Światowy Dzień bez Tytoniu 2025
ŚWIATOWY DZIEŃ BEZ TYTONIU - 31 MAJA
31 maja obchodzimy Światowy Dzień bez Tytoniu. Święto to zostało ustanowione przez Światową Organizację Zdrowia, a jego celem jest zwrócenie uwagi na powszechny problem społeczny, czyli palenie papierosów i używanie wyrobów nikotynowych. Jest to też okazja, by dowiedzieć się więcej o szkodliwości i konsekwencjach zdrowotnych związanym z tego typu produktami.
Powszechne używanie wyrobów nikotynowych jest poważnym zagrożeniem dla zdrowia publicznego – szczególnie dla dzieci i młodzieży. Rynek oferuje wiele różnych produktów, w tym: papierosy tradycyjne, papierosy ręcznie skręcane, e-papierosy, tytoń podgrzewany, fajki tradycyjne, fajki wodne i woreczki nikotynowe.
W ostatnich latach bardzo popularne wśród młodzieży stały się nowatorskie urządzenia służące do zażywania nikotyny takie jak: e-papierosy, podgrzewacze tytoniu, woreczki nikotynowe.
Wielu rodziców nie zdaje sobie sprawy, że ich dzieci sięgają po te produkty, bo często przypominają pendrive’y, długopisy, kosmetyki, malutkie saszetki czy inne gadżety.
Są niewyczuwalne i mają małe rozmiary przez co trudniej jest zauważyć problem wśród młodzieży.
Wbrew popularnym mitom nie są to produkty bezpieczne dla naszego zdrowia.
W większości zawierają nikotynę – silnie uzależniającą substancję, która wpływa negatywnie
na rozwijający się mózg nastolatka. W ich składzie znajdują się również szkodliwe substancje chemiczne, które mogą powodować podrażnienia dróg oddechowych, obniżenie odporności, a także zaburzenia koncentracji i nastroju. Należy podkreślić, że żaden z tych produktów nie jest rekomendowany dla osób, które próbują zerwać z nałogiem. Na chwilę obecną istnieje bardzo mało badań na temat woreczków nikotynowych, a większość z nich finansowana jest przez koncerny tytoniowe, co budzi słuszne wątpliwości biorąc pod uwagę historię nikotynizmu i manipulacji firm produkujących te wyroby. Jednak pojawia się coraz więcej informacji na temat szkodliwości e-papierosów.
Używanie e-papierosów może nieść za sobą szereg niekorzystnych zmian w organizmie osób, które z nich korzystają, oraz narażonych na bierne wdychanie, np.:
- podrażnienie oczu, błony śluzowej gardła i jamy ustnej;
- kontaktowe zapalenie skóry, oparzenia;
- EVALI – ostre uszkodzenie płuc charakterystyczne dla użytkowników e-papierosów;
- krwawienie do pęcherzyków płucnych;
- zarostowe zapalenie oskrzelików;
- wzrost ryzyka zachorowania na nowotwory.
Ponadto używanie e-papierosów może wiązać się z:
- zaburzeniami koncentracji, pamięci i nastroju;
- większym prawdopodobieństwem sięgnięcia po tradycyjne papierosy w przyszłości;
- zwiększonym ryzykiem uzależnienia od nikotyny, nawet przy sporadycznym używaniu.
Historia zatacza koło
E-papierosy, pogrzewacze tytoniu, snusy, czy woreczki nikotynowe są próbą wyjścia z kryzysu,
w jakim znalazła się ta branża nikotynowa po radykalnej zmianie postaw społecznych dotyczących palenia papierosów tradycyjnych, które w przeszłości również były reklamowane jako produkty o ,,niskim ryzyku zdrowotnym”, ,,pozbawione czynników rakotwórczych”.
W połowie lat 50-tych, kiedy firmy tytoniowe musiały stawić czoła nowym, rzetelnym dowodom naukowym na to, że ich produkty powodują raka płuc ich strategie reklamowe zaczęły się zmieniać. W związku z tym firmy utworzyły komitet badawczy w celu zbadania tej kwestii. Przełomem w świadomości społecznej na temat szkodliwego wpływu palenia na zdrowie był wydany w 1964 roku Raport Chirurga Generalnego USA, który potwierdził związek palenia tytoniu z występowaniem raka płuc, krtani i przewlekłego zapalenia oskrzeli. Mimo to do 1998 roku firmy tytoniowe utrzymywały, za pośrednictwem komitetu, że nadal istnieją ,,kontrowersje” czy papierosy są niezdrowe.
Manipulacje przemysłu tytoniowego
Przemysł tytoniowy nadal stosuje różnorodne strategie marketingowe, aby przyciągnąć młodzież
do nowatorskich produktów nikotynowych, w tym:
- projektuje urządzenia przypominające modne gadżety;
- oferuje atrakcyjne smaki, np. owoców czy słodyczy;
- promuje produkty jako „mniej szkodliwe” lub „nowoczesne”;
- organizuje kampanie w mediach społecznościowych z udziałem influencerów;
- promuje przekaz podkreślający „wolność wyboru” czy „styl życia”.
Takie działania to celowa manipulacja – przemysł tytoniowy uzależnia od swoich produktów nowe pokolenia i zapewnia sobie stałych klientów.
Co możesz zrobić?
Jeśli jesteś rodzicem lub opiekunem: rozmawiaj z dziećmi o zagrożeniach związanych
z e-papierosami i bądź wzorem do naśladowania.
Jeśli jesteś nauczycielem i wychowawcą: włącz tematykę szkodliwości e-papierosów do zajęć edukacyjnych.
Jeśli jesteś uczniem: bądź świadomy manipulacji marketingowych i podejmuj mądre decyzje dotyczące zdrowia.
Jeśli potrzebujesz pomocy w rzuceniu palenia, możesz skorzystać z infolinii: 801 108 108 – Telefonicznej Poradni Pomocy Palącym, czynnej od poniedziałku do piątku: 09.00 – 21.00.
Lub skorzystaj ze strony https://jakrzucicpalenie.pl/