Polska w Meksyku

Rys historyczny

Pierwsi emigranci napłynęli do Meksyku po powstaniu listopadowym. Większość z nich po krótkim pobycie w Meksyku reemigrowała do Stanów Zjednoczonych i Kanady. Na początku XX wieku w Meksyku osiedliło się ok. 4000 osób, z których większość stanowili emigranci narodowości żydowskiej. Po wybuchu II wojny światowej, poza grupą polskiej inteligencji oraz obywatelami polskimi pochodzenia żydowskiego, pojawiła się w Meksyku grupa ok. 1,5 tysiąca zesłańców syberyjskich, która na podstawie porozumienia podpisanego przez gen. Władysława Sikorskiego i prezydenta Meksyku, Manuela Avila Camacho, trafiła w 1943 r. do posiadłości Santa Rosa w stanie Guanajuato. Po 1946 r. większość z nich wyjechała – głównie do USA, zaś niewielka grupa pozostała w Meksyku. W okresie powojennym, aż do dzisiaj, sporadycznie osiedlali się w Meksyku obywatele polscy, w tym  artyści i naukowcy.

Współpraca polityczna w okresie III RP

Polska i Meksyk podzielają podobne wartości i stanowiska w wielu kwestiach, takich jak: umacnianie demokracji i rządów prawa, poszanowanie dla prawa międzynarodowego, ochrona praw człowieka, multilateralizm, bezpieczeństwo energetyczne i wolny handel. Ta zbieżność stanowisk ułatwia współpracę na forach międzynarodowych, takich jak ONZ czy WTO. Meksyk jako jedno z pierwszych państw Ameryki Łacińskiej poparł kandydaturę Polski na niestałego członka Rady Bezpieczeństwa ONZ w kadencji 2018-2019. Wizyty szefów państw i rządów były sporadyczne w historii relacji dwustronnych. Premier RP Jerzy Buzek odwiedził Meksyk w 1998 r. Z kolei prezydent Meksyku Vicente Fox odwiedził Polskę w 2004 r. Do kilku spotkań na najwyższym szczeblu doszło przy okazji Szczytów UE-AŁiK: w 2004 r. w Guadalajarze spotkali się prezydenci Aleksander Kwaśniewski i Vicente Fox; w 2006 r. w Wiedniu premier Kazimierz Marcinkiewicz i prezydent Vicente Fox; w 2008 r. w Limie premier Donald Tusk spotkał się z prezydentem Felipe Calderónem. Sporadyczne były wizyty ministrów spraw zagranicznych. Minister Rosario Green odwiedziła Polskę w 2000 r., minister Włodzimierz Cimoszewicz złożył wizytę w Meksyku w 2003 r. Minister José Antonio Meade Kuribreña złożył w kwietniu 2015 r. wizytę w Polsce. W dniach 22-25 kwietnia 2017 r. prezydent RP Andrzej Duda złożył wizytę w Meksyku, w trakcie której przeprowadził rozmowy ze swoim meksykańskim odpowiednikiem, Enrique Peña Nieto. Była to pierwsza oficjalna wizyta prezydenta RP w historii stosunków dwustronnych. Prezydenci podpisali wspólną deklarację: „W kierunku partnerstwa strategicznego między Polską i Meksykiem”. Ponadto podpisano 12 porozumień, w tym deklarację o współpracy między ministrem rozwoju i finansów RP a ministrem gospodarki Meksyku, umowę o współpracy w zakresie sportu, turystyki, szkolenia służb policyjnych, badania przestrzeni kosmicznej oraz agencji prasowych (PAP-Notimex). Między Polską a Meksykiem regularnie odbywają się konsultacje polityczno-gospodarcze na szczeblu podsekretarzy stanu w MSZ. Ostatnie miały miejsce w 2018 r. w Warszawie.  W marcu 2017 r. w Sejmie i Senacie RP ukonstytuowały się dwie parlamentarne grupy przyjaźni Polska-Meksyk. Grupa polskich parlamentarzystów towarzyszyła prezydentowi A. Dudzie w trakcie wizyty w Meksyku.

