WZW A jest chorobą wywoływaną przez wirus A zapalenia wątroby z rodziny Picornaviridae, który jest odporny na działanie czynników zewnętrznych, tj. temperatura, substancje chemiczne.
04.03.2025
Objawy
U osób dorosłych częstym objawem zakażenia HAV jest żółtaczka, której towarzyszą objawy ogólne, tj. gorączka, brak apetytu, nudności, wymioty. Objawy te pojawiają się 2-7 tygodni od momentu zakażenia i mogą trwać nawet przez wiele tygodni. U około 15% pacjentów objawy nawracają lub trwają ciągle nawet przez okres 6-9 miesięcy. U dzieci ponad 90% przypadków zakażenia tym wirusem przebiega bez objawów lub z objawami niespecyficznymi, bez żółtaczki.
Ludzie są jedynym rezerwuarem wirusa wywołującego WZW A, który przenoszony jest głównie drogą pokarmową.
Drogi szerzenia się choroby
Choroba szerzy się głównie drogą fekalno – oralną (choroba „brudnych rąk”).
Do zakażenia może dojść podczas:
-
bezpośredniego kontaktu z osobą zakażoną,
-
spożycia zakażonej żywności,
-
spożycia zakażonej wody (także w formie kostek lodu),
-
umycia rąk w zakażonej wodzie,
-
w następstwie kontaktów seksualnych.
Profilaktyka
Szczepienie przeciw wzw A jest najlepszym sposobem zapobiegania zachorowaniom. Skuteczność szczepienia przeciw wzw A, po podaniu 2-ch zalecanych dawek, oceniana jest na poziomie 98%, utrzymuje się nie krócej niż 15 lat. Nawet zachowanie podstawowych zasad higieny nie zagwarantuje pełnej ochrony przed zachorowaniem. W przypadku wystąpienia objawy wzw A utrzymują się od kilku tygodni do nawet kilku miesięcy.
Szczepienia przeciw wzw A są przeznaczone do stosowania wszystkim osobom nieszczepionym od 1 r.ż.
Szczepienia przeciw wzw A są zalecane szczególnie:
-
dzieciom w wieku przedszkolnym, szkolnym i młodzieży, które nie chorowały na wzw A,
-
pracownikom ochrony zdrowia, żłobków, przedszkoli, pracującym w wojsku,
-
osobom planującym podróże do krajów rozwijających się i innych o wysokiej zapadalności na wzw A (turystom, wojskowym na misjach itp.),
-
osobom zatrudnionym przy produkcji i dystrybucji żywności, obsłudze urządzeń kanalizacyjnych i innych mających kontakt z zanieczyszczeniami i odpadami komunalnymi,
-
pacjentom z przewlekłymi chorobami wątroby zwłaszcza zakażonych wirusem wzw typu B i C,
-
osobom z otoczenia chorych na wzw A,
-
zakażonym HIV,
-
osobom uzależnionym od narkotyków,
-
mężczyznom mającym seks z mężczyznami,
-
osobom chorym na hemofilię.
Profilaktykę poekspozycyjną zaleca się osobom nieuodpornionym, które w ciągu ostatnich 2 tygodni miały kontakt z osobą chorą na WZW typu A (np. kontakt domowy lub seksualny, spożywały żywność zakażoną wirusem HAV).
Źródło:
https://szczepienia.pzh.gov.pl/szczepionki/wzw-a/?strona=2#co-to-jest-wzw-a
https://www.gov.pl/web/gis/wirusowe-zapalenie-watroby-typu-a-wzw-a