Prokuratura Krajowa

Prokurator wniósł o oddalenie skargi kasacyjnej

Przykładem takich działań może być zgłoszenie udziału prokuratora Prokuratury Regionalnej w Warszawie w postępowaniu toczącym się przed Naczelnym Sądem Administracyjnym w Warszawie dotyczącym nieruchomości położonej przy ulicy Królewskiej 39 w Warszawie.

Zgłaszając swój udział w tym postępowaniu, na podstawie art. 8 par. 1 Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi i art. 5 Prawa o prokuraturze, prokurator wniósł o oddalenie w całości skargi kasacyjnej wniesionej przez adwokata reprezentującego Maksymiliana M., znanego kupca roszczeń do warszawskich nieruchomości, który usłyszał prokuratorskie zarzuty w śledztwie prowadzonym przez Prokuraturę Regionalną we Wrocławiu.

Wyrok WSA należy uznać za słuszny

W sprawie tej Maksymilian M. aktami notarialnymi z 29 kwietnia 2014 roku i 2 lutego 2011 roku nabył prawa i roszczenia do nieruchomości przy ulicy Królewskiej 39 od kuratora spadku nieobjętego po określonych osobach. Decyzją z 25 czerwca 2014 roku Prezydent m.st. Warszawy ustanowił na rzecz Maksymiliana M. prawo użytkowania wieczystego do działki położonej przy ulicy Królewskiej 39 w Warszawie. Z treści tej decyzji wynika, że jedynie Maksymilianowi M. przysługują wszystkie prawa i roszczenia do nieruchomości przy ulicy Królewskiej 39 w Warszawie, zaś prawa takie nie przysługują Andrew M. i nie ma one przymiotu strony w prowadzonym postępowaniu.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z 31 sierpnia 2015 roku (sygn. akt I SA/Wa 1053/15) uchylił decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Warszawie z 4 maja 2015 roku (sygn. KOC/1135/Go/15) oraz poprzedzającą ją decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Warszawie z 3 lutego 2015 roku (sygn. KOC/6622/Go/14).

WSA wskazał m.in., że Andrew M. przysługują prawa do nieruchomości położonej przy ulicy Królewskiej 39 i przysługuje mu przymiot strony w postępowaniu administracyjnym. Andrew M. jest bowiem jedynym synem i spadkobiercą po zmarłym Ryszardzie M. i bez swojej winy nie brał udziału w prowadzonym postępowaniu. W ramach odrębnego postępowania cywilnego toczy się obecnie przed Sądem Rejonowym dla m.st. Warszawy postępowanie dotyczące stwierdzenia nabycia spadku po Ryszardzie M.

Z wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie nie zgodził się adwokat reprezentujący Maksymiliana M., znanego kupca roszczeń do warszawskich nieruchomości, który usłyszał prokuratorskie zarzuty w śledztwie prowadzonym przez Prokuraturę Regionalną we Wrocławiu, i wniósł skargę kasacyjną do Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie. Wniósł on o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Warszawie do ponownego rozpoznania.

W ocenie prokuratury zaskarżony wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego nie zawiera wadliwości w zakresie naruszenia przepisów prawa procesowego ani też naruszeń przepisów prawa materialnego. Wyrok ten należy uznać za słuszny.

W swoim stanowisku prokurator wskazał m.in., że w postępowaniu przed SKO byłych właścicieli nieruchomości nie reprezentował kurator spadku ustanowiony zgodnie z właściwymi przepisami, bowiem został on ustanowiony w okresie kilkumiesięcznym po wydaniu decyzji przez SKO. Co istotne decyzja SKO w Warszawie została skierowana do osób zmarłych, które nie mogły ustanowić pełnomocnika w osobie określonego adwokata. W związku z powyższym w postępowaniu nie występowała osoba uprawniona na prawach strony, która mogłaby reprezentować i zastępować byłych właścicieli nieruchomości.

Śledztwo toczy się we Wrocławiu

W zakresie nieruchomości położonej przy ulicy Królewskiej 39 w Warszawie odrębne śledztwo prowadzi również Prokuratura Regionalna we Wrocławiu. W toku tego śledztwa znany warszawski adwokat Andrzej M., dwójka adwokatów – Grażyna K.-B. i Tomasz Ż. – występujących jako kuratorzy spadku nieobjętego lub kuratorzy dla osób nieznanych z miejsca pobytu, dwie osoby znane ze skupowania roszczeń i praw do warszawskich nieruchomości – Maciej M. i Maksymilian M., dwóch rzeczoznawców majątkowych wpisanych na sądową listę biegłych – Michał Sz. i Jacek R. oraz jedna osoba fizyczna – Andrzej K. usłyszeli zarzuty związane z reprywatyzacją nieruchomości położonych w Warszawie przy ul. Siennej 29 (obecnie działka przy Placu Defilad w Warszawie), ul. Twardej 8 i 10 oraz ul. Królewskiej 39. Swoimi przestępczymi działaniami w sumie wyrządzili oni szkodę spadkobiercom oraz Skarbowi Państwa w łącznej kwocie nie mniejszej niż 46 milionów 100 tysięcy złotych. Kwota ta dotyczy wszystkich nieruchomości spadkowych. Ostateczna wartość tych nieruchomości będzie jeszcze weryfikowana przez biegłych rzeczoznawców powołanych przez prokuratorów.

