W celu świadczenia usług na najwyższym poziomie stosujemy pliki cookies. Korzystanie z naszej witryny oznacza, że będą one zamieszczane w Państwa urządzeniu. W każdym momencie można dokonać zmiany ustawień Państwa przeglądarki. Zobacz politykę cookies.
Powrót

GIORiN na półmetku Prezydencji w Radzie Unii Europejskiej

W pierwszym kwartale 2025 roku Główny Inspektorat Ochrony Roślin i Nasiennictwa (GIORiN) był zaangażowany w prace sześciu grup roboczych:

Budynek Rady UE

1)    Grupy Roboczej ds. Roślin i Zdrowia Roślin, główni inspektorzy ds. zdrowia roślin (The Chief Plant Health Officers – COPHS),
2)    Grupy Roboczej ds. Roślin i Zdrowia Roślin - Międzynarodowa Konwencja Ochrony Roślin, Komisja do Spraw Środków Fitosanitarnych (CPM) ,
3)    Grupa Robocza ds. Międzynarodowych Kwestii Żywnościowych i Rolnych – ds. Koordynacji OECD,
4)    Grupa Robocza ds. Zasobów Genetycznych i Innowacji w Rolnictwie – ds. nasion, materiału rozmnożeniowego i nasadzeniowego,
5)    Grupy Roboczej ds. Roślin i Zdrowia Roślin - Grupa Roosendaal,
6)    Grupy Roboczej ds. organizacji nieformalnego spotkania Europejskiego Stowarzyszenia Agencji Certyfikacji Nasion - ESCAA.

W ramach prac tych grup odbyło się dotychczas 7 formalnych spotkań. Ponadto przedstawiciele GIORiN reprezentowali Unię Europejską na 19. Sesji Komisji do Spraw Środków Fitosanitarnych (CPM) w ramach Międzynarodowej Konwencji Ochrony Roślin (IPPC) oraz Technicznym Spotkaniu Systemów Nasiennych OECD.

1)    F.19 Grupa Robocza ds. Roślin i Zdrowia Roślin – główni inspektorzy ds. zdrowia roślin, The Chief Plant Health Officers – COPHS, 19-20 lutego (Belgia, Bruksela)
Posiedzenie tej Grupy, której przewodniczy Andrzej Chodkowski, było poświęcone tematyce ochrony oraz zdrowia roślin, w tym m.in.: aktualizacji strategicznego planu działania na rzecz utrzymania wpływu UE w sprawach związanych z Międzynarodową Konwencję Ochrony Roślin (IPPC), kwestią systemu TRACES NT wykorzystywanego w imporcie towarów do UE oraz elektronicznej certyfikacji eksportowej e-phyto, aktualizacji przepisów dot. zdrowia roślin, zasad przyszłego współfinansowania programów weterynaryjnych i fitosanitarnych.
Jednym z ważniejszych tematów, prezentowanych przez polską Prezydencję, było podsumowanie działań monitoringowych realizowanych przez państwa członkowskie UE w odniesieniu do czystości kontenerów morskich. Należy podkreślić, że temat ten jest związany z toczącą się dyskusją w ramach Sekretariatu IPPC (Międzynarodowej Konwencji Ochrony Roślin), jako kluczowy dla sposobu realizowania obrotu międzynarodowego wszelkimi towarami, z uwzględnieniem bezpieczeństwa fitosanitarnego. Temat ten będzie kontynuowany przez polską Prezydencję, a następnie jest przewidziany w priorytetach prezydencji duńskiej.
Z inicjatywy polskiej Prezydencji przedstawiono temat poświęcony koncepcji ewentualnej, przyszłej wspólnej uproszczonej i ujednoliconej procedury ubiegania się przez państwa członkowskie UE o dostęp do rynków zbytu państw trzecich dla towarów rolno-spożywczych. W przedstawionej prezentacji i przygotowanym dokumencie do dyskusji, Prezydencja polska zaproponowała usprawnienie działań poprzez zjednoczenie wysiłków w przypadku, gdy zainteresowanie dostępem dotyczy wszystkich lub większej grupy państw członkowskich UE. W dyskusji propozycja polskiej Prezydencji została bardzo pozytywnie odebrana, nie tylko przez UE, ale i również, przez Dyrekcję Generalną ds. Zdrowia i Bezpieczeństwa Żywności (DG SANTE) oraz Dyrekcję Generalna ds. Handlu i Bezpieczeństwa Gospodarczego (DG TRADE). Ponadto, państwa członkowskie UE zostały poproszone o przedstawienie opinii i sugestii na piśmie, co będzie stanowiło podstawę do dalszych prac, które będą kontynuowane przez GIORiN w ramach polskiej Prezydencji.

