 ust. 2 ww. ustawy];
• uzyskanie informacji będących przedmiotem zgłoszenia lub ujawnienia publicznego lub dostęp do takich informacji nie mogą stanowić podstawy odpowiedzialności, pod warunkiem że takie uzyskanie lub taki dostęp nie stanowią czynu zabronionego [patrz art. 16 ust. 3 ww. ustawy].

¹ Art. 5. 1. Ustawy nie stosuje się do informacji objętych:

1. przepisami o ochronie informacji niejawnych oraz innych informacji, które nie podlegają ujawnieniu z mocy przepisów prawa powszechnie obowiązującego ze względów bezpieczeństwa publicznego;
2. tajemnicą zawodową zawodów medycznych oraz prawniczych;
3. tajemnicą narady sędziowskiej;
4. postępowaniem karnym – w zakresie tajemnicy postępowania przygotowawczego oraz tajemnicy rozprawy sądowej prowadzonej z wyłączeniem jawności.

Art. 5. 2. Ustawy nie stosuje się do naruszeń prawa w zakresie zamówień w dziedzinach obronności i bezpieczeństwa w rozumieniu art. 7 pkt 36 ustawy z dnia 11 września 2019 r. – Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2023 r. poz. 1605 i 1720), do których nie stosuje się tej ustawy, umów offsetowych zawieranych na podstawie ustawy z dnia 26 czerwca 2014 r. o niektórych umowach zawieranych w związku z realizacją zamówień o podstawowym znaczeniu dla bezpieczeństwa państwa (Dz. U. z 2022r. poz. 1218) oraz innych środków podejmowanych w celu ochrony podstawowych lub istotnych interesów bezpieczeństwa państwa na podstawie art. 346 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej.

Art. 5. 3. Przepisów rozdziału 5 nie stosuje się do naruszeń prawa bezpośrednio związanych z realizacją przez służby specjalne, o których mowa w art. 11 ustawy z dnia 24 maja 2002 r. o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz Agencji Wywiadu (Dz. U. z 2024 r. poz. 812), ustawowych zadań mających na celu zapewnienie bezpieczeństwa narodowego.

Art. 5. 4. Organem publicznym właściwym do przyjęcia zgłoszenia zewnętrznego dotyczącego naruszenia prawa przez służby specjalne, o których mowa w art. 11 ustawy z dnia 24 maja 2002 r. o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz Agencji Wywiadu, oraz realizacji zadań, o których mowa w rozdziale 4, jest Prezes Rady Ministrów albo Minister – Koordynator Służb Specjalnych, w przypadku jego powołania.

VI.     Zachęt do zgłoszeń wewnętrznych

W przypadku, gdy sygnalista uzna, że nie zachodzi ryzyko działań odwetowych, a naruszeniu prawa można skutecznie zaradzić w ramach struktury organizacyjnej organu, rekomenduje się korzystanie z procedury zgłoszeń wewnętrznych. 

VII.    Dane kontaktowe Rzecznika Praw Obywatelskich

Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich

al. Solidarności 77

00-090 Warszawa

informacyjna linia obywatelska - tel.: 800 676 676

tel. centrali: (22) 55 17 700

fax: (22) 827 64 53

BIURORZECZNIKA@BRPO.GOV.PL
ePUAP (Elektroniczna Skrzynka Podawcza: /RPO/SkrytkaESP)