Państwowa Inspekcja
Ochrony Roślin i Nasiennictwa

W roku 2024 jednostki organizacyjne PIORiN wydały łącznie 41 716 świadectw fitosanitarnych. Porównanie liczby wydanych świadectw w latach 2016-2023 ilustruje poniższy wykres.

Towary pochodzenia roślinnego, ze świadectwami wydanymi przez PIORiN, były eksportowane do 132 krajów spoza UE oraz terytoriów zamorskich UE. Ponad 64% wydanych świadectw fitosanitarnych dotyczyło eksportu do takich krajów jak: Ukraina (22%), Białoruś (10%), Kazachstan i Chiny (po 9%), Egipt oraz Indie (po 7%). Poniższy wykres prezentuje procentowy udział świadectw fitosanitarnych wydanych do poszczególnych krajów.

W porównaniu do roku 2023, zanotowano wzrost liczby wydanych świadectw fitosanitarnych dla ziemniaków konsumpcyjnych (o 43%) a także dla ziarna zbóż i przetworów zbożowych (o 32%) oraz spadek dla świeżych warzyw i grzybów (53%), a także roślin do sadzenia (29%), chociaż udział świadectw wydanych dla takich towarów był nadal znaczący i wyniósł 27%. Ponadto w ogólnej liczbie wydanych świadectw fitosanitarnych istotne znaczenie odgrywało drewno i wyroby z drewna (14%). Wykres prezentuje udział procentowy wybranych grup asortymentowych w strukturze wydanych świadectwa fitosanitarnych. 

Wolumen eksportu wybranych grup asortymentowych, dla których wydano świadectwa fitosanitarne w 2024 roku

Wyszczególnienie	Jednostka miary
	tony	sztuki	m3
Owoce świeże	388 576	-	-
Warzywa świeże, w tym grzyby	48 098	-	-
Produkty suszone	11 447	-	-
Ziemniaki sadzeniaki i pozostałe	25 924	-	-
Drewno i wyroby z drewna	40 094	8 386 336	1 198 944
Rośliny do sadzenia, w tym grzybnia	15 371	38 457 092	-
Ziarno zbóż i produkty zbożowe	3 090 511	-	-
Mrożonki	8 461	-	-

 

W analizowanym roku wydano 955 świadectw fitosanitarnych dla zbóż i produktów zbożowych, co stanowiło tylko 2% w strukturze wszystkich wydanych świadectw fitosanitarnych. Należy jednak zaznaczyć, że ta liczba świadectw fitosanitarnych umożliwiła wyeksportowanie rekordowej ilości - ponad 3 mln ton zbóż i jego przetworów. Eksport zbóż odbywa się przede wszystkim drogą morską, a jedno świadectwo wydawane jest dla całej przesyłki (statku), gdzie jej masa może wynosić nawet 60 tys. ton. Przedmiotem eksportu była głównie pszenica konsumpcyjna, która w 2024 roku była eksportowana do 28 krajów spoza UE, analogicznie jak w roku ubiegłym. Główne kierunki eksportu pszenicy konsumpcyjnej oraz udział procentowy krajów przeznaczenia przedstawia poniższy wykres.

Pod względem liczby przesyłek eksportowanych poza UE, skontrolowanych przez PIORiN, na pierwszym miejscu, tak samo jak w roku ubiegłym, znalazły się świeże owoce, dla których wydano 19 486 świadectw fitosanitarnych, co stanowiło 47%, a wolumen wyeksportowanych owoców wyniósł prawie 390 tys. ton. W 2024 roku wśród eksportowanych poza UE świeżych owoców, gdzie przesyłkom towarzyszyło świadectwo fitosanitarne, tradycyjnie dominowały jabłka. Udział wydanych świadectw fitosanitarnych dla jabłek stanowił 70% w strukturze świadectw fitosanitarnych wydanych dla świeżych owoców; dla tych owoców wydano 13 674 świadectwa fitosanitarne dla blisko 270 tys. ton. Dla porównania w 2023 r. wydano 15 420 świadectw fitosanitarnych na ponad 304 tys. ton, co oznacza spadek eksportu o około 10%. W 2024 roku jabłka były eksportowane, identycznie jak w roku ubiegłym, do 42 krajów spoza Unii Europejskiej, z czego 91% stanowił eksport do takich krajów jak: Kazachstan (20%), Egipt (20%), Indie (16%), Białoruś (9%), Mongolia (7%), Jordania (4%), Arabia Saudyjska (4%), Uzbekistan, Libia i Kolumbia (po 3%) oraz Norwegia (2%), do których łącznie wyeksportowano ponad 240 tys. ton. W porównaniu z rokiem 2023 największy wzrost ilości wyeksportowanych jabłek odnotowano do Libii (o 131%), a największy spadek do Zjednoczonych Emiratów Arabskich (o 68%). Wykres zamieszczony poniżej prezentuje udział procentowy eksportu jabłek do poszczególnych państw.

Poniższa grafika prezentuje wielkość eksportu jabłek w latach 2017-2024.