2)    F.19 Grupa Robocza ds. Roślin i Zdrowia Roślin – Grupa Roosendaal, 11 lutego (Belgia, Bruksela)
Pierwsze spotkanie grupy pod przewodnictwem Aleksandra Hankiewicza było poświęcone m.in. kwestii zdrowia roślin w odniesieniu do eksportu roślin i produktów roślinnych z państw członkowskich UE do wybranych krajów trzecich. Wiele uwagi poświęcono przygotowaniom do nadchodzących spotkań i negocjacji z przedstawicielami państw trzecich oraz przestawiono raporty z przebiegu wcześniejszych spotkań. Podkreślono również istotne znaczenie wymiany informacji pomiędzy UE w zakresie podejmowanych działań i ustaleń, z partnerami handlowymi spoza UE. Istotnym działaniem było powołanie grupy technicznej ds. świadectw przed-eksportowych, której celem jest opracowanie ujednoliconych zasad dotyczących wydawania tego rodzaju dokumentów przez państwa członkowskie UE. Jest to nowe rozwiązanie wprowadzone przepisami o zdrowiu roślin, obowiązującymi od grudnia 2019 r., które ma przyczynić się do ułatwienia podmiotom eksportu towarów roślinnych poza UE.

3)    F.19 Grupa Robocza ds. Międzynarodowej Konwencji Ochrony Roślin (IPPC)/Komisji ds. Środków Fitosanitarnych (CPM), w dniach 27-28 luty (Belgia, Bruksela), 10-11 marca (Belgia, Bruksela) oraz udział w sesji Komisji do Spraw Środków Fitosanitarnych (CPM) w ramach Międzynarodowej Konwencji Ochrony Roślin (IPPC) – 17-21 marca (Włochy, Rzym)
Na dwóch posiedzeniach Grupy Roboczej ds. IPPC/CPM pod przewodnictwem Sylwii Jurkiewicz, zostało przygotowane stanowisko Unii Europejskiej dotyczące poszczególnych tematów agendy 19 Sesji Komisji do Spraw Środków Fitosanitarnych (CPM). Stanowisko to, we współpracy z Komisją Europejską, było przedstawione podczas Sesji CPM-19 przez polską Prezydencję, która reprezentowała na Sesji Unię Europejską.
Agenda CPM-19 obejmowała szereg tematów związanych z realizacją Ram Strategicznych dla Międzynarodowej Konwencji Ochrony Roślin na lata 2020-2030. Dyskutowano nad harmonizacją elektronicznej wymiany danych poprzez wdrażanie e-Phyto, ujednoliceniem regulacji dotyczących handlu elektronicznego, przesyłek pocztowych i kurierskich, a także wytycznymi dotyczącymi współpracy z podmiotami zewnętrznymi w działaniach fitosanitarnych. Wiele uwagi poświęcono wpływowi zmian klimatycznych na zdrowie roślin, globalnej koordynacji badań naukowych oraz stworzeniu sieci laboratoriów diagnostycznych wspierających skuteczną ochronę fitosanitarną.
Podczas obrad Komisji przyjęto także pierwszy aneks do standardu ISPM 46, który stanowi podstawę dla koncepcji opracowywania specyficznych standardów dla poszczególnych towarów w celu ustalenia środków fitosanitarnych minimalizujących ryzyko rozprzestrzeniania się szkodników i chorób w obrocie tym produktem (tzw. „commodity-specific standards”).
W ramach Sesji CPM-19 zainaugurowano innowacyjną platformę e-learningową IPPC Plant Health Campus, oferującą bezpłatne szkolenia z zakresu zdrowia roślin, w tym szkolenia dotyczące nadzoru nad szkodnikami i oceny ryzyka, które wzmocnią możliwości techniczne i kompetencje specjalistów ds. zdrowia roślin.
Ponadto polska Prezydencja wystąpiła z nową inicjatywą powołania grupy technicznej spośród zainteresowanych państw członkowskich UE, która będzie przygotowywała z wyprzedzeniem stanowisko i propozycje UE na potrzeby uczestniczenia w pracach na poziomie Sekretariatu IPPC, niezależnie od Sesji CPM. Działanie to zostało bardzo pozytywnie ocenione przez Komisję oraz państwa członkowskie, a zainicjowane prace będą kontynuowane przez prezydencję duńską.

4)    F.22 Grupa Robocza ds. Międzynarodowych Kwestii Żywnościowych i Rolnych – ds. Koordynacji OECD
Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju - OECD w ramach obszaru Systemy nasienne jest odpowiedzialna za opracowanie i aktualizację międzynarodowych przepisów dotyczących jednolitych zasad wytwarzania, oceny i znakowania materiału siewnego przeznaczonego do obrotu międzynarodowego. Opracowywane w tej organizacji przepisy mają wpływ na kształt wspólnotowych przepisów dotyczących nasiennictwa. Dlatego państwa członkowskie uczestniczą w opracowywaniu rozwiązań w tych systemach m. in . poprzez działania kraju przewodniczącego Unii Europejskiej, którego zadaniem jest koordynacja i prezentacja stanowiska państw członkowskich.

