W celu świadczenia usług na najwyższym poziomie stosujemy pliki cookies. Korzystanie z naszej witryny oznacza, że będą one zamieszczane w Państwa urządzeniu. W każdym momencie można dokonać zmiany ustawień Państwa przeglądarki. Zobacz politykę cookies.
Powrót

Śledztwo w sprawie tzw. ,,operacji polskiej” przeprowadzonej w latach 1937 – 1938 w ZSRR

26.01.2017

25 stycznia 2017 roku Oddziałowa Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu w Szczecinie wszczęła śledztwo w sprawie zbrodni komunistycznych, wyczerpujących znamiona zbrodni przeciwko ludzkości, polegających na zabójstwach 111 091 osób oraz pozbawieniu wolności połączonych ze szczególnym udręczeniem 28 744 osób narodowości polskiej zamieszkałych na terenie ZSRR, dokonanych w okresie od 15 sierpnia 1937 roku do 15 listopada 1938 roku przez funkcjonariuszy NKWD na podstawie Rozkazu Operacyjnego nr 00485 Komisarza Narodowego Spraw Wewnętrznych ZSRR Nikołaja Jeżowa z dnia  11 sierpnia 1937 roku.

Rozkaz Nikołaja Jeżowa wskazywał, że aresztowaniu podlegają członkowie POW, ponadto pozostający na terenie ZSRR żołnierze polscy wzięci do niewoli w czasie wojny polsko – bolszewickiej, emigranci z Polski niezależnie od ich czasu emigracji do ZSRR, mieszkańcy dawnego terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, którzy znaleźli się  w granicach ZSRR w wyniku ustaleń traktatu ryskiego z 1921 roku, byli działacze PPS, polscy duchowni, nauczyciele, urzędnicy, uchodźcy polityczni z Polski, działacze polonijni, zamożniejsi rolnicy, pracownicy służby leśnej i rzemieślnicy.

W dalszej części tego rozkazu polecono by wszyscy aresztowani zostali podzieleni na dwie kategorie, a mianowicie pierwszą kategorię podlegającą rozstrzelaniu i drugą kategorię podlegająca osadzeniu w więzieniach i łagrach z wyrokami od 5 do 10 lat. Zakazano ponadto zwalniania z więzień i łagrów więźniów kończących swoje wyroki, a skazanych z podejrzeniem o szpiegostwo na rzecz Polski. Sprawy tych osób miały zostać  ponownie rozpoznane przez Specjalną Komisję ZSRR.

Rozkazano by o przebiegu operacji, jak określono, represyjno – śledczej, powiadamiać telefonicznie co 5 dni.

Akcję polegającą na likwidacji ludności polonijnej w ZSRR zakończyła decyzja NKWD i Rady Komisarzy Ludowych ZSRR z 15 listopada 1938 roku.

Wedle danych NKWD w okresie od 15 sierpnia 1937 roku do 15 listopada 1938 roku na terenie ZSRR zostało aresztowanych, a następnie skazanych 139 835 osób narodowości polskiej, w tym 111 091 osób skazano na kary śmierci, zaś 28 744 osoby pozbawiono wolności w warunkach zagrażających biologicznej egzystencji.

Dział Prasowy
Prokuratura Krajowa

Informacje o publikacji dokumentu
Ostatnia modyfikacja:
09.08.2021 13:40 Szczepaniak Adrian
Pierwsza publikacja:
17.06.2021 05:32 administrator gov.pl
{"register":{"columns":[]}}