Generalny kształt polsko-meksykańskim stosunkom gospodarczym i handlowym nadaje Umowa o Partnerstwie Gospodarczym, Koordynacji Politycznej i Współpracy między Meksykiem i Unią Europejską z 1997 r. – Umowa Globalna. Jej część handlowa (TLCUEM) weszła w życie 1.07.2000 r., w 2018 r. zakończyły się negocjacje dot. jej aktualizacji i modernizacji. Dodatkowo, między Polską a Meksykiem podpisano następujące umowy z zakresu relacji gospodarczych: Konwencja między Rządem RP a Rządem Meksykańskich Stanów Zjednoczonych w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobieganiu uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu z 30 listopada 1998 r., Umowa o współpracy w dziedzinie nauki i techniki między Rządem RP a Rządem Meksykańskich Stanów Zjednoczonych z 30 listopada 1998 r., Umowa między Rządem RP a Rządem Meksykańskich Stanów Zjednoczonych o współpracy w dziedzinie turystyki z 14 maja 2004 r.   Podczas oficjalnej wizyty Prezydenta RP Andrzeja Dudy w Meksyku (kwiecień 2017 r.) podpisane zostały memoranda między instytucjami o znaczeniu gospodarczym: o współpracy instytucji wspierających eksport (BGK i KUKE - Bancomext), stowarzyszeń przedsiębiorców (KIG-COMCE), agencji promocji handlu i inwestycji (PAIH-ProMexico) oraz między ministerstwami gospodarki Polski i Meksyku. Meksyk należy do najważniejszych partnerów Polski w regionie Ameryki Łacińskiej i Karaibów. Jest trzecim największym dostawcą z Ameryki Łacińskiej w Polsce i najważniejszym polskim rynkiem eksportowym w regionie. W 2018 r. dwustronne obroty wyniosły 1290 mln euro. Do głównych towarów eksportowanych przez Polskę do Meksyku należą: urządzenia mechaniczne i elektryczne do rejestracji i odbioru dźwięku, części samochodowe, pojazdy, statki powietrzne, jednostki pływające i współdziałające urządzenia, wyroby z metali nieszlachetnych, produkty przemysłu chemicznego i przemysłów pokrewnych, tworzywa sztuczne i wyroby z tych tworzyw oraz produkty pochodzenia roślinnego. Struktura importu z Meksyku jest podobna do struktury polskiego eksportu do tego kraju, przeważają urządzenia mechaniczne i elektryczne do rejestracji i odbioru dźwięku, pojazdy, statki powietrzne, jednostki pływające i współdziałające urządzenia oraz wyroby z metali nieszlachetnych. W Meksyku działa 21 firm z kapitałem polskim.   W 2004 r. została podpisana umowa o współpracy pomiędzy Krajową Izbą Gospodarczą (KIG) i Meksykańską Radą Handlu Zagranicznego (COMCE). W COMCE działa Polsko-Meksykański Komitet Przedsiębiorców, którego zadaniem jest wspieranie współpracy polskich i meksykańskich firm oraz działanie na rzecz rozwoju wzajemnych stosunków gospodarczych, w 2017 r. porozumienie zostało przedłużone na następne lata. W listopadzie 2016 r. odbyły się w Meksyku konsultacje polityczno-gospodarcze na szczeblu wiceministrów SZ oraz misja gospodarcza z udziałem PAIiIZ, BGK i KIG.  W kwietniu 2017 r. wizytę oficjalną w Meksyku złożył Prezydent RP Andrzej Duda. Towarzyszyła mu misja gospodarcza, reprezentująca kluczowe dla wymiany handlowej między Meksykiem i Polską branże gospodarki. Podczas wizyty, prezydent Duda zainaugurował Zagraniczne Biuro Handlowe PAIH w mieście Meksyk.  W listopadzie 2017 r. odbyło się spotkanie prezydenta Wrocławia z prezydentem Guadalajary służące intensyfikacji współpracy gospodarczej i kulturalno-naukowej między miastami partnerskimi.

