Legionelloza (choroba legionistów)
07.09.2023
CO TO JEST LEGIONELOZA? GDZIE WYSTĘPUJE RYZYKO ZAKAŻENIA? JAK ZMNIEJSZYĆ RYZYKO ZAKAŻENIA?
Legioneloza jest chorobą układu oddechowego, wywoływaną przez bakterie Legionella, które mogą przeżyć w wodzie o bardzo różnej temperaturze (od 20-50 stopni C). Rezerwuarem bakterii są zbiorniki wodne (naturalne i sztuczne), zawierające osad denny lub muł, a także wilgotna ziemia. Bakterie Legionella występują m.in. w sieciach kanalizacyjnych, urządzeniach kąpielowych, prysznicach, myjniach, klimatyzatorach.
Jaka jest droga zakażenia?
Najczęstszą drogą zakażenia jest wdychanie skażonego aerozolu. Do zakażenia może dochodzić również m.in. przez zachłyśnięcie się skażoną wodą. Do tej pory nie stwierdzono przenoszenia bakteria Legionella z człowieka na człowieka.
Objawy
Okres inkubacji trwa od 2 do 10 dni. Po tym okresie pojawiają się objawy, tj.:
- bóle mięśni,
- ból głowy,
- gorączka
- objawy zapalenia płuc (w tym m.in. suchy kaszel, zaburzenia oddychania).
Objawom tym mogą towarzyszyć zaburzenia ze strony przewodu pokarmowego, w tym bóle brzucha, wymioty, biegunka, a także zaburzenia świadomości.
Poza postacią płucną wyróżnia się również postaci pozapłucne: łagodną i ciężką. W postaci łagodnej (zwanej gorączką Pontiac) dochodzi do:
- nagłego wzrostu temperatury ciała,
- bólu głowy,
- mięśni,
- dreszczy,
- objawów zakażenia górnych dróg oddechowych.
Postaci ciężkiej towarzyszy zespół rozsianego wykrzepiania wewnątrznaczyniowego lub pojawia się sepsa.
Leczenie
W większości przypadków legionelozy jest wyleczalna przy użyciu antybiotyków. Do zgonów najczęściej dochodzi u osób starszych i u osób z obniżoną odpornością.
Działania profilaktyczne obejmują m.in. regularne czyszczenie zbiorników wodnych i okresowe badanie wody:
- w sieci wodociągowej
- urządzeniach klimatyzacyjnych
- urządzeniach leczniczych
- urządzeniach sanitarnych
Kto jest najbardziej podatny na zachorowanie?
Osoby:
• po 60 roku życia
• palące papierosy (obecnie lub w przeszłości)
• z przewlekłymi chorobami np. cukrzyca, niewydolność nerek, przewlekłe choroby płuc
• z niedoborami odporności np. zakażone wirusem HIV, z chorobą nowotworową, po przeszczepach.
Jak zmniejszyć ryzyko zakażenia?
• Regularnie czyść i dezynfekuj urządzenia natryskowe w domu (głowice prysznicowe, nawilżacze powietrza, wanny z hydromasażem), zgodnie z zaleceniami producenta.
• Po nieużywaniu kranu ponad 2 tygodnie, odkręć wodę na przynajmniej 2 minuty zanim zaczniesz z niej korzystać.
• Okresowo opróżniaj i przepłukuj urządzenia grzewcze, zgodnie z zaleceniami producenta, aby zredukować osiadające na dnie i ściankach zanieczyszczenia.
• Jeżeli możesz, zachowaj temperaturę wody w urządzeniach grzewczych na poziomie 60°C.
Główny Inspektorat Sanitarny we współpracy z Narodowym Instytutem Zdrowia Publicznego Państwowym Zakładem Higieny – Państwowym Instytutem Badawczym, z myślą o zarządzających wewnętrznymi systemami wodnymi i urządzeniami występującymi w budynkach, opracował zalecenia, które pomogą zmniejszyć zagrożenie, jakie mogą stanowić występujące w wodzie bakterie Legionella. W dokumencie, który jest dostępny na stronach internetowych pod adresem wskazano zakres podstawowych działań technicznych dla różnego typu systemów/urządzeń lub ich elementów:
oraz