W toku postępowania prowadzonego przez wrocławską prokuraturę ustalono, że podejrzani podjęli szereg działań mających na celu nabycie przez Macieja M. i Maksymiliana M. praw do nieruchomości położonych w Warszawie przy ul. Siennej 29 (obecnie działka przy Placu Defilad w Warszawie), ul. Twardej 8 i 10 oraz ul. Królewskiej 39 i ustanowienia na ich rzecz przez Prezydenta m.st. Warszawy prawa użytkowania wieczystego do gruntów znajdujących się w centrum Warszawy.

Schemat działania podejrzanych polegał na odnalezieniu osoby będącej jednym ze spadkobierców przedwojennych właścicieli nieruchomości. Następnie podejrzani podejmowali działania zmierzające do uzyskaniu od tej osoby pełnomocnictwa, które umożliwiało adwokatowi Andrzejowi M. przeprowadzenie szeregu postępowań administracyjnych i sądowych.

W toku postępowań administracyjnych przed Samorządowym Kolegium Odwoławczym w Warszawie o stwierdzeniu nieważności decyzji wydanej w trybie dekretu z 26 października 1945 roku o własności i użytkowaniu gruntów na obszarze m.st. Warszawy konieczne było zapewnienie pełnej reprezentacji stron, tj. następców prawnych dawnych właścicieli, których reprezentował adwokat Andrzej M. W związku z tym początkowo sprawcy usiłowali spełnić ten wymóg za pomocą pełnomocnictw udzielonych przez rzekomego kuratora spadku po pozostałych dawnych właścicielach nieruchomości – spółkę z karaibskiej wyspy St. Kitts and Nevis. Kuratora tego wyznaczyć miał sąd wyspy St. Kitts and Nevis. Ten sposób działania powiódł się w odniesieniu do nieruchomości położonej przy ul. Królewskiej 39. SKO uwzględniło reprezentację adwokata Andrzeja M. do reprezentowania S.B. jako pełnomocnika kuratora spadku nieobjętego.

Następnie, po zakwestionowaniu przez SKO umocowania adwokata Andrzeja M. do działania w charakterze pełnomocnika kuratora S.B., bowiem nie było w stanie zweryfikować pełnomocnictwa, podejrzani zmienili sposób działania. Polegał on na tym, że adwokat Andrzej M. występował do sądów z wnioskiem o ustanowienie kuratora dla osób nieznanych z miejsca pobytu lub kuratora spadku nieobjętego. W sprawach dotyczących nieruchomości położonych przy ul. Siennej 29 oraz ul. Twardej 8 i 10, jako kandydata na tę funkcje, wskazał adwokata Tomasza Ż. lub Grażynę K.-B. Sądy akceptowały wskazane przez Andrzeja M. kandydatury i wyznaczały kuratorów dla osób, które w chwili podejmowania decyzji miałyby przeszło 100 lat. Przykładowo w jednym przypadku sąd ustanowił kuratora dla osoby nieznanej z miejsca pobytu, która w chwili wydania decyzji miałaby 138 lat, a w innym przypadku miałaby 128 lat. W jednej ze spraw sąd ustanowił kuratora dla osoby żyjącej, która znana była podejrzanemu adwokatowi Andrzejowi M., a pomimo tego nie została zawiadomiona o toczącym się postępowaniu.

Wyznaczeni kuratorzy – adwokat Tomasz Ż. i adwokat Grażyna K.-B. – występowali niezwłocznie z wnioskiem o wyrażenie zgody na dokonanie czynności przekraczającej zakres zwykłego zarządu majątkiem spadkowym w postaci zniesienia wspólności praw i roszczeń do danej nieruchomości. Prowadziło to do wydania przez sąd postanowienia o wyrażeniu zgody na zniesienie współwłasności praw i roszczeń oraz przyznanie całości praw przysługujących nieznanym z miejsca pobytu spadkobiercom na rzecz spadkobiercy reprezentowanego przez adwokata Andrzeja M. W zamian mieli oni otrzymywać kwotę odpowiadającą wartości ich udziałów w roszczeniach dekretowych.

Wartość kwoty odpowiadającej wartości udziałów w roszczeniach dekretowych ustalana była w oparciu o operaty szacunkowe sporządzone przez podejrzanych Michała Sz. (ul. Sienna 29 i ul. Twarda 10) oraz Jacka R. (ul. Twarda 8 i ul. Królewska 39). W toku śledztwa ustalono, że podejrzani biegli rzeczoznawcy, ustalając wartość roszczeń, opierali się na tych samych danych źródłowych. Transakcje, które stanowić miały podstawę wyliczeń i wniosków zawartych w operatach szacunkowych, w rzeczywistości nigdy nie miały miejsca.