Ambasada RP w Meksyku działa na rzecz promocji Polski poprzez organizację przedsięwzięć z zakresu dyplomacji publicznej i kulturalnej. Podstawowym dokumentem, w oparciu o który następuje wymiana kulturalna między Polską a Meksykiem, jest Umowa o współpracy w dziedzinie edukacji i kultury między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Meksykańskich Stanów Zjednoczonych, podpisana w Warszawie w dniu 12 czerwca 1997 roku. Placówka, w celu promocji Polski, zorganizowała w ostatnich latach m.in. następujące przedsięwzięcia: retrospektywę Andrzeja Wajdy (2018), koncerty Kameralnej Orkiestry Polskiego radia AMADEUS (2018), książka z okazji 90-lecia nawiązania stosunków dyplomatycznych między Polską a Meksykiem. Co roku placówka bierze udział w targach turystycznych Expomayorista, ukazując Polskę jako atrakcyjny kierunek turystyczny, oraz w największym w Meksyku festiwalu muzyki jazzowej – EuroJazz, zapraszając takie gwiazdy jak Leszek Możdżer (2019) czy Adam Pierończyk Trio (2016). 

Linki:

Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego 
Oficjalny portal Ministerstwa Spraw Zagranicznych promujący Polskę
Portal Instytutu Adama Mickiewicza, jednostki podległej polskiemu Ministerstwu Kultury i Dziedzictwa Narodowego, odpowiedzialnej za promocję Polski w świecie.

Ambasada RP w Meksyku wspiera współpracę naukową oraz wymianę akademicką między polskimi i meksykańskimi instytucjami szkolnictwa wyższego. W ostatnich latach zostały zawarte liczne umowy pomiędzy uniwersytetami obu krajów oraz umowa między Konferencją Rektorów Akademickich Szkół Polskich a jej meksykańskim odpowiednikiem Asociación Nacional de Universidades e Instituciones de Educación Superior (Narodowe Stowarzyszenie Uniwersytetów i Instytucji Szkolnictwa Wyższego), podpisana 30 stycznia 2018 r. Placówka utrzymuje także kontakt z obywatelami meksykańskimi, którzy studiowali w Polsce.  Postawą współpracy akademickiej i naukowej jest Umowa o współpracy w dziedzinie edukacji i kultury między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Meksykańskich Stanów Zjednoczonych, podpisana w Warszawie w dniu 12 czerwca 1997 roku;  na podstawie której rządy obu krajów przyznają rok rocznie siedem stypendiów rządowych obywatelom drugiego kraju.     

Za uznawalność wykształcenia odpowiada Pion Uznawalności Wykształcenia i Uwierzytelniania Dokumentów Narodowej Agencji Wymiany Akademickiej 
https://nawa.gov.pl/apostille-i-legalizacja/kontakt 

Uznawalność kształcenia
Narodowa Agencja Wymiany Akademickiej – instytucja podległa polskiemu Ministerstwu Szkolnictwa Wyższego i Nauki, wspierająca wymianę akademicką i współpracę międzynarodową w celu wzmocnienia potencjału polskiej nauki i szkolnictwa wyższego.
Go Poland – portal Narodowej Agencji wymiany Akademickiej poświęcony możliwościom studiowania w Polsce.
Agencia Mexicana de Cooperación Internacional para el Desarrollo (Meksykańska Agencja Współpracy Międzynarodowej na rzecz Rozwoju) – jednostka meksykańskiego ministerstwa spraw zagranicznych odpowiedzialna za współpracę międzynarodową w zakresie nauki i kultury.