Kampania „Stop pożarom traw”
16.03.2023
Już od wielu lat przełom zimy, wiosny oraz przedwiośnie to okresy, w których wyraźnie wzrasta liczba pożarów łąk i nieużytków. Wiele osób wypala trawy i nieużytki rolne, tłumacząc swoje postępowanie chęcią użyźniania gleby. Od pokoleń wśród wielu ludzi panuje bowiem przekonanie, że spalenie trawy spowoduje szybszy i bujniejszy jej odrost, a tym samym przyniesie korzyści ekonomiczne. Jest to jednak całkowicie błędne myślenie – tego typu działania mogą prowadzić do utraty znacznej części dorobku.
Rzeczywistość wskazuje, że wypalanie traw prowadzi do nieodwracalnych, niekorzystnych zmian w środowisku naturalnym – ziemia wyjaławia się, zahamowany zostaje bardzo pożyteczny, naturalny rozkład resztek roślinnych oraz asymilacja azotu z powietrza. Do atmosfery przedostaje się szereg związków chemicznych będących truciznami zarówno dla ludzi jak i zwierząt. Wypalanie traw jest również przyczyną wielu pożarów, które niejednokrotnie prowadzą niestety także do wypadków śmiertelnych. Niekontrolowane rozprzestrzenianie się ognia wywołane silnymi porywami wiatru o zmiennym kierunku, często prowadzi do powstania pożaru również w zabudowaniach mieszkalnych, budynkach gospodarczych czy pustostanach. Konsekwencje tych pożarów mogą być bardzo poważne – od utraty cennego mienia, śmierci zwierząt domowych czy gospodarskich nawet po ofiary śmiertelne choćby wśród bezdomnych kryjących się w pustostanach. Nawet jeśli nie dojdzie do zagrożenia zabudowań, ogień trawiący nieużytki i lasy powoduje spustoszenie wśród fauny i flory. Niszczone są miejsca lęgowe, gniazda, giną zwierzęta leśne a także bardzo pożyteczne płazy i drobne ssaki.
Pożary nieużytków, z uwagi na ich charakter i zazwyczaj duże rozmiary, angażują znaczną liczbę sił i środków straży pożarnej. Każda interwencja to poważny wydatek finansowy. Strażacy zaangażowani w akcję gaszenia pożarów traw, łąk i nieużytków, w tym samym czasie mogą być potrzebni do ratowania życia i mienia ludzkiego w innym miejscu. Może się zdarzyć, że przez lekkomyślność ludzi nie dojadą z pomocą na czas tam, gdzie będą naprawdę potrzebni.
Jeśli jednak wyżej wymienione przykłady nie są wystarczającą przestrogą, należy także wiedzieć o konsekwencjach prawnych wypalania traw.
O tym, że postępowanie takie jest niedozwolone mówi m.in. ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz.U. 2022 poz. 916 t.j.), art. 124. „Zabrania się wypalania łąk, pastwisk, nieużytków, rowów, pasów przydrożnych, szlaków kolejowych oraz trzcinowisk i szuwarów”. Art. 131 pkt. 12: „Kto (...) wypala łąki, pastwiska, nieużytki, rowy, pasy przydrożne, szlaki kolejowe, trzcinowiska lub szuwary… – podlega karze aresztu albo grzywny”.
Za wykroczenia tego typu grożą surowe sankcje: Art. 82 ustawy z dnia 20 maja 1971r. Kodeksu wykroczeń (Dz.U. 2022 poz. 2151 t.j.) – kara aresztu, nagany lub grzywny, której wysokość w myśl art. 24, § 1 może wynosić od 20 do 5000 zł. Art. 163. § 1 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny (Dz.U. 2022 poz. 1138 t.j.) stanowi: „Kto sprowadza zdarzenie, które zagraża życiu lub zdrowiu wielu osób albo mieniu w wielkich rozmiarach, mające postać pożaru, podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 10”.
Opracowanie: kpt. Kacper Dobrowolski, grafika: KG PSP, Marcin Waszkiewicz