Na podstawie przedłożonych wniosków i operatów szacunkowych sądy wyrażały zgodę kuratorowi na zniesienie praw i roszczeń do nieruchomości za cenę od 2 do 3 proc. jej wartości. Na przykład w jednym przypadku za ogół praw i roszczeń do nieruchomości wartej nie mniej niż 14 milionów złotych zapłacono 345 tysięcy złotych. W innym przypadku za ogół praw i roszczeń do nieruchomości wartej nie mniej niż 22 miliony 700 tysięcy złotych zapłacono 197 tysięcy 500 złotych.

Zgody sądów, udzielane kuratorom na zniesienie praw i roszczeń do nieruchomości, wyrażane były w oparciu o fałszywe dane. Pozwoliło to na pozyskanie przez adwokata Andrzeja M. na rzecz reprezentowanych przez niego spadkobierców, a faktycznie na rzecz podejrzanych Macieja M. i Maksymiliana M., praw do nieruchomości za rażąco zaniżoną cenę.

Ocena zachowań sędziów i podejmowanych przez nich decyzji jest przedmiotem rozpoznania w innym postępowaniu. Toczy się ono w Prokuraturze Regionalnej we Wrocławiu.  

Podejrzany adwokat Andrzej M. podejrzany jest o 4 przestępstwa oszustwa znacznej wartości (art. 286 par. 1 kodeksu karnego w związku z art. 294 par. 1 kodeksu karnego w związku z art. 12 kodeksu karnego).

O popełnienie 4 przestępstw oszustwa znacznej wartości (art. 286 par. 1 kodeksu karnego w związku z art. 294 par. 1 kodeksu karnego w związku z art. 12 kodeksu karnego) podejrzany jest również Maciej M. znany ze skupowania roszczeń i praw do warszawskich nieruchomości.

Inna osoba znana ze skupowania roszczeń i praw do warszawskich nieruchomości – Maksymilian M. podejrzany jest o popełnienie jednego oszustwa znacznej wartości (art. 286 par. 1 kodeksu karnego w związku z art. 294 par. 1 kodeksu karnego w związku z art. 12 kodeksu karnego).

Rzeczoznawcom majątkowym prokurator zarzucił pomocnictwo do popełnienia oszustw znacznej wartości (art. 18 par. 3 kodeksu karnego w związku z art. 286 par. 1 kodeksu karnego w związku z art. 294 par. 1 kodeksu karnego w związku z art. 12 kodeksu karnego). Jacek R. podejrzany jest o popełnienie dwóch takich przestępstw, a Michał Sz. o popełnienie czterech takich przestępstw.

Dwójce adwokatów – Grażynie K.-B. i Tomaszowi Ż., którzy zostali ustanowieni przez sądy kuratorami spadku nieobjętego lub kuratorami dla osób nieznanych z miejsca pobytu, prokurator zarzucił współudział z pozostałymi podejrzanymi w popełnieniu oszustw znacznej wartości (art. 286 par. 1 kodeksu karnego w związku z art. 294 par. 1 kodeksu karnego w związku z art. 12 kodeksu karnego). Grażyna K.-B. podejrzana jest o popełnienie czterech takich przestępstw, a Tomasz Ż. o popełnienie jednego takiego przestępstwa.

Podejrzanemu Andrzejowi K. prokurator zarzucił popełnienie jednego oszustwa znacznej wartości (art. 286 par. 1 kodeksu karnego w związku z art. 294 par. 1 kodeksu karnego w związku z art. 12 kodeksu karnego).

Powołano specjalne zespoły prokuratorów

Działania w zakresie nieruchomości położonej przy ulicy Królewskiej 39 zostały podjęte przez prokuratorów wchodzących w skład specjalnych zespołów prokuratorów podejmujących m.in. działania karne, cywilnoprawne i administracyjnoprawne w związku z tzw. dziką reprywatyzacją nieruchomości w Warszawie. Zgodnie z decyzją I Zastępcy Prokuratora Generalnego – Prokuratora Krajowego Bogdana Święczkowskiego od 17 października 2016 roku takie specjalne zespoły prokuratorów funkcjonują w Prokuraturze Regionalnej w Warszawie oraz w Prokuraturze Regionalnej we Wrocławiu.

– Sprawy reprywatyzacji gruntów warszawskich wyjaśniają także doświadczeni prokuratorzy zajmujący się prawem administracyjnym i cywilnym. Systematycznie podejmują oni stosowne kroki prawne zmierzające między innymi do zablokowania nielegalnego obrotu przejętymi nieruchomościami  – mówił Prokurator Krajowy Bogdan Święczkowski.

Wszystkie działania podejmowane w sprawach związanych z tzw. dziką reprywatyzacją nieruchomości położonych na terenie m.st. Warszawy koordynowane są w Prokuraturze Krajowej. Pracami zespołu koordynującego kieruje I Zastępca Prokuratora Generalnego – Prokurator Krajowy. W jego skład wchodzą doświadczeni prokuratorzy specjalizujący się w różnych dziedzinach prawa – nie tylko karnego, ale także cywilnego, administracyjnego i gospodarczego.

Dział Prasowy

Prokuratura Krajowa