Podczas polskiej prezydencji, w pierwszym kwartale, grupa robocza F22 zajmowała się koordynacją stanowiska państw członkowskich Unii Europejskiej na międzynarodowe Spotkanie Systemów Nasiennych OECD oraz prezentowała to stanowisko na tym spotkaniu. Grupie przewodniczy reprezentant Ministerstwa Rolnictw i Rozwoju Wsi. Przedstawiciele GIORiN są członkami tej grupy. 
W pierwszej połowie roku odbyły się:
•    dwa spotkania, koordynowane przez polską prezydencję, których celem było uzgodnienie stanowiska państw członkowskich
oraz
•    techniczne spotkanie Systemów Nasiennych OECD, na którym polska prezydencja reprezentowała wypracowane stanowisko państw członkowskich.
Omawiano m. in.: propozycje zmian w metodach oceny materiału siewnego, digitalizacja systemów nasiennych OECD, ocena możliwości stosowania technik BMT w procesie wytwarzania i oceny materiału siewnego, aktualizację systemów nasiennych w odniesieniu do czystości odmianowej, budżet OECD na lata 2025-2026, rozwój narzędzi służących szkoleniu państw kandydujących, aktualizację listy ekspertów.
Grupa kontynuuje prace w drugim kwartale.

5)    F.05 Grupa Robocza ds. Zasobów Genetycznych i Innowacji w Rolnictwie – ds. nasion, materiału rozmnożeniowego i nasadzeniowego (DHR MRiRW)
Grupa robocza zajmuje się projektem rozporządzenie w sprawie materiału przeznaczonego do reprodukcji roślin. Projekt ten dotyczy rejestracji odmian, wytwarzania i obrotu nasionami i materiałem rozmnożeniowym oraz nadzoru nad podmiotami zaangażowanymi w te procesy.
Zadaniem polskiej prezydencji jest analiza projektu w kształcie pozostawionym przez poprzednie prezydencje oraz uwag państw członkowskich i na tej podstawie przygotowanie nowych zapisów w części omawianej podczas polskiej prezydencji i uzgodnienie tych propozycji z innymi państwami członkowskimi.
Podczas polskiej prezydencji, w pierwszym kwartale, członkowie grupy F05 przygotowali projekty nowych zapisów do artykułów 1-38, zmian aneksów II, III, V, i VI oraz propozycję zmiany układu rozporządzenia.
Projekty te zostały przygotowane po głębokiej analizie stanowisk państw członkowskich i uwag zgłaszanych podczas poprzednich prezydencji. Następnie opracowane zapisy zostały zaprezentowane i omówione z Sekretariatem Generalnym Rady i DG SANTE Komisji Europejskiej, w trakcie 6 dni spotkań roboczych. Finalnie projekty zaprezentowano ekspertom państw członkowskich na dwóch dwudniowych spotkaniach podczas których prezydencja polska prezentowała i uzasadniała zaprojektowane zmiany oraz analizowała uwagi i wprowadzała korekty.
W wyniku tych prac uzgodniono treści większości artykułów od 1-32, za wyjątkiem pojedynczych zapisów dotyczących derogacji od podstawowych zasad, uzgodniono treść aneksów opisujących wymagania dla wytwarzania nasion i materiału rozmnozeniowego poszczególnych kategorii oraz utworzono dwie nieformalne grupy robocze, w tym jedną prowadzoną przez polska prezydencję. Celem tej grupy jest uzgodnienie zawartości Aneksu I, w tym zmian w liście gatunków, których dotyczy przepis.
Grupa kontynuuje prace w drugim kwartale.


W drugim kwartale planowane są kolejne spotkania przedstawicieli GIORiN w ramach polskiej Prezydencji w ramach Rady Unii Europejskiej.

1)    Spotkanie Europejskiego Stowarzyszenia Agencji Certyfikacji Nasion – ESCAA, 7-9 maja (Polska, Kraków)
Stowarzyszenie zrzesza jednostki certyfikujące nasiona z Unii Europejskiej, Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG) i Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu (EFTA). Głównym celem spotkania jest wymiana doświadczeń w zakresie krajowych systemów certyfikacji nasion oraz harmonizacja wdrażania prawodawstwa UE. W trakcie organizowanego spotkania planowana jest wizyta studyjna podczas której zaprezentowane zostaną krajowe rozwiązania dotyczące nadzoru nad wytwarzaniem i oceną materiału siewnego roślin rolniczych i warzywnych. 

2)    Grupa Robocza ds. Roślin i Zdrowia Roślin - główni inspektorzy ds. zdrowia roślin, The Chief Plant Health Officers – COPHS, 12-14 maja (Polska, Warszawa)
Spotkanie na poziomie szefów urzędów państw członkowskich, w ramach którego omawiane będą bieżące kwestie istotnie wpływające na sytuację fitosanitarną UE oraz planowane są działania kształtujące system nadzoru nad zdrowiem roślin w UE.
 

Zdjęcia (4)

{"register":{"columns":[]}}