Z czego składa się szczepionka?
09.01.2021
Szczepionki zawierają substancje pomocnicze, które utrzymują ich stabilność, aktywność oraz bezpieczeństwo. Toksyczność substancji pomocniczej zależy od podawanej dawki, a nie tylko od jej charakteru i samej obecności.
Substancje pomocnicze w szczepionkach występują w niewielkiej, bezpiecznej dla naszego zdrowia ilości, Dopuszczalna zawartość każdej substancji pomocniczej jest dokładnie kontrolowana w każdej serii szczepionki.
Substancje pomocnicze to:
- adiuwanty wzmacniające działanie szczepionki (np. wodorotlenek glinu, fosforan glinu)
Adiuwant (łac. adiuvare – pomagać) to substancja dodawana do szczepionek w celu wzmocnienia odpowiedzi odpornościowej indukowanej przez antygeny. Adiuwanty są powszechnie stosowane w szczepionkach inaktywowanych. Dzięki ich obecności antygeny ze szczepionki dłużej utrzymują się w organizmie osoby zaszczepionej, dzięki temu możliwe jest nabycie przez nią odporności. - środki konserwujące chroniące szczepionkę przed zanieczyszczeniami drobnoustrojami (np. tiomersal)
Tiomersal to organiczny związek rtęci, który ze względu na swoje właściwości antyseptyczne i przeciwgrzybicze jest środkiem konserwującym dodawanym do niektórych szczepionek aby je chronić przed zanieczyszczeniami. Etylortęć pochodząca z tiomersalu jest usuwana z organizmu w ciągu 4-9 dni. - substancje stabilizujące (np. cukry, białka, aminokwasy)
- śladowe ilości formaldehydu
Formaldehyd jest związkiem organicznym stosowanym w produkcji szczepionek w celu inaktywacji wirusów (np. wirusa polio i wirusów grypy) oraz pozbawiania właściwości toksycznych toksyn bakteryjnych (np. błoniczej i tężcowej) zatwierdzonym do stosowania m.in. przez Europejską Agencję Leków (EMA) oraz Amerykańską Agencję Żywności i Leków (FDA). Formaldehyd jest związkiem wykorzystywanym podczas metabolizmu niezbędnym do syntezy aminokwasów i występuje w ludzkim organizmie w stałym stężeniu (ok. 2,5 ug formaldehydu/ml krwi) - śladowe ilości białka jaja kurzego
- śladowe ilości antybiotyków będące pozostałościami z procesu wytwarzania
Wszystkie substancje pomocnicze w szczepionkach zostały dokładnie zbadane i występują w bezpiecznej ilości dopuszczonej przez instytucje zajmujące się rejestracją szczepionek. Niektóre substancje pomocnicze mogą wywoływać reakcje alergiczne, co należy uwzględnić w czasie kwalifikacji do szczepienia (np. uczulenie na białko jaja kurzego, żelatynę, tiomersal, neomycynę, lateks).
Opracowane na podstawie artykułu na stronie internetowej PZH - Szczepienia Info